1. Leenheren en leenmannen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1

• Bespreking leerdoelen
• Intro nieuw hoofdstuk
• Leerdoel 1 t/m 3
• Maken opdracht blz. ... en ... in stilte.

Wat weten jullie al over de Middeleeuwen?

Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)

In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders. Deze tijd wordt ook wel de vroege middeleeuwen genoemd

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

1. Je kunt benoemen hoe dit tijdvak en periode heet.

 

2. Je kunt uitleggen waarom deze tijd de Tijd van Monniken en Ridders wordt genoemd.

3. Je kunt benoemen in welk jaar dit tijdvak begint en eindigt.

1. Je kunt benoemen hoe dit tijdvak en periode heet.

Tijd van Monniken en Ridders en Vroege Middeleeuwen

  

2. Je kunt uitleggen waarom deze tijd de Tijd van Monniken en Ridders wordt genoemd.

Monniken reisden om hun geloof te verspreiden en Ridders met hun legers om land te veroveren.

3. Je kunt benoemen in welk jaar dit tijdvak begint en eindigt.

500 tot 1000

Nu: 

Test jezelf op de eerste leerdoelen!

Hoe heet het nieuwe tijdvak?

1. Oudheid
2. steden en staten
3. monniken en ridders
4. Grieken en Romeinen

Welke tijd hoort bij dit tijdvak?

1. 3000 v. Chr. tot 500 n
2. 500 tot 1000
3. 500 tot 1500
4. 800 tot 1500

Welk symbool hoort bij dit tijdvak?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat is een andere naam voor dit tijdvak?

1. Oudheid
2. Moderne tijd
3. Vroege middeleeuwen
4. Late middeleeuwen

Nu: 

In stilte maken blz. .... en .....

Leerdoel 4, 5 en 6:
4. Je kunt uitleggen wie de Franken waren.
5. Je kunt benoemen waarom Karel de Grote een belangrijke koning was.

6. Je kunt uitleggen hoe het leenstelsel werkte (begrippen: edelen, leenheer, leenman).

Leerdoel 4:

Wie waren de Franken?

• De Franken waren het machtigste Germaanse volk. 
• Karel de Grote werd keizer van de Franken: Frankrijk, Nederland, België en een deel van Duitsland.

De Franken in 481

De Franken in 759

Video: jullie gaan zelfstandig een video kijken over Karel de Grote. Je geeft antwoord op leerdoel 6 en daarna 5 in je schrift. 

Je kunt op pauze zetten over terugspoelen. 

Leerdoel 5:

Je kunt benoemen waarom Karel de Grote een belangrijke koning was.

Karel de Grote liet scholen bouwen en voerde veel oorlogen om het christendom te verspreiden.  

Leerdoel 6:

Je kunt uitleggen hoe het leenstelsel werkte (begrippen: edelen, leenheer, leenman).

Karel de Grote (leenheer) gaf edelen (leenmannen) een stuk land in leen. De leenmannen moesten dit land voor Karel besturen (zie schema).

Nu: 

Oefenen met leerdoel 1 t/m 6.

Hoe heet het nieuwe tijdvak?

1. Oudheid
2. steden en staten
3. monniken en ridders
4. Grieken en Romeinen

Welke tijd hoort bij dit tijdvak?

1. 3000 v. Chr. tot 500 n
2. 500 tot 1000
3. 500 tot 1500
4. 800 tot 1500

Wat is een andere naam voor dit tijdvak?

1. Oudheid
2. Moderne tijd
3. Vroege middeleeuwen
4. Late middeleeuwen

Wie waren de Franken?

1. De Fransen, maar dan in de middeleeuwen
2. Een stam uit huidige regio Parijs
3. De machtigste Germaanse stam.
4. De volgelingen van Karel de Grote

De Franken worden

1. heidens
2. bijgelovig
3. christelijk
4. moslim

Karel de Grote was een..

1. Leenheer
2. Leenman

Dit systeem heet het  ....

leenstelsel 

Leenman

Leenheer

Koning

Edelen

1. Herhaling leerdoel 4, 5 en 6.

2. Leerdoel 7 en 8.

3. Filmpje Vikingen

4. Elkaar overhoren leerdoel 4 t/m 8.

Leerdoel 7

Je kunt uitleggen waarom na Karel de Grote het leenstelsel niet meer goed werkte.

Lees de tekst en probeer zelf in 1 of 2 zinnen het leerdoel uit de tekst te halen. 

Politieke verdeeldheid

Karel was een machtig vorst en daardoor was zijn rijk een politieke eenheid. Maar hij werd opgevolgd door zwakkere vorsten en daardoor veranderden de verhoudingen tussen leenheren en leenmannen. Hertogen en graven gingen namelijk de geleende gebieden steeds meer als hun eigen behandelen. Ze regeerden hun gebieden zelfstandig: ze zorgden Voor zichzelf en trokken zich weinig aan van hun leenheer. Zwakke koningen konden hier niets tegen doen en vonden het zelfs goed dat de heerschappij over gebieden automatisch overging op de zonen van leenmannen. Hun positie werd erfelijk.

7. Je kunt uitleggen waarom na Karel de Grote het leenstelsel niet meer goed werkte.

Karel werd opgevolgd door zwakkere vorsten, waardoor graven en hertogen het gebied als eigen bezit ging beschouwen. Hun positie werd erfelijk.

Leerdoel 8

Je kunt twee redenen geven waarom de Vroege Middeleeuwen een onveilige tijd was in Europa.

Lees de tekst over onveiligheid in de middeleeuwen

Een onveilige tijd 

De 9e en 10e eeuw waren een onveilige tijd in Europa Dit kwam niet alleen door de politieke verdeeldheid, maar ook door de invallen van Vikingen. Dit waren Germanen uit Scandinavië die langs de Europese kusten en rivieren met hun lichte en snelle boten kerken en stadjes beroof den. Met de drakenkoppen op hun schepen zagen ze er angstaanjagend uit. Vikingen uit Denemarken plunder den bijvoorbeeld Dorestad. Door de onveiligheid gingen edelen kastelen bouwen om zichzelf en het volk in hun gebied te beschermen. Dit

waren eerst hoge houten gebouwen met daaromheen een gracht en een omheining. Later

werden het stenen vestingen met dikke muren. Edelen namen ook voetsoldaten en ridders (militairen te paard) in dienst om te zorgen voor orde en veiligheid.

8. Je kunt twee redenen geven waarom de Vroege Middeleeuwen een onveilige tijd was in Europa.

1. Veel oorlogen tussen koningen (politieke verdeeldheid).

2. Door de invallen van de Vikingen.

Vikingen

Rooftochten

De Vikingen worden ook wel Noormannen genoemd. Zij leefden in Denemarken, Noorwegen en Zweden in kleine dorpjes bij elkaar.

Deze Noormannen waren erg goed in het bouwen van boten. Ze waren dan ook vaak op rivieren, meren en zeeën te vinden! 

Handel en rooftochten

Vikingen deden ook aan handel, maar gingen ook vaak op rooftocht. Dit ging dan met veel geweld. 

De vikingen staan ook bekend om hun geweldadige rooftochten

Kaart van de Vikinggebieden in de 8e (donkerrood), 9e (rood), 10e (oranje) en 11e (geel) eeuw. De groene gebieden waren het slachtoffer van regelmatige rooftochten door Vikingen.

Boten van de Vikingen

https://historianet.nl/beschavingen/vikingen/5-redenen-dat-het-langschip-de-vikingen-sterk-maakte

Bron: varende Noormannen. Afbeelding gemaakt rond de 12e eeuw.

Nu:

Overhoor elkaar over leerdoel 4 t/m 8.