Je kan de volgende gesteenten de ontstaanswijze uitleggen en indelen in groepen: basalt, graniet, zandsteen, kalksteen, marmer, leisteen
1 / 23
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5
In deze les zitten 23 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Lesduur is: 45 min
Onderdelen in deze les
Je gaat leren:
Je kan de volgende gesteenten de ontstaanswijze uitleggen en indelen in groepen: basalt, graniet, zandsteen, kalksteen, marmer, leisteen
Slide 1 - Tekstslide
De gesteentekringloop
3 hoofdtypen gesteente met hoe ze ontstaan.
Slide 2 - Tekstslide
stollingsgesteente
lava komt uit de aarde (mid-oceansiche rug), koelt af, stolt en wordt gesteente.
stollingsgesteente
magma stijgt op, koelt af, stolt en wordt gesteente.
sedimentgesteente
los sediment (bijv. zand) wordt als dikke laag neergelegd.
De onderste laag staat door het gewicht onder hoge druk.
Het sediment wordt samengeperst en komt aan elkaar vast te zitten.
Het vormt een vast sedimentgesteente.
metamorfgesteente
Bestaand gesteente staat onder hoge druk en hoge temperatuur (kan bij plooiingsgebergte, of door hitte bij magma in aardkorst).
Het bestaande gesteente verandert van uiterlijk door de hoge druk en hoge temperatuur.
Slide 3 - Tekstslide
Stollingsgesteenten
basalt
vulkanisch gesteente
graniet
dieptegesteente
Oceanische korst
Snelle stolling.
Grijs, effen, geen kristallen zichtbaar.
stolt in zuilvorm
continentale korst
langzame stolling
verschillende kleuren, kristallen zichtbaar met blote oog.
Slide 4 - Tekstslide
sedimentgesteente
zandsteen
kalksteen
Losse sedimenten (zandkorrels/schelpen/klei) worden samengedrukt waardoor ze aan elkaar vast komen te zitten en een vaste gesteentelaag worden.
Laagjes en fossielen zijn kenmerkend.
schalie
Slide 5 - Tekstslide
Metamorfgesteenten
marmer
leisteen
ontstaat uit kalksteen.
Kalksteen komt onder grote druk en hoge temperatuur waardoor het uiterlijk verandert.
ontstaat uit schalie.
Schalie komt onder grote druk en hoge temperatuur waardoor het uiterlijk verandert.
Slide 6 - Tekstslide
metamorf gesteente
metamorf gesteente
metamorf gesteente
sedimentgesteente
sedimentgesteente
sedimentgesteente
stollingsgesteente
stollingsgesteente
stollingsgesteente
stollen van magma/lava
druk door zware bovenliggende lagen sediment
hoge druk en hoge temperatuur
basalt
graniet
kalksteen
zandsteen
leisteen
marmer
Slide 7 - Sleepvraag
Wat is de naam van dit gesteente?
Slide 8 - Open vraag
Welk hoofdtype gesteente is dit?
Slide 9 - Open vraag
Er zijn 2 soorten stollings- gesteente. Welk type is dit?
Slide 10 - Open vraag
Wat is de naam van dit gesteente?
Slide 11 - Open vraag
Welk hoofdtype gesteente is dit?
Slide 12 - Open vraag
Leg uit hoe zandsteen ontstaat (2p)
Slide 13 - Open vraag
Wat is de naam van dit gesteente?
Slide 14 - Open vraag
Welk hoofdtype gesteente heeft dit gesteente?
Slide 15 - Open vraag
Welk type stollingsgesteente is dit?
Slide 16 - Open vraag
Neem 1 t/m 4 over uit de tekst en vul het juiste woord in.
Gletsjers in gebergten schuren een stuk steen af, dit afschuren wordt ....1..... genoemd. Wanneer deze afgebroken stukken steen grover zijn dan klei, maar kleiner zijn dan grind, dan noem je het .....2....... Dit zijn sedimenten die los kunnen worden neergelegd (gesedimenteerd). Als de laag dikker wordt neemt de druk op de losse sediment toe waardoor ze aan elkaar vast komen te zitten. Er ontstaat dan ......3..... . Het hoofdtype van dit gesteente is .....4.......
Slide 17 - Open vraag
In welk type gesteente kan je fossielen vinden?
A
stollingsgesteente
B
sedimentgesteente
C
metamorfgesteente
Slide 18 - Quizvraag
Leg uit waarom fossielen in de andere 2 gesteentelagen niet gevonden kunnen worden (2p).
Slide 19 - Open vraag
Vulkanische eilanden zijn ontstaan door vulkanen. Toch kunnen op vulkanische eilanden fossielen aangetroffen worden.
Leg uit hoe dat kan. (3p)
Slide 20 - Open vraag
Koraalriffen bestaan uit kalksteen en zijn opgebouwd uit de kalkskeletjes.
Tot welke hoofdgroep gesteenten behoort een koraalrif?
Slide 21 - Open vraag
Zandsteen is een sedimentgesteente. Volgens de gesteentekringloop kan sedimentgesteente op verschillende manieren worden omgezet in een het vulkanische gesteente basalt.
Zet de volgende stappen/gesteenten in de juiste volgorde om van zandsteen naar basalt te gaan. Gebruik alle stappen: basalt – erosie – eruptie – magma – subductie – zandsteen.
Slide 22 - Open vraag
Je kan nu van de volgende gesteenten de ontstaanswijze uitleggen en indelen in groepen: