1.2 werken en wonen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

1.2 Werken en wonen 

Wonen en werken in een industriestad

Les 1

Industralisatie

• Uitvindingen eind 18e eeuw 
  
  
• Handwerk vervangen door machines --> fabrieken
  
  
• Snel produceren
  
  

Gevolgen 

• Van platteland --> stad
• Zwaar werk en weinig loon
• Vrouwen, mannen en kinderen = kinderarbeid
• Hoge werkloosheid 
• Geen werk = geen geld
• Veel Ongelukken

Waar denk je dat deze afbeelding over gaat?

Maken deze les

1.2 Werken en wonen

opdracht 2

blz. 20

Vakbonden

• Komen op voor de arbeiders
• Oorzaak? -> slechte arbeidsomstandigheden
  
  
• Arbeiders VS fabriekseigenaren
• Spaarkas en stakingen
• Willen verbetering arbeidsomstandigheden

Communisme

• Karl Marx
• Geen particulier bezit
• Gelijkwaardig
• Geen verschil tussen arm en rijk

Ideale samenleving? --> REVOLUTIE

Maken deze les

1.2 werken en wonen

opdracht 7. 8 en 9

blz. 22

Niet af? Huiswerk voor morgen.

Sociaaldemocraten

• Ongelijkheid tussen arm enrijk veranderen via wetgeving
• Sociaaldemocraten en communisten: zelfde doel -> gelijkheid in de samenleving
• Manier waarop is verschillend: communisten -> revolutie en soc.democraten -> wetgeving

Pieter Jelles Troelstra (1860-1930)

• Richtte de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) op. 
• Wilde betere levenomstandigheden voor arbeiders. 
• Stond daarom voor algemeen kiesrecht. 

Sociale wetten

Wat is de Sociale Kwestie? 

• Een kwestie betekent een probleem
  

• De slechte woon- en werkomstandigheden van de arbeiders zijn duidelijk zichtbaar.
  

• Eind 19e eeuw. (1870-1900)
  

• Vooral in de steden --> Industrie
  

Het kinderwetje van Van Houten (1874)

• De liberalen waren bang voor opstanden van arbeiders (Socialistische revolutie).
  
  
• Samuel van Houten ziet dat sociale wetgeving nodig is om dit te vermijden.
  
  
• In 1874 Kinderwetje van Van Houten: verbod op kinderarbeid onder de 12 jaar in fabrieken.
  
  
• Werd bijna niet gecontroleerd...... 
  

Voorbeelden van sociale wetten

•  Armenwet (1854): mensen kregen steun van overheid
  
  
• Kinderwetje van Van Houten (1874): Kinderarbeid
  
  
  
• Leerplichtwet (1901): een effectief einde aan kinderarbeid
  
  
  
• Woningwet (1901): geen krotten meer --> betere woningen
  
  
• Ongevallenwet (1901): uitkering voor arbeiders na een ongeval

Maken deze les

1.2 werken en wonen

opdracht 10 t/m 12

blz. 23 van je boek