Hoofdstuk 3: Oorzaken criminaliteit

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Criminaliteit

Hoofdstuk 3

Oorzaken van criminaliteit

Wat is een misdrijf?

1. Wildplassen.
2. Op de fiets zonder licht in het donker fietsen.
3. Zonder te betalen in de tram zitten.
4. Een krat bier uit de supermarkt stelen.

Wat is criminaliteit? (Definitie)

1. Onfatsoenlijk gedrag
2. Overtredingen
3. Door de wet strafbaar gesteld gedrag
4. Misdrijven

Na een overval op onze school durft Klaas niet meer naar school. Dit is een voorbeeld van:

1. Immateriële gevolgen van criminaliteit
2. Materiele gevolgen van criminaliteit

welk onderzoek is betrouwbaarder

1. slachtofferenquête
2. daderenquête

wie of wat bepaalt wat de hoogte van een straf voor een misdrijf moet zijn?

1. de rechter
2. Officier van Justitie
3. de Tweede Kamer
4. wetboek van strafrecht

Wat is GEEN reden dat politiestatistieken niet volledig zijn:

1. sommige delicten worden niet ontdekt (moeilijk op te sporen)
2. Aangiftebereidheid, soms durven mensen niet.
3. Er wordt geen aandacht aan gegeven vanuit de media
4. Selectieve opsporing, agenten lopen niet overal evenveel.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kun je:

- Uitleggen waarom jongens/mannen vaker criminaliteit plegen

- Uitleggen hoe leeftijd een rol speelt bij criminaliteit

- Benoemen welke orzaken van criminaliteit er zijn (individueel en maatschappelijk) en uitleggen

wie worden er crimineel?

lage maatschappelijke positie

geslacht: mannen en jongens

aangeboren verschillen, sterker en agressiever

en verschil in opvoeding: socialisatie

leeftijd: jongens 16-24 jaar

Dé crimineel bestaat niet

Maatschappelijke positie

De combinatie van werkloosheid, geldgebrek en verveling vergroot de kans op crimineel gedrag
Uitzondering: witteboordencriminaliteit

Etnische afkomst

Allochtonen komen vaker in aanraking met politie dan autochtonen.
Aangiftebereidheid is ook groter..

Geslacht

Jongens zijn vaker crimineel dan meisjes.
Socialisatie is hierbij belangrijk aspect

Leeftijd

Veelvoorkomende criminaliteit door 16 tot 23 jaar
Recidivist

Waarom wordt iemand crimineel?

We onderscheiden 2 oorzaken:

- Risicofactoren

- Beschermende factoren

Risicofactoren

-  Gebrekkige opvoeding

- Gedrags- en psychische problemen

- Sterke groepsdruk

- Drugsgebruik/ alcoholgebruik (40% oiv alcohol)

- Persoonlijkheidskenmerken (aangeboren agressief)

Gebrekkige opvoeding

Aangeleerd gedrag binnen een gezin.

Kans op antisociaal en agressief gedrag neemt toe.

Gedrags- en psychische problemen

Verwaarlozing , mishandeling, geweld thuis.

Problemen op school, spijbelen.

Groepsdruk

De ''druk'' om met je vrienden iets strafbaars te doen.

Je wordt overgehaald en schakelt tijdelijk je schuldgevoel uit.

Hogere positie in de groep.

Hoe werkt groepsdruk? Kijk video

Drugsgebruik

40% geweldsmisdrijven wordt gepleegd onder invloed van alcohol.

Drugsverslaafden: geld stelen om drugs te kopen

Persoonlijkheidskenmerken

Aangeboren eigenschap tot agressief gedrag of gebrek aan zelfdiscipline, problematische moeite met autoriteit of teleurstellingen.

Beschermende factoren

• Werk en onderwijs
• Relatie
• Gezin
• Sociale vaardigheden

Leeftijd

Recidivist = een persoon die telkens strafbare feiten begaat

(5% van opgroeiende jongens)

maatschappelijke oorzaken

- Slechte levensomstandigheden

- Minder sociale controle in de buurt 

- Gelegenheid maakt de dief   (gelegenheidsmotief)

- Normvervaging

- Gebrek maatschappelijke bindingen (familie , vrienden, werk)

- Eens een dief, altijd een dief. (etikettering)

Slechte levensomstandigheden

Lage maatschappelijke positie

Een lage maatschappelijke positie kan leiden tot crimineel gedrag. Wanneer iemand met weinig geld toch een mooie auto wil rijden kan hij besluiten deze te stelen omdat hij/zij vindt dat hij er recht op heeft

Anonieme samenleving

Geen sociale controle: 

Mensen letten niet op elkaar, buren kennen elkaar niet, niet durven aanspreken op elkaars gedrag (sociale cohesie).

Gelegenheidsmotief

Als de pakkans klein is, neemt de criminaliteit toe.

Weinig tot geen beveiliging, politie heeft andere prioriteiten.

Mensen maken van de gelegenheid gebruik om een delict te plegen.

Zie: Rationele Keuzetheorie

Minder besef van waarden en normen

Normvervaging

Minder besef van gemeenschappelijke waarden en normen.

Rechtsregels worden minder nageleefd.

Gebrek aan maatschappelijke bindingen.

Geen familie, vrienden, school, werk. 

Niemand hoeft rekening met jou te houden. 

Regels en de samenleving interesseren je minder.

Je hebt niets te verliezen.

Eens een dief, altijd een dief.

Etiket: 'crimineel'

Mensen gaan zich volgens dit etiket gedragen en gaan weer de fout in.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kun je:

- Uitleggen waarom jongens/mannen vaker criminaliteit plegen

- Uitleggen hoe leeftijd een rol speelt bij criminaliteit

- Benoemen welke orzaken van criminaliteit er zijn (individueel en maatschappelijk) en uitleggen