nieuwe machtsverhoudingen
Duits nationalisme:
frustratie over gemak Napoleon
Schrijvers, kunstenaars geleerden over taal, cultuur, geschiedenis
Congres van Wenen: Duitse Bond met Pruisen en Oostenrijk als sterkste staten
1848 mislukte Opstand van Nationalisten en Liberalen
Otto von Bismarck kanselier van Pruisische koning Wilhelm I
Lokte oorlog uit met Oostenrijk; in 7 weken verpletterend verslagen (1866)