Verwijswoorden en voegwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat zijn
verwijswoorden?

Leerdoelen van deze les

• Weten waarom verwijswoorden worden gebruikt
• De verwijswoorden herkennen in een zin 

Lidwoorden

• De, het, een
  
  De --> die, deze
  
  Het --> dit, dat 

Voorbeeldzin:

Het meisje dat daar loopt, is erg mooi.

Het meisje - Dat

Soorten verwijswoorden

• Verwijzen naar een woord
• Verwijzen naar een  woordgroep
• Verwijzen naar een hele zin

• Ik, jij, u, hij, zij, het, wij, jullie, zij, me, mij, jou, hem, haar, ons, hen, hun, mijn, jouw, uw, zijn, haar, ons 
• deze, die, dit, dat, wie, wat
  
• toen, daar, hier
  
  

Enkelvoud of meervoud?

• Het bedrijf verdient erg goed, ze werken dan ook heel hard.
  
• Het bedrijf verdient erg goed, het bestaat al erg lang.

Voorbeeldzinnen

'Hij ging naar een reparateur, die kon helaas niets meer doen.'

'Hij ging gisteren naar een monteur, die kon helaas niets meer doen.'
-die- verwijst naar:

1. Hij
2. gisteren
3. een
4. monteur

'Voetballen is volgens Chris de mooiste sport die er bestaat!'
-die- verwijst naar:

1. Voetballen
2. sport
3. Chris
4. de mooiste

Welke verwijswoorden horen bij het lidwoord -het-?

Paul verzamelt postzegels. Hij heeft er inmiddels al honderden.
-Waar verwijst 'hij' naar?

Voorzichtig haalt hij ze met een pincet van een natgemaakte envelop. Zo gaan de postzegels niet kapot.

Waar verwijst -ze- in de eerste zin naar?

Voegwoorden

Bijvoorbeeld: want     maar    en    of    dus

want

Ik ga naar bed.

Ik ben moe.

Ik ga naar bed, want ik ben moe.

maar

Ik ga naar mijn vriend.

Hij is niet thuis.

Ik ga naar mijn vriend, maar hij is niet thuis.

en

Ik drink koffie.

Ik eet een koekje.

Ik drink koffie en ik eet een koekje.

of

Koop jij een nieuwe trui?

Koop jij een warme jas?

Koop jij een trui of koop jij een jas?

dus

Ik ben ziek.

Ik ga naar de dokter.

Ik ben ziek, dus ik ga naar de dokter.

Ik moet naar school, ____ik heb geen zin.

1. dus
2. want
3. maar
4. of

Ik heb hoofdpijn, ___ ik neem paracetamol.

1. en
2. dus
3. maar
4. want

Wasem komt uit Syrië ___ Marwan komt uit Jemen.

1. en
2. dus
3. want
4. of

Lisa pakt het schrift, ____ hij gaat nieuwe woorden opschrijven.

1. dus
2. maar
3. want
4. of

Blijf je binnen ___ ga je naar buiten?

1. dus
2. of
3. maar
4. want

Ik draag een zonnebril, ____ ik vind de zon te fel.

1. en
2. want
3. dus
4. of