meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• weet je wat het meewerkend voorwerp is.
   
  
• kun je het meewerkend voorwerp in een gegeven zin vinden.
  

• kun je een zin ontleden volgens een stappenplan.
  

• kun je een zin in zinsdelen verdelen en de zinsdelen onderwerp + persoonsvorm + werkwoordelijk gezegde + lijdend voorwerp + meewerkend voorwerp benoemen.

Herhaling

Benoem de persoonsvorm, het onderwerp, het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp:

Ik heb bloemen voor mijn moeder gekocht.

pv=

ow=

wg=

lv=

Herhaling

Benoem de persoonsvorm, het onderwerp, het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp:

Ik /heb/bloemen/voor mijn moeder/gekocht.

pv= heb

ow= ik

wg=  heb gekocht

lv= bloemen

Herhaling

• Persoonsvorm = belangrijkste werkwoord (vraagproef, getalsproef, tijdsproef)
• Zinsdelen: verplaatsingsproef (welk woord of welke woordgroep kan voor de pv).

• Werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden uit de zin.

• Onderwerp = wie/wat + gezegde?

• Lijdend voorwerp = wat/wie + gezegde + onderwerp?

Meewerkend voorwerp

--> In zinnen met een lijdend voorwerp kan een meewerkend voorwerp staan;

--> Geeft aan voor wie iets bestemd is;

--> Komt voor bij werkwoorden die te maken met 'vertellen' of 'geven', dat doe je altijd AAN of VOOR iemand. 

Marijn heeft zijn oude laptop aan Jari gegeven. 

Meewerkend voorwerp

--> Stel de vraag: AAN WIE/ VOOR WIE + wg + onderwerp + lv 

--> Het antwoord is het lijdend voorwerp.

Marijn / heeft / Jari / zijn oude laptop / gegeven

AAN WIE / VOOR WIE heeft Marijn zijn oude laptop gegeven? 
--> Jari 

Laura geeft aan haar ouders een bos bloemen.
Wat is mwv?

1. aan Laura
2. aan haar ouders
3. aan een bos bloemen

Voor ons wordt een liedje gezongen.
Wat is mwv?

1. voor ons
2. voor jouw
3. voor mij

De regering geeft aan het onderwijs extra geld.
Wat is mwv?

1. de regering
2. aan het onderwijs
3. extra geld

Stappenplan

1. Onderstreep de persoonsvorm.
   
   
   
2. Verdeel de zin in zinsdelen.
   
   
   
3. Selecteer het onderwerp (o), het gezegde (wg), het lijdend voorwerp (lv) en het meewerkend voorwerp (mv). 

Wat is het meewerkend voorwerp (MV) in de zin:

Mag ik u een kopje koffie aanbieden?

Wat is het meewerkend voorwerp (MV) in de zin:

Het verlegen jongetje gaf ik een schouderklopje.

Het meewerkend voorwerp is:
De ober heeft eindelijk een glas cola voor Meindert ingeschonken.

Wat is het meewerkend voorwerp?

Hij geeft zijn zus een knuffel.

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin:
De politieagent gaf de foutparkeerder een flinke boete.

Welk woord in de zin is de persoonsvorm?
Ik fiets op mijn fiets naar school

1. fiets(1e woordje)
2. fiets (2e woordje)
3. Ik
4. school

Wat is een persoonsvorm altijd?

1. Lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

Wie heeft mijn scooter gerepareerd?

mijn scooter =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. werkwoordelijk gezegde

Mijn moeder heeft mijn oma een nieuwe jas gegeven.
mijn oma =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Wie heeft gisteren mijn konijn eten gegeven?
Wie =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Wie heeft gisteren mijn konijn eten gegeven?
Mijn konijn =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. werkwoordelijk gezegde

Ontleed de volgende zin volgens het stappenplan:
Alle aanwezigen zongen voor de jarige een vrolijk welkomstlied.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Wat moet je nu doen?

Hoofdstuk 5: grammatica, zinsdelen blz. 156.

* Maken de opdrachten 1 t/m 5 digitaal;

* Leren het groene gedeelte op bladzijde 156.

Heb jij al een leesboek uitgezocht?