1.2 Werken en wonen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

1.2 Werken en wonen

Let op: De weekinkomsten van een mannelijke arbeider

was ongeveer 900 cent (4 euro)

Omstandigheden arbeiders veranderen:

1. Via vakbonden

2. Via revolutie

3. Via wetgeving

Vakbonden

Samenwerking arbeiders door vakbonden: meer loon, kortere werkdagen, meer veiligheid.

Door vakbonden stonden arbeiders sterker. Bij stakingen werd hun loon ook doorbetaald.

Revolutie

Karl Marx was grondlegger van het communisme: gelijkheid

1. Revolutie van de arbeiders.

2. Fabrieken en grond eigendom van de staat.

En.... gast met een ongelooflijke bos haar

Parlement

Sociaaldemocraten en communisten: zelfde doel -> gelijkheid in de samenleving

Manier waarop is verschillend: communisten -> revolutie en soc.democraten -> wetgeving

Het weekloon van vrouwen en kinderen was ongeveer hetzelfde als bij mannen

1. waar
2. niet waar

Wat was het doel van de vakbonden?

Als arbeiders staakten, kwam er geen geld binnen

1. waar
2. niet waar

Hoe kwam er dan toch geld binnen bij de arbeiders tijdens een staking?

Hoe werd die spaarkas dan opgebouwd?

Sociaaldemocraten

Communisme

wetgeving

gelijkheid tussen arm en rijk

revolutie

Sociale wetten

Wat is de Sociale Kwestie? 

• Een kwestie is een probleem
  

• De slechte woon- en werkomstandigheden van de arbeiders zijn duidelijk zichtbaar.
  

• Eind 19e eeuw.

• Vooral in de steden.
  

Voorbeelden van sociale wetten

•  Armenwet (1854): mensen kregen steun van overheid 
• Kinderwetje van Van Houten (1874): kinderarbeid
  
•  Leerplichtwet (1901): een effectief einde aan kinderarbeid
  
• Woningwet (1901): geen krotten meer
  
• ongevallenwet (1901): uitkering voor arbeiders na een ongeval

Vóór de Woningwet...

...na de Woningwet

Het kinderwetje van Van Houten

• De liberalen waren bang voor opstanden van arbeiders (socialistische revolutie).
  
• Samuel van Houten ziet dat sociale wetgeving nodig is om dit te vermijden.
  
• In 1874 Kinderwetje van Van Houten: verbod op kinderarbeid onder de 12 jaar in fabrieken.
• Dit werd nauwelijks gecontroleerd.  Gevolg?

Sociale wetten dienen om

1. woonsituatie te verbeteren
2. werksituatie te verbeteren
3. leven van de arbeiders te verbeteren
4. woon - en werksituatie te verbeteren

Welke sociale wetten weet je nog?

Samuel Van Houten was een

1. communist
2. sociaaldemocraat
3. liberaal
4. marxist

Wanneer kwam er pas echt een einde aan kinderarbeid?

1. 1874
2. 1901
3. 1854