5.1 voeding en gezondheid

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5.1 Voeding en gezondheid

• Je leert hoe cellen voedingsstoffen verbranden en wanneer het lichaam voedingsstoffen opslaat.
• Je leert de functies van voedingsstoffen.
• Je kunt de energierijke stoffen in voeding benoemen en toepassen in een context.
• Je weet wat de ADH inhoud.
• Je weet welke voedingsstoffen als brandstof gebruikt kunnen worden.
• Je weet hoe brandstoffen opgeslagen worden in het lichaam.
• Je kunt uitleggen wat de ruststofwisseling betekent.

Benoem de 6 voedingsstoffen
(weet je nog welke?)

Welke kun je gebruiken als brandstof (voor energie)?

Wel

Niet

Eiwitten

Koolhydraten

Mineralen

Vetten

Vitamines

Water

Aantekeningen

Maak ook aantekeningen van de lessonup

Waar dit logo staat, wordt verwacht dat je het overneemt in je schrift

Brandstoffen

Brandstoffen

-koolhydraten

-eiwitten

-vetten

Reserveopslag

Vetten en koolhydraten (glycogeen) kunnen worden opgeslagen. Eiwitten worden niet opgeslagen. Het teveel aan eiwit in ons lichaam wordt omgezet in vet.

BINAS 67F-G-H

Glucose kun je in je lever en spieren opslaan als glycogeen (glycogeen bestaat uit glucosemoleculen aan elkaar gekoppeld).

Vet kun je opslaan rond je organen, onder je huid en in het merg van holle beenderen.

Vetreserves gebruiken gaat langzamer dan de glycogeen voorraad.

Welke voedingsstoffen kunnen opgeslagen worden als reservestof?
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Eiwit
2. Vet
3. Koolhydraten
4. Mineralen

Neem onderstaande tabel over en vul JA of NEE in

Voedingsstof	Bouwstof	Brandstof	Reserve stof	Beschermende stof
Eiwitten
Koolhydraten
Vetten
Water
Mineralen (zouten)
Vitaminen

Neem onderstaande tabel over en vul JA of NEE in

Voedingsstof	Bouwstof	Brandstof	Reserve stof	Beschermende stof
Eiwitten	JA	JA	NEE	NEE
Koolhydraten	JA	JA	JA	NEE
Vetten	JA	JA	JA	NEE
Water	JA	NEE	NEE	NEE
Mineralen (zouten)	JA	NEE	NEE	JA
Vitaminen	JA	NEE	NEE	JA

Brandstof cel

Cellen gebruiken ATP als brandstof.

Aantekening:

zie het bord

01:27

Hoe heet een adenine
met 1 fosfaat groep?

1. ATP
2. ADP
3. AMP

02:28

Welk molecuul bevat de meeste energie

1. ATP
2. ADP
3. AMP

02:55

Waar komt deze energie vandaan?

1. De zon
2. Verbranding van brandstoffen

Ruststofwisseling

Je gebruikt een deel van de brandstoffen altijd!
(Dus om in leven te blijven; bijvoorbeeld voor hartslag).
Dit wordt je ruststofwisseling genoemd.

Alles wat je meer eet dan wat je nodig hebt voor je ruststofwisseling en wat je verbrand op een dag wordt opgeslagen
.

Ruststofwisseling

• Energieverbruik in rust
• Ademhaling, hartslag, bewegen darmen, werking nieren

ADH waarde

ADH = aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.

ADH geeft aan hoeveel vitamines en
mineralen je per dag nodig hebt.

HUISWERK

  Lees 5.1 door
Maak opdracht 2, 5, 8 , 9 en 11