11.1 Man en vrouw

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H11. Voortplanting

11.1 Man en vrouw (biologie)

Leerdoelen:

• Je kunt delen van de voortplantingsorganen van een man benoemen én de werking uitleggen
  
• Je kunt delen van de voortplantingsorganen van een vrouw benoemen én de werking uitleggen

• kort herhalen bs 1
• introductie bs 2 en 3

Wanneer is een jongen vruchtbaar?

• In puberteit eerste productie zaadcellen;
  

oftewel voortplantingscellen v.d. man

• Komt op gang door hormonen uit de hypofyse
  
• 'Vruchtbaar' na eerste zaadlozing
• Zaadballen gaan ook testosteron maken

Erectie en zaadlozing

Zaadballen: maken 70M 
zaadcellen p/dag
Bijballen: opslag zaadcellen
Erectie: extra bloed --> stijf

Zwellichaam: veel bloedvaten,

vullen tijdens erectie

Zaadlozing/klaarkomen

• Spiertjes in de bijballen trekken samen --> persen zaadcellen de zaadleiders in
  
• Via zaadblaasjes en prostaat richting urinebuis; deze voegen zaadvocht toe
• Sperma verlaat via de urinebuis het lichaam

Zelf doen!

Maak nu opdracht

2 t/m 8

H11. Voortplanting

11.1 Man en vrouw (biologie)

Leerdoelen:

• Je kunt delen van de voortplantingsorganen van een vrouw benoemen én de werking uitleggen
• Je kunt uitleggen hoe de menstruatiecyclus verloopt

Geslachtsorganen vrouw

Wanneer is een meisje vruchtbaar?

Eicellen --> aanwezig vanaf geboorte
en opgeslagen in eierstokken
Vruchtbaar -->als de eerste eicellen

 rijp worden

Wordt ook aangestuurd door de 

hypofyse

Ongesteld worden

•  Menstruatiecyclus

1. Rijping eicel

• Eicel
• Eierstokken
• Follikel 

2. Verdikking baarmoederslijmvlies

• Eicel
• Follikel (in eierstok)

3. Ovulatie / eisprong

• Rijpe eicel
• Ovulatie / eisprong
• Eileider
• 12 tot 24 uur leven
• Eileider --> baarmoeder
• Vruchtbare periode

4. Menstruatie

• Geen bevruchting = eicel sterft
• Verdikte baarmoederslijmvlies
• Niet meer nodig --> laat los
• Menstruatie

Zelf doen!

Maak nu opdracht

10 t/m 14

16 t/m 20

H11. Voortplanting

De menstruatiecyclus regelen

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen dat de cyclus wordt geregeld door hormonen
  

De menstruatiecyclus regelen

Oestrogeen + progesteron

• Hypofyse
• Eierstokken
• Follikel
• Oestrogeen + progestaron
• Voor ovulatie --> oestrogeen 
• Na ovulatie --> progesteron

Follikel --> Oestrogeen en progesteron

Oestrogeen

1. Blokkeerd eicelrijping in andere eicellen
2. Dikker baarmoederslijmvlies
3. Stimuleerd hypofyse --> ovulatie

Gele lichaam

• Progesteron stimuleerd ontwikkeling baarmoederslijmvlies

Zelf doen!

Maak nu de volgende opdrachten:

22 t/m 24