V5 AK 4.6 Natuurrampen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Wat wordt bedoeld met:
de resource curse?

In tropische klimaten zijn overstromingen een groot risico: hoe vergroot ontbossing de kans op overstromingen?

V5 AK 4.6 Natuurrampen

1. Korte uitleg met video's en vragen over verschillende bijzondere natuurrampen
2. Maken verkorte route 4.6
3. Een stelling als afsluiter

edition.cnn.com

Leg uit in 3 stappen hoe de platentektoniek in Zuid-Amerika kan leiden tot een Lahar

Risicofactoren

Risico's van een natuurramp

Hoe groot het risico van een natuurramp is, hangt af van een combinatie van drie factoren:

1. De sterkte en de frequentie van de natuurramp.

2. De hoeveelheid mensen en materieel (gebouwen, infrastructuur, etc.) die wordt blootgesteld aan de ramp.

3. De kwetsbaarheid van die mensen en die materiële zaken.

Als voorbeeld van een natuurramp in de vorm van een vulkaanuitbarsting, gebruiken we de eruptie van de Calbuco-vulkaan in Chili op 22 april 2015. De laatste uitbarsting vond plaats in 1972. Bij twee erupties, die in totaal zeven-en-een-half uur duurden, werd een askolom van vijftien kilometer hoogte de lucht in geblazen. Ook werden in een cirkel van vijf kilometer lavabommen uitgeworpen. Tenslotte waren er enkele lahars (modderstromen) ontstaan door het smelten van de sneeuw bij de krater, die over een afstand van vijftien kilometer naar beneden bewogen. Vooral de asregen zorgde voor veel overlast.

In totaal zijn als gevolg van de ramp die de Calbuco-vulkaan in 2015 veroorzaakte 6.514 mensen geëvacueerd uit omliggende plaatsen. Er zijn geen slachtoffers gevallen en de materiële schade beperkte zich tot een dikke laag as in een groot gebied, tot wel 70 kilometer ver, ook in Argentinië. Er zijn daken onder het gewicht van de as bezweken. Ook dieren die buiten stonden hadden last van de asregen. Gelukkig ligt de Calbuco niet zo dicht bij grote plaatsen, anders hadden lahars (modderstromen) en vulkanische bommen voor grotere schade en meer slachtoffers kunnen zorgen.

Kwetsbaarheid van de samenleving

Omdat Chili een behoorlijk ontwikkeld land is met een goed georganiseerde rampenbestrijding en omdat de vulkaan de Calbuco vrij ver van steden af ligt, was de kwetsbaarheid bij deze ramp niet heel hoog. De asregens zorgden tijdens de eruptie wel voor een bedreiging van de volksgezondheid en leidden na de eruptie tot veel overlast. Een enorm gebied was bedolven onder een decimeters dikke aslaag. Alles - wegen, daken, tuinen, landbouwgebieden, dieren, auto's - moest worden schoongemaakt. Dat was een inspannende en kostbare klus, die maanden heeft geduurd. Nu nog kun je, als je door het gebied reist, de hopen as aan de zijkanten van wegen zien liggen.

Hazard management is zowel preventief als responsief

Een actieplan bestaat vaak uit:

1. Doen van onderzoek, bijvoorbeeld naar platentektoniek of El Niño
2. Verminderen van het risico, bijvoorbeeld betere bouwvoorschriften, bescherming door dijken, verbod op houtkap
3. Rampenplannen maken, bijvoorbeeld reddingsplannen, evacuatieplannen
4. Rampenfondsen om schade te herstellen
5. Bevolking voorbereiden met hulpteams, 

Maken verkorte route 4.6

Stelling

'In rijke landen leiden rampen vaak tot weinig slachtoffers en veel materiële schade, terwijl rampen in arme landen juist vaak leiden tot veel slachtoffers en weinig materiële schade.'

Verdedig deze stelling en gebruik hierbij het begrip hazard management.

Verdedig deze stelling: 'In rijke landen leiden rampen vaak tot weinig slachtoffers en veel materiële schade, terwijl rampen in arme landen juist vaak leiden tot veel slachtoffers en weinig materiële schade.'