hv2p 21/09

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom hv2p!

Telefoon in de telefoontas? Pak je spullen!

Wat heb je nodig?

• lesboek
• schrift
• pen

Wat gaan we deze les doen?

• Werken aan spelling

• Toets = 27 september

Ter info: de toets maak je dus in nieuwe groepjes! 

Voor jezelf..

Je maakt van elk onderwerp minstens één opdracht. 

Bekijk wat je lastig vindt (of misschien niet begrijpt). 

Hiermee ga je aan de slag. Als je hulp nodig hebt, klop je aan bij de experts van dit onderdeel voor verdere uitleg.

Samenwerken!

Hoofdletters

• Persoonsnamen beginnen met een hoofdletter, zoals in: Joost
• Als er een voorletter of voornaam bij staat, schrijf je voorvoegsels met kleine letters: Joost van der Wal, de heer J. van der Wal, mevrouw K. van der Wal-ten Napel

• Staat er een aanspreekvorm voor (zoals meneer, dokter)schrijf je het eerste voorvoegsel met een hoofdletter:

de heer Van der Wal

mevrouw Van der Wal-ten Napel

In principe begint elke zin met een hoofdletter. Twee uitzonderingen:

1. Begint de zin met een apostrof, dan krijgt het tweede woord een hoofdletter.
   ‘s Ochtends om 8.15 moesten we ons op het veld verzamelen.
2. Begint de zin met een symbool of cijfer, dan volgt er geen beginhoofdletter.
   5 mensen waren afwezig bij de les in TEAMS.
   # betekent hashtag. 

Aanhalingstekens

• Bij directe rede of citaat
• De leerling zei: "Ik ben echt op tijd, mevrouw!'
  


• Bij titels van b.v. boeken => De griezelbus (Lees jij 'De griezelbus' ook?)
• Als je het woord zelf bedoelt en niet de betekenis => schrijf je 'scan' met een c of met een k? 
• Cynisch: Die 5-0 nederlaag is een 'prima' resultaat.
• Let op: gedachten staan niet tussen aanhalingstekens! De leerling dacht: het is wel oké om te laat te komen.

Gebiedende wijs

Zit stil.

Eet op.

Zeur niet. 

Geen onderwerp

Ik-vorm van het werkwoord én vooraan in de zin

Weglatingsstreepje

Dinsdagavond en woensdagavond ga ik sporten. 

Samengestelde woorden kun je voor een deel vervangen door zo'n weglatingsstreepje. 

Let op: je gebruikt geen weglatingsstreepje als je een heel woord weg laat. Dus witte sokken, rode sokken en gele sokken -> witte, rode en gele sokken 

Koppeltekens gebruiken we:

- in samenkoppelingen, die anders onoverzichtelijk worden

Jip-en-Janneketaal, half-om-halfgehakt

- om leesfouten te vermijden bij klinkers
zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen (maar wel: politieagent)

- bij letters, cijfers en andere tekens, afkortingen en St. of Sint:

$-teken, vmbo-leerling, 70-jarige, tbs-kliniek

- in aardrijkskundige namen met een extra toevoeging
Noord-Brabant, Zuid-Amerika, Midden-Nederland

Koppeltekens gebruiken we:

- bij een functie, rang of titel
assistent-bedrijfsleider, minister-president

- in woorden met de voorvoegsels adjunct-, aspirant-, bijna-, ex-, interim-, kandidaat-, leerling, niet-, non, oud- : non-actief, oud-werknemer

- als het tweede deel van de samenstelling een hoofdletter heeft:

anti-Amerikaans, pro-Amerikaans

- in samenstellingen van twee gelijkwaardige woorden (het ene woord is niet belangrijker dan het andere): hotel-restaurant, zwart-wit, cultureel-maatschappelijk, hink-stap-sprong

Werkwoordspelling

Verleden tijd van sterke werkwoorden:

Sterke werkwoorden veranderen wél van klank in de verleden tijd. 

drijf-dreef, vind-vond

Bepaal met een verlengproef of het woord op een -d of -t eindigt:

bijten -> ik beet (want: wij beten)

vinden -> hij vond (want: zij vonden)

Er is een heel handig schema op p. 272 

Welke Engelse werkwoorden gebruiken we vaak?

Spelling Engelse werkwoorden

Bij de meeste werkwoorden  werkt het hetzelfde als bij de Nederlandse werkwoorden.

Spelling Engelse werkwoorden

Maar let wel op de uitspraak.

Spelling Engelse werkwoorden

Bij werkwoorden die uit het Engels komen, gebruik je de Nederlandse regels voor spelling.

joggen - ik jog - hij jogt - hij jogde - hij heeft gejogd

downloaden - ik download - hij downloadt - hij downloadde - hij heeft gedownload

gamen - ik game - hij gamet - hij gamede - hij heeft gegamed

Werkwoordspelling

Een van de werkwoorden in een zin is de persoonsvorm. De pv staat in de tegenwoordige tijd of de verleden tijd. Voor het spellen hiervan gelden deze regels:

Tegenwoordige tijd

• Ik erbij of jij/je erachter: alleen de ik-vorm.
  ik klim, klim ik, klim jij/je.
• Anders in het enkelvoud: ik vorm + t
  jij klimt, hij klimt, zij klimt. 
• In het meervoud: het hele werkwoord
  wij klimmen, jullie klimmen, zij klimmen.

Werkwoordspelling

Er zijn sterke en zwakke werkwoorden. Wat is ook alweer het verschil?

Verleden tijd van zwakke werkwoorden:

ik-vorm tt + de(n)/ t(en). Om te bepalen of je -te(n) of -de(n) schrijft, kijk je naar de laatste letter voor de uitgang -en van een werkwoord. Als dat een medeklinker uit
't e-fokschaap is, dan schrijf je -te(n). Anders schrijf je -de(n). 

lusten -> ik lustte, morsen -> de kleuters morsten

We lezen

Wild