samengestelde zinnen Goois

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Introductie

Les over zinnen en zinsstructuur.

Grammatica

Samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

Grammatica woordsoorten: 

Voegwoorden

Enkelvoudige zin

• Zin met één persoonsvorm
  

Samengestelde zin

• Zin met twee of meer persoonsvormen
  

Hoofdzinnen 

• Zinnen die 'los' kunnen voorkomen.
• Pv op eerste of tweede plek
• Belangrijk: Je kan niks tussen de pv en het onderwerp staan.

De hond verstopte al zijn botten. (correct)

De hond niet verstopte al zijn botten. (incorrect)

Bijzinnen 

• Bijzinnen: Zinnen die niet 'los' kunnen voorkomen.
• De persoonsvorm staat meestal achteraan.
• Tussen persoonsvorm en onderwerpen kunnen dus wél zinsdelen staan.
• 
  

De hond verstopte al zijn botten (hoofdzin), omdat hij (O) ze nog niet wilde (pv) opeten (bijzin).

Nevenschikking

Alleen hoofdzinnen

Onderschikking

Hoofdzin + bijzin

bijzin + hoofdzin

Voorbeeld enkelvoudige zin

• Het wordt slecht weer vandaag.
• Ik ga vandaag naar de Action.
• Hij kijkt veel naar Star Wars.
  

Voorbeeld samengestelde zin

• Het wordt vandaag mooi weer en we gaan lekker naar het strand. 
• Hij kijkt veel naar Star Wars en schrijft daar over op zijn website.
  
• Terwijl hij naar de stad fietst, luistert hij naar muziek.

Samengestelde zin

• Bestaat uit twee of meer zinnen.
• Kunnen nevengeschikte zinnen zijn, of ondergeschikte zinnen.
  
• Worden aan elkaar geplakt met een voegwoord.

Voegwoorden

• Voegwoorden zijn een soort cement.
  
• Je kunt met voegwoorden zinnen aan elkaar plakken.

Nevenschikkende voegwoorden (2 hoofdzinnen)

• en
• maar
• want 
• of*
• dus

Onderschikkende voegwoorden (hoofdzin/bijzin)

• aangezien
• als
• dat
• doordat
• terwijl
• toen
  
• omdat

Voegwoorden

1. Joris loopt altijd naar school, TERWIJL hij een elektrische fiets in de schuur heeft staan.

2. OMDAT Joris slechts 5 minuten hoeft te lopen, heeft hij zijn fiets niet nodig.

3. Joris vindt lopen leuk EN Joris houdt niet van fietsen.

Groen = hoofdzin

Rood = bijzin

Aan de slag

Maak de zinnen van het oefenblad.