4H 5.1 Homeostase en regelkringen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Programma

• Startopdracht --> Oriëntatie opdrachten
• Leerdoelen
• Uitleg basisstof 5.1 Homeostase en regelkringen
• Afsluiting 

Startopdracht 

Maak de oriëntatie vragen 1 t/m 6 op bladzijde 8/9

Na 5 minuten mag je zachtjes

overleggen met je buurman

of buurvrouw.

Daarna nakijken opdrachten

Antwoorden oriëntatie

Leerdoelen 

• Je kunt uitleggen wat homeostase is.
• Je kunt uitleggen hoe regelkringen een rol spelen bij het handhaven van homeostase bij de mens. 

Thema 5 Regeling

5.1 Homeostase en regelkringen 

5.2 Het hormoonstelsel

5.3 Het zenuwstelsel

5.4 Reflexen en het autonome zenuwstelsel

5.5 Impulsegeleiding

5.6 Spieren en beweging

Inwendig milieu milieu

• Inwendig milieu = bloedplasma, lymfe, 

weefselvloeistof (cytoplasma).

• Je lichaam probeert het inwendig milieu 

hetzelfde te houden (= constant).

• Alles waar je teveel van krijgt wordt 

uitgescheiden of opgeslagen. 

Huid, slijmvliezen luchtwegen en darmen = 
barrière (grens) tussen in- en uitwendig milieu

Normwaarde

Je lichaam handhaaft veel factoren rondom een bepaalde waarde --> normwaarde.

Voorbeelden:

• Zuurstofconcentratie in het bloed
• Glucosegehalte in het bloed
• Osmotische waarde lichaamsvloeistoffen
• Lichaamstemperatuur --> 36,4 °C

Omgeving en activiteit beïnvloeden dit continu. 

Homeostase

Homeostase is het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het inwendig milieu. 

Regelkringen zorgen ervoor dat de 

waarden niet teveel afwijken van de 

normwaarden --> ze zorgen voor 

homeostase.

Voorbeeld van een regelkring

Regelkringen

Bij een regelkring is sprake van negatieve en positieve terugkoppeling. 

• Negatieve terugkoppeling (feedback): 

een toename van het resultaat veroorzaakt 
een remming van het proces. 

• Positieve terugkoppeling (feedback): 

een toename van het resultaat versterkt 
het proces.

Negatieve terugkoppeling

Het resultaat van het proces heeft een remmende invloed op het proces.

Voorbeeld:

Als je te veel verbranding in je lichaam 

hebt, wordt je lichaamstemperatuur 

te hoog. Dit wordt gemeten en hierna 

ga je minder verbranden.

Positieve terugkoppeling

Een toename van het resultaat versterkt het proces.

Voorbeeld:

Door de toename van de temperatuur 

smelt het ijs op de polen. Hoe minder ijs, 

hoe meer absorptie van de warmte en 

hoe meer ijs smelt.

Negatieve terugkoppeling

Positieve feedback

Positieve terugkoppeling 

(bevalling)

Negatieve terugkoppeling 

(O2-gehalte)

Feedbacksystemen

Negatieve terugkoppeling

Positieve terugkoppeling

Blijft rond homeostase

Regelkringen in de BINAS

Teken voor een regelkring voor de lichaamstemperatuur

Uitleg

Uitleg

Uitleg

Huiswerk

Lezen 5.1

Maken opdracht 1 t/m 6

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist uitlegvideo's

Oefenen

Effectief leren video's

Wat is homeostase?

1. een negatieve terugkoppeling van een regelkring
2. een positieve terugkoppeling van een regelkring
3. het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het lichaam

In het hormoonstelsel is sprake van negatieve terugkoppeling. Wat is de functie van negatieve terugkoppeling?

1. Het meten van de omstandigheden in het externe milieu
2. Het meten van de omstandigheden in het interne milieu
3. Het stabiel houden van de omstandigheden in het externe milieu
4. Het stabiel houden van omstandigheden in het interne milieu

Wat hoort niet bij het inwendig milieu?

1. Bloedplasma
2. De binnenkant van je darmen
3. Cytoplasma
4. Weefselvloeistof

Bij een hoge oestradiol concentratie, wordt de productie ervan geremd, is dit positieve of negatieve terugkoppeling?

1. Positieve terugkoppeling
2. Negatieve terugkoppeling

Als je het te warm hebt ga je zweten en de bloedvaatjes in je huid veranderen. Worden die groter of kleiner qua diameter?

1. Groter
2. Kleiner