Herstelondersteunend werken GGZ

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Herstel ondersteunende zorg

Aan het eind van deze opdracht kun je:

• uitleggen wat herstelondersteunend werken inhoudt en waarom het belangrijk is in de GGZ
• beschrijven wat de rol van FACT team en de verpleegkundige is
• Begrippen IMR en WRAP uitleggen
• Uitleggen wat wordt bedoeld met psycho-educatie en de kernbegrippen benoemen.

Wat betekent herstelondersteunend werken in de GGZ?

Herstel

Wat is herstel?​

Wat is ‘gek’? Wat is ‘normaal’? Wie bepalen dat?​

‘Herstel is een zeer persoonlijk en uniek proces van verandering in iemands opvattingen, waarden, gevoelens, doelen, vaardigheden en/of rollen. Het is een manier van leven, van het leiden van een bevredigend, hoopvol en zinvol leven met beperkingen die de psychische klachten met zich meebrengen.’ (Anthony, 1993)

Benadering herstelgerichte zorg

• De zorgvrager is ervaringsdeskundige. ​
• De verpleegkundige luistert naar de ervaringen van de zorgvrager. ​
• Samen met de zorgvrager zorgdoelen opstellen en de ervaring van de       zorgvrager gebruiken. ​
• De zorgvrager ondersteuning bieden in zelfstandigheid en eigen kracht. ​
• Samenwerken naar terugkeer in het dagelijks leven. ​
• Samen zoeken naar naastbetrokkenen en wat zij kunnen bijdragen in het herstelproces. 

Kernprincipes

1. persoonlijk herstelproces centraal

2.empowerment en eigen regie

3.betekenisvolle relaties en participatie

4. hoop en perspectief

Fasen van herstel

1. Overweldiging​.
2. Schaamte, woede, verdriet​.
3. Symptomen onder controle leren houden​.
4. Leren leven met de aandoening.
5. Zichzelf niet laten leven door de aandoening. ​

Wat is het verschil tussen klinisch- en persoonlijk herstel

De zorgvrager is ervaringsdeskundige. ​

De verpleegkundige luistert naar de ervaringen van de zorgvrager. ​

Samen met de zorgvrager zorgdoelen opstellen en de ervaring van de zorgvrager gebruiken. ​

De zorgvrager ondersteuning bieden in zelfstandigheid en eigen kracht. ​

Samenwerken naar terugkeer in het dagelijks leven. ​

Samen zoeken naar naastbetrokkenen en wat zij kunnen bijdragen in het herstelproces. 

Casus Anton

Anton Hurks is 34 jaar en werkt sinds vier jaar als verpleegkundige op een afdeling van een psychiatrisch ziekenhuis. Op deze afdeling werken collega's van verschillende disciplines samen op herstel ondersteunende wijze. Op de afdeling werkt ook een ervaringsdeskundige. Als jonge jongen heeft Anton een periode intensieve klinische en deeltijdbehandeling gevolgd om te leren omgaan met persoonlijkheidsproblematiek. In die tijd werden er verschillende diagnoses gesteld en worstelde hij flink met zijn familie en vrienden. 

Op dit moment spelen deze zaken niet meer voor Anton en hij twijfelt nu of hij zijn eigen ervaringen zal inzetten in zijn werk.​

​

Vragen over de casus​ Anton

In welke fase van herstel bevindt Anton zich?​

 

Wat is je mening over de fase van herstel waarin een ervaringsdeskundige zich dient te bevinden? 

Psycho-educatie

Psycho-educatie is een manier om mensen met een langdurige beperking, stoornis of handicap te helpen beter met hun situatie om te gaan. Dit gebeurt door:

✅ Informatie geven – Uitleg over de aandoening, hoe het werkt en wat je kunt verwachten.

✅ Vaardigheden leren – Hoe je beter met je klachten kunt omgaan in het dagelijks leven.

✅ Meer zelfvertrouwen krijgen – Je sterker voelen door beter te begrijpen wat er gebeurt.

✅ Emoties verwerken – Leren omgaan met moeilijke gevoelens en gedachten.

Psycho-educatie helpt mensen om hun leven zo goed mogelijk te leiden, ondanks hun beperking of aandoening. Dit kan via gesprekken, trainingen, video’s of groepsbijeenkomsten.

Kortom

Psycho educatie is een vorm van behandeling die gericht is op het versterken van de kennis en vaardigheden van mensen met psychische problemen.

Door middel van psycho-educatie 

• Kan een cliënt het eigen gedrag leren herkennen. En zichzelf beter leren begrijpen. 
• Leren naasten het gedrag van de cliënt beter te begrijpen en te herkennen.

Soorten psycho-educatie

• Psycho-educatie samen met leeftijdsgenoten. Zij hebben dezelfde diagnose. ...
  
• Psycho-educatie alleen. Je hebt dan gesprekken met je behandelaar.
  
• Psycho-educatie online. Dat kan als je ADHD hebt, last van angsten of depressieve gevoelens.

FACT team?

Wat is het?

Wat is het verschil met een regulier GGZ team?

Zit het ook in Rotterdam?

Wat is de rol van de verpleegkundige in een FACT team?

Waar staat de F in FACT-team voor

1. Fast
2. Family
3. Flexibel
4. Follow

Waar staat de C in FACT-team voor

1. Choose
2. Community
3. Closet
4. Communication

FACT-team

F= flexible. Flexibel niet aan vaste tijd gebonden

A= assertive. De zorg wordt actief aangeboden, hulpverleners trekken er op uit

C= community. Thuis, op straat, in de wijk

T= treatment. Behandeling, begeleiding, steun bij herstel

Rehabilitatie

Doel: activiteiten en participatie zo veel mogelijk te vergroten.

Niet richten op wat niet (meer) kan maar op wat (nog) wel kan en dat versterken.

Kenmerken van rehabilitatie

• Rehabilitatie is een proces
  
  
• Gericht op activiteiten en maatschappelijke participatie
  
  
• Gebruikmaken van de capaciteiten van de zorgvrager
  
  
• Het streven is een zo normaal mogelijk sociaal leven

Herstel

= is niet alleen helemaal beter worden. 

Betekent leren omgaan met een psychische aandoening en weer meer regie over eigen leven krijgen.  

Gaat over overwinning en ontdekking. 

Het weer oppakken van sociale rollen en het herwinnen van eigen identiteit.

Verschil herstel-rehabilitatie

Herstel komt vanuit de zorgvrager.

Rehabilitatie komt uit de hulpverlener.

Beide ondersteunen bij het nemen van eigen regie, richten op dingen die wel kunnen i.p.v. de ziekte.

Haal de kernpunten uit IMR en WRAP (zoek op het internet)

IMR

Educatie en zelfmanagement bij psychische aandoeningen (Illness Management and Recovery)

- gericht op ziekte-inzicht

- coping strategieën

- zelfmanagement

WRAP

Persoonlijk plan voor welzijn en crisismanagement (Welness recovery action plan)

Vijf kernconcepten

- hoop

-persoonlijke verantwoordelijkheid

- educatie

- zelfontdekking 

-ondersteuning

Bestudeer de theorie en maak bijbehorende opdrachten.

Learnbeat: Geestelijke gezondheidszorg;

1.11 Rehabilitatie en revalidatie in de GGZ

1.13 Herstelondersteunende zorg

1.14 Bemoeizorg

www.psychosenet.nl

Stellingen

1. Als verpleegkundige in de psychiatrie lever je alleen zorg volgens de wens van de patiënt.​
2. Je kan pas een goede hulpverlener zijn als je zelf psychiatrische klachten hebt (gehad). ​
   
3. Het inzetten van ervaringsdeskundigen is nodig voor een patiënt om te kunnen herstellen.

https://www.lister.nl/wp-content/uploads/2017/04/T030-HEE_DEF-HR_mrt-2017_LR.pdf

Wat is het belangrijkste doel van herstelondersteunend werken in de GGZ?

1. Het volledig genezen van de psychische aandoening
2. Het bevorderen van persoonlijk herstel, eigen regie en sociale participatie
3. Het uitsluitend controleren van medicatiegebruik
4. Het beperken van de vrijheid van cliënten om risico’s te vermijden

Wat is een kenmerk van een FACT-team?

1. Het biedt uitsluitend zorg binnen de muren van een GGZ-instelling
2. outreachend en biedt flexibele zorg aan cliënten eigen omgeving
3. alleen op acute psychiatrische zorg in ziekenhuizen
4. Het werkt zonder samenwerking met andere disciplines

Wat is een belangrijk verschil tussen IMR en WRAP?

1. IMR richt zich op ziekte-inzicht en zelfmanagement, terwijl WRAP zich richt op het maken van een persoonlijk herstelplan
2. WRAP is alleen bedoeld voor cliënten met schizofrenie, terwijl IMR voor alle GGZ-cliënten is
3. IMR wordt alleen door hulpverleners opgesteld, terwijl WRAP door familieleden wordt opgesteld
4. Er is geen verschil; IMR en WRAP betekenen hetzelfde