Aan het einde van deze les weet je het heb je meer inzicht hoe te leren
So
Slide 2 - Tekstslide
De VOC
Steeds meer Nederlandse bedrijven (compagnieën) varen naar Indië.
Hierdoor ontstaat veel concurrentie.
Gevolg: daling prijs specerijen = daling winst
Oplossing = de VOC
De VOC krijgt het handelsmonopolie
Slide 3 - Tekstslide
lees blz 11 VOC
hier vind je het antwoord op vraag 1 c
Slide 4 - Tekstslide
lees blz 11 handel binnen Europa
voor antwoord op vraag 2
Slide 5 - Tekstslide
Oostzeehandel
Oostzeehandel: Was de handel met de landen rond de Oostzee door kooplieden uit Amsterdam in hout en graan.
Slide 6 - Tekstslide
Stapelmarkt
Slide 7 - Tekstslide
WIC
- West Indische Compagnie (WIC)
- Doel WIC: Spanjaarden en Portugezen beroven en slavenhandel
- Driehoekshandel
Slide 8 - Tekstslide
WIC
West-Indische Compagnie opgericht in 1621.
Suikerriet, tabak, kaapvaart en slavenhandel.
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Tekstslide
lees blz 12 Amsterdam als stapelmarkt
hier staat het antwoord op vraag 5a
Slide 11 - Tekstslide
Slide 12 - Tekstslide
Hoe wordt de Republiek rijk? (2)
Nederland heeft niet heel veel producten/grondstoffen
Vooral veel zuivelproducten
Oplossing: stapelmarkt.
Amsterdam wordt één grote marktplaats voor Europese producent
Slide 13 - Tekstslide
Bestuur
Bestuur per gewest: Gewestelijke staten.
De Staten-Generaal was de vergadering van alle gewestelijke staten
Voorzitter van de S-G was de raadspensionaris
Slide 14 - Tekstslide
Staten - Generaal
- buitenlandse zaken
- oorlog en vrede
Gewestelijke Staten
- rechtspraak
- bestuur
- wetgeving / afsprake
Slide 15 - Tekstslide
Slide 16 - Tekstslide
Even ruiken
Herken jij de specerijen die op VOC-schepen mee gingen?
Veel van die specerijen worden nu veel gebruikt in de (Nederlandse) keukens.
Slide 17 - Tekstslide
Aandelen
Om handelsreizen te kunnen maken had de VOC veel geld nodig!
Daarom gaf de VOC aandelen uit:
- Iedereen kon een aandeel kopen (een "stukje van de VOC").
- Je kreeg een deel van de winst bij terugkomst.
> Op die manier kon VOC handelsreizen organiseren.
Slide 18 - Tekstslide
Ruzie tussen machtige mannen
Raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt wilde bezuinigen op het leger. Prins Maurits wilde dat niet.
De ruzie loopt volledig uit de hand en in 1618 pleegde Maurits een staatsgreep en liet de raadspensionaris gevangen zetten.
Een jaar later liet Maurits de raadspensionaris onthoofden.
De onthoofding van Johan van Oldenbarnevelt in Den Haag.
Slide 19 - Tekstslide
Zonder stadhouder verder
1650-1672
De stadhouder (Prins van Oranje) is de hoogste militaire baas in de Republiek
Als stadhouder Willem II in 1650 plotseling overlijdt is zijn zoon nog niet eens geboren (pas acht dagen later)
Sommige regenten zijn van mening dat er geen nieuwe stadhouder hoeft te komen: ze kunnen het wel alleen!
Johan de Witt werd in 1653 de nieuwe raadspensionaris. Tijdens een oorlog met Engeland liet hij een sterke vloot bouwen waarmee Michiel de Ruijter in 1667 de Engelsen versloeg.
De Witt was fel anti-stadhouder: "Vertrouw nooit een Oranje", had zijn vader ooit tegen hem gezegd.