11.3 Zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

11.3 Zwangerschap 

Wat gaan we doen vandaag?

- Het 'Biologische momentje' van de dag...

- Leerdoelen

- Check vorige les via Socrative

- Uitleg 11.3

- Bespreken 'koffer opdracht'. 

Het 'biologische momentje' van de dag...

Meerlingen:

• Tegelijk geboren kinderen van één ouderpaar, waaronder:
    Twee-eiige meerling, eeneiige meerling of Siamese meerling
• Siamese tweeling: een eicel + een zaadcel.
   Bolletje niet helemaal goed gesplitst of ze zijn
   te dicht bij elkaar ingenesteld en weer gedeeltelijk vastgegroeid. 

Leerdoelen:

Na deze les kun je: 

• Uitleggen wat er wordt bedoeld met de embryonale fase.
• Uitleggen waarom de embryonale fase een hele kritieke en belangrijke fase is.
• Uitleggen wat het verschil is tussen de embryonale en foetus fase. 
• Uitleggen wat de functie is van de vruchtvliezen en het vruchtwater.
• Uitleggen wat de functies is van de placenta en hoe de placenta is opgebouwd.
• Benoemen uit welke bloedvaten de navelstreng is opgebouwd.
• Het verschil in transport van stoffen uitleggen tussen de navelstrengader en navelstrengslager. 
• Uitleggen in welke fasen een geboorte plaatsvindt. 
• Diverse vormen van meerlingen kunnen benoemen. 

Check vorige les

Ga naar: https://www.socrative.com/#login

Room name: BIOLOGIEHGM

Nieuwe stof

Uitleg 11.3

Steekwoorden vorige les 11.1

LH

FSH

Oestrogeen

Progesteron

Baarmoederslijmvlies

Menstruatie

Ovulatie

Geel lichaam

Follikel

Eicel

Steekwoorden vorige les 11.2

Bevruchting

Zygote

Klievingsdelingen

Embryonale stamcellen
Innesteling

Zwangerschapshormoon (HCG)
Kiemschijf

Vlokken 
Placenta 

Embryonale fase:

• Embryo: moment van innesteling t/m 12e week.
   Zie bron 2 blz. 147!
• In de embryonale fase wordt alles gevormd.
    Cruciale fase voor vorming organen, ledematen etc.
  
  
• Foetus: groei/afronding, (vanaf 12e week). Zie blz. 148. 
  
  
• Placenta via navelstreng verbonden met embryo/foetus.
• Vruchtwater + vruchtvliezen:
   bescherming tegen stoten en uitdroging.
  

Embryo / foetus

Hoeveel navelstrengslagaders en navelstrengaders zitten er in de navelstreng?

1. 1 slagader en 1 ader
2. 1 slagader en 2 aders
3. 2 slagaders en 1 ader
4. 2 slagaders en 2 aders

In de navelstreng zitten twee soorten bloedvaten: de navelstrengader en navelstrengslagader.
Waar gaan de voedingsstoffen en zuurstof doorheen?

1. Navelstrengslagader
2. Navelstrengader

Navelstreng:

• 1 navelstrengader en 2 navelstrengslagaders.
  
• LET OP! Verschil tussen O2 arm en rijk!
  
  
  
• 1 Navelstrengader: voedingsstoffen + O2 van moeder naar embryo/foetus. 
• 2 Navelstrengslagaders: CO2 + afvalstoffen van embryo/foetus naar moeder.
  
• LR bron 5 blz. 149!
  

Wat is de functie van de placenta?

1. Voedingsstoffen en zuurstof naar de baby
2. Afvalstoffen vanaf de baby naar de moeder
3. Beide antwoorden zijn juist
4. Beide antwoorden zijn onjuist

Placenta:

• Embryo/foetusbloedvaten liggen naast de bloedvaten van de
   moeder. Uitwisseling van stoffen kan zo plaatsvinden
  (O2, glucose, afvalstoffen etc.). 
   Bloedvaten moeder en kind zitten dus niet aan elkaar vast gegroeid!
  
  
• Placenta: tegenhouden schadelijke stoffen.
    LR bron 5 blz. 149! 
    (behalve alcohol, medicijnen, drugs, nicotine en bepaalde ziektes).
  
• Afwijkingen embryonale fase:
   (door schadelijke stoffen, bijvoorbeeld alcohol gebruik, FAS syndroom, zie blz. 149).
  

Placenta

Bloedsomloop baby:

• Ductus Venosus: extra verbinding tussen navelstrengader (bij de lever) en de onderste holle ader. Gemengd bloed (O2-rijk met O2-arm)
• Ovale venster: opening tussen rechter- en linkerboezem. Hart bevat gemengd bloed.
  Longwerking wordt zo gepasseerd.
  Na de geboorte: bloeddruk stijgt, klep ovale venster wordt dichtgedrukt. Groeit later dicht.
• KK LR bron 8 blz. 150!

Bloedsomloop baby vervolg: 

• Ductus botalli: (verbinding tussen longslagaders en aorta). Grootste deel bloed niet naar de longen.
  Na de geboorte: ductus botalli groeit dicht, al het bloed gaat nu naar de longen.
• LR blz. 150 geheel + bron 9 blz. 151.

Geboorte – O2 via bloed navelstreng over naar O2 longen door zenuwstelsel (longen gaan  werken).

De geboorte van de placenta noemen we de...

1. Indalingsfase
2. Ontsluitingsfase
3. Uitdrijvingsfase
4. Nageboortefase

Geboorte:

• (39 weken) zwangerschap.
• Geboorte in meerdere fasen:
    1. Indaling +  Ontsluiting.
    2. Uitdrijving.
• Fase 3 is na de bevalling.
   3. Nageboorte
• LR bron 10, 11 en 12 blz. 152/153.
  

Een gezin heeft twee tweelingen.
-Tweeling A is een jongen en een meisje,
- tweeling B zijn twee jongens.

Wat voor soort tweelingen zijn A en B?

1. Tweeling A is een-eiig, Tweeling B is twee-eiig
2. Tweeling A is een-eiig Tweeling B is een-eiig
3. Tweeling A is twee-eiig Tweeling B is twee of een-eiig
4. Tweeling A is twee-eiig Tweeling B is een-eiig

Meerlingen:

• Meerling - tegelijk geboren kinderen van één ouderpaar, waaronder:
   - Eeneiige tweeling: genetisch gelijke tweeling.
       (1 eicel + 1 zaadcel. Klievingsdelingen te heftig,
       waardoor bolletje cellen is gescheurd
       en beide zich verder hebben ontwikkeld.)
   - Twee-eiige tweeling: genetisch ongelijke tweeling.
       (2 eicellen plus elk hun eigen zaadcel.)
• LR bron 13 blz. 153!
• Siamese tweeling - samengegroeide tweeling.

Einde uitleg

Vragen?
Volgende les paragraaf 11.4

Bespreken opdracht 'We duiken de koffer in'.