Spelling h4|h5|H6 - 1A EN 1B - vrijdag 16 juni

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Spelling h4|h5|H6 - 1A EN 1B -

vrijdag 16 juni

Start je laptop op en meld je aan bij LessonUp 

met je eigen naam.

Vandaag:

1. Hoofdstuk 4

2. Hoofdstuk 5

3. Hoofdstuk 6

4. Nakijken en aan de slag

Hoofdstuk 4

- meervouden die eindigen op -s correct spellen

- woorden met ei of ij correct spellen

Meervoud op -s
Wat is het meervoud van F16?

Meervoud op -s
Wat is het meervoud van bureau?

Noteer het meervoud van cowboy

1. cowboys
2. cowboy's

Noteer het meervoud van café

1. cafés
2. cafees
3. cafe's
4. café's

Voltooid deelwoord:

Geeft vaak aan dat een handeling is afgerond (= voltooid). 

Het voltooid deelwoord maakt meestal deel uit van het gezegde. Er staat dan altijd een vorm bij van hebben, zijn of worden:

– Dat liedje heeft Marco Borsato ook gezongen.

– Is de wedstrijd vanmiddag al gespeeld? 

Voltooid deelwoord: Zo schrijf je het voltooid deelwoord

• Het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden eindigt vaak op -en.

– Wij zijn te laat vertrokken. Jos had geld weggenomen.

• Het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden eindigt meestal op -d of -t. 

De juiste letter bepaal je net als in de verleden tijd met

’t (e) x-f (o) ks ch (aa) p

Onvoltooid deelwoord:

Geeft aan dat een handeling aan de gang is 

(= onvoltooid):

– In de touringcar rijden de supporters zingend naar het stadion.

Je schrijft het altijd met het infinitief + d

Daniël gaat altijd fietsend naar de voetbaltraining

1. actie is voltooid
2. actie is nog niet voltooid

Het concert in de feesttent is door ruim zeshonderd mensen bezocht

1. actie is voltooid
2. actie is nog niet voltooid

Hoofdstuk 5

- (stoffelijk) bijvoeglijk naamwoorden correct spellen

- woorden met g/gg/ch correct spellen

- voltooide en onvoltooide deelwoorden als bijvoeglijk naamwoord correct spellen

Bijvoeglijk naamwoord

Lees de onderstaande BN. Let op de spelling; welke passen bij elkaar? Maak vijf duo's.

                                   grote - kapotte - metalen -
                                   gouden - rode - officiële -    

                                   commerciële - boze - witte - vieze

Bijvoeglijk naamwoord

Bijvoeglijke naamwoorden hebben een korte en een lange vorm: kort-korte, lang-lange.

Niet altijd kun je zomaar een 'e' toevoegen; soms moet je wat aan het woord veranderen.

Bijvoeglijk naamwoord

grote - kapotte - metalen - gouden - rode - officiële - commerciële - boze - witte - vieze

Manieren om van de korte vorm van het BN de lange vorm te maken:

• Een -e erachter (sterk-sterke, warm-warme)
  
• Verdubbel de laatste medeklinker + -e (kapot-kapotte, wit-witte)
• Haal een a, e, o of u weg + -e (rood-rode, groot-grote)
• Verander f>v of s>z + -e (lief-lieve, vies-vieze)

Combinaties zijn ook mogelijk: boos - boze

Bijvoeglijk naamwoord

grote - kapotte - metalen - gouden - rode - officiële - commerciële - boze - witte - vieze

• Sommige BN krijgen een trema (¨) op de e vanwege de uitspraak: financieel-financiële, commercieel-commerciële

• Een stoffelijk BN heeft maar één vorm en eindigt meestal op een -n: houten tafel, gouden ring. Maar: polyester trui, aluminium pan.
  

Noteer de lange vorm van het BN:

knus

1. knus
2. knuse
3. knusse
4. knuze

Noteer de lange vorm van het BN:

gaaf

1. gaaf
2. gaafe
3. gafe
4. gave

Noteer de lange vorm van het BN:

materieel

1. materieele
2. materiële
3. materiele
4. materiëlle

Noteer de lange vorm van het BN:
positief

Dit boek is van papier.
Een ... boek.

Werkwoordsvormen: 

PVTT - persoonsvorm tegenwoordige tijd
PVVT - persoonsvorm verleden tijd
VD - voltooid deelwoord
OVD - onvoltooid deelwoord
VD. BIJV. GEBRUIKT - voltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt 
OVD. BIJV. GEBRUIKT - onvoltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt 

PVTT 

PVVT

VD

OVD

VD.BIJV.GEBR. 

OVD.BIJV. GEBR. 

Loopt

Liep 

Heeft gelopen

Lopend

Lopende band 

Gelopen afstand 

Werkwoordsvormen op een rijtje

PVTT	Loop
PVVT	Liep
VD	Heeft gelopen
OVD	Lopend
VD. BIJV. GEBR.	De gelopen afstand
OVD. BIJV. GEBR.	De lopende band

Voltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt 

- Zegt iets over een zelfstandig naamwoord en lijkt op een voltooid deelwoord. 

VB: Het schip strandde op de kust. (gewoon verleden tijd)

Het schip is gestrand. (voltooid deelwoord)

Het gestrande schip trekt veel aandacht. (bijvoeglijk gebruikt)

Regel: zo kort mogelijk schrijven. 

1. De vijand verwoestte het gebouw.
2. Het gebouw is verwoest.
3. Het verwoeste gebouw staat er verlaten bij.

In welke zin is werkoord verwoesten een voltooid deelwoord?

1. 1
2. 2
3. 3
4. Zit er niet bij

1. De vijand verwoestte het gebouw.
2. Het gebouw is verwoest.
3. Het verwoeste gebouw staat er verlaten bij.

In welke zin is werkoord verwoesten een voltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt?

1. 1
2. 2
3. 3
4. Zit er niet bij

Hoofdstuk 6

- komma's correct gebruiken

- dubbele punt en aanhalingstekens gebruiken bij citaten

- woorden met c/cc/ck/k/kk  correct spellen

- de verschillende werkwoordsvormen herkennen en correct spellen

-  verschillende werkwoordsvormen herkennen en benoemen

Welk leesteken mist er in de zin?
Als je dat wilt moet je dat doen.

1. Aanhalingstekens
2. Komma
3. Dubbele punt
4. Uitroepteken

Komma

• Tussen twee persoonvormen: Wanneer Simon haast heeft, kan hij heel hard rennen.
• Tussen delen van een opsomming: Mijn etui is compleet. Er zit een pen, een potlood, een gum, een geodriehoek en een passer in.
• Tussen een naam  of een uitroep. Thomas, sta nu stil!
• Voor voegwoorden: Ik wil graag weer naar school, maar dat kan niet vanwege het coronavirus.

Dubbele punt

• een opsomming: De volgende onderdelen moet je leren: spelling, grammatica en begrijpend lezen.
• een toelichting: Er zijn twee mogelijkheden: het gaat door of het gaat niet door.
• een citaat: De viroloog zei: 'Het duurt nog een jaar voordat er een vaccin tegen covid-19 is.'

Directe en indirecte rede

Directe rede: De docent zei: 'Vul je logboek in!'

Indirecte rede: De docent zei dat ik mijn logboek in moest vullen.

 H6 Werkwoordsvormen

- Infinitief (inf) --> zitten

- Persoonsvorm tegenwoordige tijd (PVTT) --> ik zit, 

   hij zit, wij zitten

- Persoonsvorm verleden tijd (PVVT) --> zat, zaten

- Voltooid deelwoord (VD) --> gezeten

- Onvoltooid deelwoord (OD) --> zittend

- Bijvoeglijk naamwoord (BN) --> zittende jongen

Welke werkwoordsvorm is 'spreken' in de volgende zin?

Ik kreeg de leerling niet te spreken.

Welke werkwoordvorm is 'versierd' in de volgende zin?

De woonkamer was feestelijk versierd voor zijn verjaardag.

 H6 Werkwoordstijden

- Onvoltooid tegenwoordige tijd (OTT):
Iris loopt naar school.

- Voltooid tegenwoordige tijd (VTT):
Iris is naar school gelopen.

- Onvoltooid verleden tijd (OVT): Iris liep naar school.

- Voltooid verleden tijd (VVT): Iris was naar school gelopen.

Benoem de werkwoordstijd.

Ik volg de les.

1. ott
2. vtt
3. ovt
4. vvt

Benoem de werkwoordstijd.

Ik had spinazie gegeten.

1. ott
2. vtt
3. ovt
4. vvt

Zet de zin in de voltooid tegenwoordige tijd:

Ik maak mijn huiswerk

1. Ik maakte mijn huiswerk
2. Ik ga mijn huiswerk maken
3. Ik heb mijn huiswerk gemaakt
4. Ik had mijn huiswerk gemaakt

Zet de zin in de onvoltooid verleden tijd:

Ik maak mijn huiswerk

1. Ik maakte mijn huiswerk
2. Ik ga mijn huiswerk maken
3. Ik heb mijn huiswerk gemaakt
4. Ik had mijn huiswerk gemaakt

Nakijken en aan de slag!

1. Nakijken hoofdstuk 4 - samen 

2. Maken: 

Hoofdstuk 5: 

- 1, 2, 3 en 5 (blz. 155)

- startopdracht, 1, 2, 3 , 4 en 5 (blz. 157)

Hoofdstuk 6: 

- 1, 2, 3, 4 en 6 (blz. 184/185

- 1, 2 en 3 (blz. 186/187)

Maak alle opdrachten serieus, dit helpt je enorm bij de voorbereiding op de toets. 

Antwoorden staan in Teams. Waar je ook de oefentoets vindt.