Mariken van Nieumeghen- klas 4- 2024-2025

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Mariken van Nieumeghen/ boek 3

Doelen

- Ik ken het verhaal van Mariken van Nieumeghen.

- Ik kan het verhaal in de historische context plaatsen.

- Ik weet van alles over de middeleeuwen (wat we behandeld en gelezen hebben). 

1) lezen boekje

• week   9/10  t/m  12  lezen  Mariken van Nieumeghen
• tijdens lezen opdrachten   A  t/m  C  maken 
• opdracht A t/m C inleveren in week 12
• boekje uit en / opdracht A t/ C voldoende  ->  eindopdracht maken  in week 13
• boekje: digitaal te lezen  via -> https://bulkboek.nl/wp-content/uploads/2020/05/6-Online_Mariken_2020.pdf

2) Opdrachten maken A t/m C 

• groepje van twee personen
• opdrachten    A  t/m  C  maken
• week   12-> vrijdag  klaar en inleveren via Magister opdrachten

Opdracht A: Wat zijn heksen?

1. Wat is De Heksenhamer (filmpje hieronder)? 

2.Uit welke periode komt De Heksenhamer (filmpje hieronder)?

3. Waar werd De Heksenhamer voor gebruikt (filmpje hieronder)?

4. Wat was volgens de middeleeuwers de ergste vorm van hekserij (p. 3 t/m 5 boekje)?

5. Wat was een manier om vast te stellen of een vrouw een heks was (p. 3 t/m 5 boekje)?

6. Welk fysiek onderdeel mist Moenen en waarom(p. 3 t/m 5 boekje) ?

7. Beschrijf wat je ziet op slide 7 . Wat stelt de prent voor? (Illustratie 1. Hans Baldung Grien, Heksensabbat. Bron van de illustratie:

https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Bestand:Witches%27_Sabbath_MET_DP82662

9.jpg)

8. Waar denk je dat de Heksenwaag van Oudewater op slide 8 voor werd gebruikt.

Opdracht B: vragen bij het verhaal

1.Wat is de setting van het verhaal? Beschrijf de tijd en plaats waarin Mariken van Nieumeghen zich afspeelt.

2.Wie is Mariken van Nieumeghen en wat zijn haar belangrijkste kenmerken?

3.Wat is de rol van Mariken's oom in het verhaal? Hoe beïnvloedt hij haar leven?

4.Leg uit hoe de invloed van de duivel, in de vorm van Moenen, de gebeurtenissen in het verhaal aandrijft.

5.Hoe wordt het thema van goed versus kwaad uitgewerkt in het verhaal? Geef voorbeelden.

6.Welke rol speelt de stad Nijmegen in het verhaal? Waarom is deze stad belangrijk voor de plot?

7.Waarom gaat Mariken met Moenen mee? Wat belooft hij haar en wat zijn de gevolgen?

8.Wat is het verschil tussen de twee mannen die Mariken ontmoet: Moenen en de Goede Heremiet?

In hoeverre is Mariken verantwoordelijk voor haar eigen keuzes? Ondersteun je antwoord met voorbeelden uit de tekst.

Hoe wordt de maatschappelijke positie van vrouwen in de middeleeuwen weergegeven in Mariken van Nieumeghen?

Wat is de betekenis van de scene waarin Mariken haar zonden erkent? Hoe draagt dit bij aan haar karakterontwikkeling?

Hoe worden de relaties tussen Mariken en haar vader/ouders gepresenteerd in het verhaal?

Wat is de rol van de Heilige Maagd Maria in de verlossing van Mariken?

Waarom speelt de kerk een belangrijke rol in de vergeving van Mariken?

Op welke manier heeft het verhaal een moralistische boodschap? Wat wil de auteur de lezer leren?

Waarom is de conclusie van het verhaal, waarin Mariken wordt verlost, belangrijk voor de boodschap van het boek?

Wat is het effect van de toneelvorm van het verhaal op de leeservaring? Hoe verschilt dit van een roman?

Beschrijf de rol van de heremiet in Mariken’s verlossing. Waarom is hij belangrijk voor haar proces van zelfreflectie?

Wat is de symboliek van de boete die Mariken moet ondergaan?

In hoeverre is Mariken van Nieumeghen een typische middeleeuwse moraliteitspoppenspel? Verklaar waarom of waarom niet.

Vergelijk Mariken van Nieumeghen met een ander middeleeuws personage uit de literatuur dat te maken heeft met de strijd tussen goed en kwaad.

Hoe wordt het concept van 'verlossing' uitgebeeld in het verhaal?

Hoe helpt de rol van de zonden in het verhaal de lezer inzicht te krijgen in de waarden van de tijd?

In hoeverre is Mariken van Nieumeghen een kritische reflectie op de invloed van de kerk en religie in de middeleeuwen?

Wat zegt het feit dat Mariken haar verlossing vindt via de kerk over de relatie tussen religie en macht in de middeleeuwen?

9.In hoeverre is Mariken verantwoordelijk voor haar eigen keuzes? Ondersteun je antwoord met voorbeelden uit de tekst.

10.Hoe wordt de maatschappelijke positie van vrouwen in de middeleeuwen weergegeven in Mariken van Nieumeghen?

11.Wat is de betekenis van de scene waarin Mariken haar zonden erkent? Hoe draagt dit bij aan haar karakterontwikkeling?

12.Hoe worden de relaties tussen Mariken en haar vader/ouders gepresenteerd in het verhaal?

13.Wat is de rol van de Heilige Maagd Maria in de verlossing van Mariken?

14.Waarom speelt de kerk een belangrijke rol in de vergeving van Mariken?

15.Op welke manier heeft het verhaal een moralistische boodschap? Wat wil de auteur de lezer leren?

Waarom is de conclusie van het verhaal, waarin Mariken wordt verlost, belangrijk voor de boodschap van het boek?

16.Waarom is de conclusie van het verhaal, waarin Mariken wordt verlost, belangrijk voor de boodschap van het boek?

17.Wat is het effect van de toneelvorm van het verhaal op de leeservaring? Hoe verschilt dit van een roman?

18.Beschrijf de rol van de heremiet in Mariken’s verlossing. Waarom is hij belangrijk voor haar proces van zelfreflectie?

19Wat is de symboliek van de boete die Mariken moet ondergaan?

20.In hoeverre is Mariken van Nieumeghen een typische middeleeuwse moraliteitspoppenspel? Verklaar waarom of waarom niet.

21.Vergelijk Mariken van Nieumeghen met een ander middeleeuws personage uit de literatuur dat te maken heeft met de strijd tussen goed en kwaad.

Hoe wordt het concept van 'verlossing' uitgebeeld in het verhaal?

Hoe helpt de rol van de zonden in het verhaal de lezer inzicht te krijgen in de waarden van de tijd?

In hoeverre is Mariken van Nieumeghen een kritische reflectie op de invloed van de kerk en religie in de middeleeuwen?

Wat zegt het feit dat Mariken haar verlossing vindt via de kerk over de relatie tussen religie en macht in de middeleeuwen?

22.Hoe wordt het concept van 'verlossing' uitgebeeld in het verhaal?

23.Hoe helpt de rol van de zonden in het verhaal de lezer inzicht te krijgen in de waarden van de tijd?

24.In hoeverre is Mariken van Nieumeghen een kritische reflectie op de invloed van de kerk en religie in de middeleeuwen?

25.Wat zegt het feit dat Mariken haar verlossing vindt via de kerk over de relatie tussen religie en macht in de middeleeuwen?

Opdracht C

Lees nu in tweetallen het slot van het verhaal (hoofdstuk 14 en 15.)

Maak samen  een mindmap waarbij Emmy/ Mariken, Moenen, oom en tante ieder een plek krijgen op het vel papier. 

Geef per karakter weer wie ze zijn en wat hun rol in het verhaal is.

Hoe verhoudt het goed en kwaad zich in deze personages? Denk hierbij aan de geestelijke literatuur...

Beoordeling opdrachten A t/m C

3) Eindopdracht

• Twee voorwaarden om mee te kunnen doen aan de eindopdracht: 1-Boekje Mariken van Nieumeghen gelezen 2-Opdracht A t/m C gemaakt, ingeleverd en voldoende.
• week   13-> eindopdracht uitvoeren

Eindopdracht (vervolg)

• Groepje van 4 personen
• Vul de onderstaande link in bij Google:

https://litlab.nl/leesclub/leesclub-108/

Informatie over Mariken van Nieumeghen

 Wat weten jullie....

Mariken van Nieumeghen stamt uit de tijd dat heel West - Europa in de ban was van heksen.

Wat weet jij van heksen? Overleg met je buurman en buurvrouw en schrijf 5 woorden op die te maken hebben met heksenvervolging in de middeleeuwen.

De docent maakt aan het eind de juiste woorden bekend...

Pact met de duivel

Brandstapel

Waterproef

Heksenwaag

Vrouwen

Inleiding verhaal

Het weesmeisje Mariken wordt door haar oom, de priester Gijsbrecht, voor boodschappen naar de grote stad Nijmegen gestuurd. Omdat ze niet voor het donker weer thuis kan komen, vraagt ze onderdak bij haar tante, een kwaadaardig wijf dat haar voor slet uitscheldt en haar onderdak weigert.

Middeleeuwen

• Ongeveer van 500 (val van Romeinse Rijk) tot 1500 (renaissance, hernieuwde interesse in klassieke oudheid)
  
• 'Tussenperiode' tussen twee beschavingen > verval
• Toch nog belangrijke uitvindingen, zoals de zandloper, bril en stijgbeugels
• Standenmaatschappij: geboorte bepaalde je stand. 1: geestelijkheid, 2: adel, 3: boeren.

Mariken van Nieumeghen

• 1500 (overgangsfase)
• Schrijver?
  
• Mirakelspel
• De rol van de kerk
• Toneelstuk of verhaal?
• Thema
• Historische werkelijkheid
  

Mariken van Nieumeghen is het enige mirakelspel dat bewaard is gebleven uit onze middeleeuwen.

1. waar
2. niet waar

Toneel werd nooit gebruikt in kerkdiensten.

1. waar
2. niet waar

Hoeveel jaar was Mariken samen met Moenen?

1. 5
2. 6
3. 7
4. 8

Wat waren de gevolgen voor de mens in relatie tot de kerk rondom het sterke geloof in de duivel?

In welke culturen speelt de duivel tegenwoordig nog een grote rol?