§ 3.4 Macht op de markt

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

§ 3.4 Macht op de markt

H3 Ben jij ondernemend?

Planning

Herhaling paragraaf 3.3 

Vraag en Aanbod

Wat weet je nog van
paragraaf 3.3 (vorige les)?

§ 3.4 Macht op de markt

Lesdoelen

In deze les leer je:

• hoe producenten hun marktaandeel proberen te vergroten
  
• wat een monopolie is
  
• wat de verschillen zijn tussen volkomen concurrentie en monopolistische concurrentie
  
• wat een oligopolie is
  
• wat een kartel is

Grote of kleine speler

Marktaandeel = je afzet (of omzet) in % van de totale afzet (of omzet) op de markt.

Marktaandeel vergroten door het inzetten van marketinginstrumenten

of door:

• overname ander bedrijf
  
• fusie (twee bedrijven vormen samen één 

nieuw bedrijf).

Macht op de markt

Monopolie = marktvorm met maar één aanbieder.

In Nederland zeldzaam, wel overheidsmonopolies:

• hoogspanningsnet
  
• uitgifte van bankbiljetten
  

Veel aanbieders, geen product voorkeur

Volkomen concurrentie = marktvorm met:

• homogene producten
  
• veel aanbieders

Homogene goederen verschillen in de ogen van klanten niet van elkaar.

Veel aanbieders, wel product voorkeur

Monopolistische concurrentie = marktvorm met:

• heterogene producten
  
• veel aanbieders

Heterogene goederen hebben voor consumenten belangrijke verschillen: voor hen maakt het uit wie het product levert --> merk -->en smaakvoorkeur.

Weinig aanbieders, wel productvoorkeur

Oligopolie = markt met een klein aantal aanbieders.

Verschil in oligopolie met heterogene producten en homogene producten.
 

Oligopolie met heterogeen product:

Concurreren op eigenschappen van het product.

 

Bijvoorbeeld:

• markt voor smartphones
  
• onderscheid in bijvoorbeeld:
  
• vormgeving
  
• camera
  
• opslagcapaciteit
  

Oligopolie met homogeen product:

Concurreren op prijs

Bijvoorbeeld:

• benzinemarkt
  

Soms ontstaat een prijzenoorlog.

Verboden afspraken

Een kartel = een afspraak om onderlinge concurrentie te beperken.

Kartelafspraken over bijvoorbeeld:

• prijs
  
• hoeveelheid aanbod op de markt
  

Kartelafspraken zijn verboden.

Als je meer producenten eenzelfde product gaan maken, verschuift de aanbodlijn naar rechts

1. Juist
2. Onjuist

Als consumenten overstappen op een ander product verschuift de vraaglijn naar links

1. Onjuist
2. Juist

De markt voor telefoons is een ..... markt.

Wat komt er op de puntjes?

1. Abstracte
2. Concrete

Aan het werk

1. Lezen: de leertekst van 3.4
2. Maken: de opdrachten van paragraaf 3.4

Schrijf de antwoorden op in je schrift.

Afsluiten

Leerdoelen waren voor mij duidelijk.

😒🙁😐🙂😃

Weet je hoe producenten hun marktaandeel proberen te vergroten

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Weet je wat een monopolie is

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Wat de verschillen zijn tussen volkomen concurrentie en monopolistische concurrentie

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Wat een oligopolie is

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Wat een kartel is

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Extra uitleg

Kijk voor meer uitleg de volgende video's