4M 12.6 Planteneters, vleeseters en alleseters

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Startopdracht

1. Noem alle delen van het spijsverteringskanaal waar voedsel langskomt. Begin bij de mondholte. 

2. Waar vindt de vertering van koolhydraten, eiwitten en vetten plaats? Noem ook orgaan, het verteringssap. 

1. Loop rustig het lokaal binnen en praat zachtjes
2. Ga zitten op je stoel
3. Oortjes doe je uit
4. Je jas hang je over je stoel
5. Pak je boek, schrift + pen

1. De weg van het voedsel

1. Mond
2. Slokdarm
3. Maag
4. Twaalfvingerige darm
5. Dunne darm
6. Dikke darm
7. Endeldarm           
8. Anus

2. Waar wordt je voedsel verteerd?

1. Mondholte: speeksel, koolhydraten
2. Maag: maagsap, eiwitten
3. 12 vingerige darm: alvleessap, koolhydraten, eiwitten, vetten
4.  Dunne darm: darmsap, koolhydraten en eiwitten

(zetmeel)

Voeding en vertering

12.1 Enzymen
12.2 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen
12.3 Voeding en leefstijl
12.4 Het verteringsstelsel
12.5 De organen voor vertering
12.6 Planteneters, vleeseters en alleseters

Leerdoelen 12.6

• Je kunt de delen van tanden en kiezen noemen met hun kenmerken.
• Je kunt bij zoogdieren het verband aangeven tussen voedselkeuze, de lengte van het darmkanaal en de kenmerken en functies van de tanden en kiezen.
• Je kunt omschrijven wat tandplak is en wat tanderosie is. 

Wat weet je nog?
Type kiezen + wat eet het dier

Bouw van het gebit 

Te veel suiker

• Eet je veel zoete voedingsmiddelen? Dan heb je sneller kans op tandplak en daardoor  tandbederf (cariës) 

• Bacteriën zetten de suikers om in een zuur.

Verzorging van het gebit

Tandbederf: aantasting van het gebit door tandplak

- Een dun laagje aanslag dat iedere dag op je tanden blijft zitten

- Bestaat uit bacteriën

--> die breken suiker af in zuur

--> aantasting van het glazuur

--> ontstaan van tanderosie

Poets 2x per dag

• Speeksel neutraliseren zuur en doden bacteriën. Maar dat is helaas niet voldoende.
• Poets met een tandpasta waar fluor in zit. dat maakt je tandglazuur sterker. 
• Je haalt dan ook tandplak weg. (kleverig laagje van bacteriën en voedselresten).
  

Het verteringsstelsel

De lengte van het verteringstelsel is ook aangepast aan het voedsel.

- Planteneters (herbivoor): lang verteringsstelsel

- Vleeseters (carnivoor): kort verteringsstelsel

- Alleseters (omnivoor): middellang verteringsstelsel

Huiswerk

Lezen 12.6 

Maken opdracht 1 t/m 3 en 5 t/m 8

Herhalen en/of extra oefenen

Uitlegvideo

Eindopdracht

Noteer in je schrift of boek welke kiezen bij een planteneter, vleeseter en alleseter heeft. 

Schrijf daarbij of ze korte, lange of middellange darmen hebben.

Eindopdracht antwoorden

Planteneter: plooikiezen, lange darmen

Vleeseter: knipkiezen, korte darmen

Alleseter: knobbelkiezen, middellange darmen

Overzicht

planteneters

vleeseters

alleseters

herbivoor

carnivoor

lange darmen

korte darmen

middellange darmen

knip kiezen

plooi kiezen

knobbel kiezen

omnivoor