Herhaling 1,1 + 1,2 + 1,3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.

Archeologen;
iemand die opgravingen doet en deze bestudeert.

Sporen en bronnen

Historicus;
Probeert verklaringen te zoeken achter de sporen en bronnen.

Historische vraag: 'Waarom maakten de eerste mensen grottekeningen?'

Jullie:

Kennis van de wereldgeschiedenis

   

Kritisch leren denken

Vaardigheid 1: onderzoeksvragen

1. Beschrijvende vraag: Hoe was het leven in de eerste dorpen?
   
2. Verklarende vraag: Waarom trokken de eerste mensen rond?
   
3. Waarderende vraag: Was het fijn om in zo'n prehistorisch dorp te wonen?
   

Waarom was 'kritisch denken' zo belangrijk bij geschiedenis?

Mondelinge bron

Schriftelijke bron

Visuele bron

Audiovisuele bron

Vaardigheid 2: bruikbaar

De bruikbaarheid van een bron is afhankelijk van de vraag die je stelt. Stel hierbij altijd de vraag: kan ik informatie vinden voor het beantwoorden van mijn vragen?

Vaardigheid 3: soorten bronnen

1. Mondelinge bronnen: interviews, gesproken verhalen.
   
2. Schriftelijke bronnen: brieven, wetten, teksten, tabellen met cijfers.
   
3. Visuele bronnen: afbeeldingen, posters, schilderijen, beelden.
   
4. Audiovisuele bronnen: film opnames.
   

Welk type bron is over het algemeen het bruikbaarste en betrouwbaarste?

1. Mondelinge bronnen
2. Schriftelijke bronnen
3. Visuele bronnen
4. Audiovisuele bronnen

Jagers en verzamelaars

• ~40.000 jaar geleden eerste mensen in ons gebied (Homo sapiens)
  
• Geen geschreven bronnen > Prehistorie
  
• Geschiedenis laten we beginnen vanaf het moment dat er geschreven wordt.
  

Vaardigheid 4: betrouwbaarheid

Bij de vraag hoe betrouwbaar bronnen zijn kijk je naar feiten (dingen die je kan controleren). Hoe meer feiten hoe betrouwbaarder een bron.

Des te meer verzinsels of mening een bron bevat des te minder betrouwbaar een bron is.

Waarom is deze afbeelding volgens jou wel/niet betrouwbaar?

Bij geschiedenis maken we gebruik van een historische indeling (tien tijdvakken)

• Zo kunnen we ontwikkelingen onderscheiden
• De geschiedenis beter ordenen
• Kijken wat kenmerkend is voor een periode (kenmerkende aspecten)
  

Vaardigheid 5: Historische indeling gebruiken

Het verleden bestaat uit een lange tijd met verschillende gebeurtenissen en ontwikkelingen. Bij geschiedenis is het handig als je historische feiten op een rijtje zet.

Het ontstaan van de mens

• 200.000 jaar geleden in Afrika
• 40.000 jaar geleden in Europa
• Homo sapiens                                 (cro-magnonmensen)

• Scheppingsverhaal vs evolutie
• Wetenschap; systematisch onderzoek en de kennis die daardoor ontstaan
  

Verschillen

Etnische verschillen

(kenmerken van een volk zoals huidskleur)

Culturele verschillen
(wat mensen denken en doen)

Er is tegenwoordig één mensenras

(Evolutietheorie werd gebruikt voor rassendiscriminatie)

Etnisch

Cultuur

Huidskleur

Religie

Kleding

Spraak

Lichaamsbouw

Man vrouw verhouding

Liederen

Jagers en verzamelaars

•   11.000 jaar geleden in Nederland (Door ijstijd niet bewoonbaar)

•  Middel van bestaan; de manier waarop mensen zichzelf in leven houden.
•     Nomaden; ze trokken rond opzoek naar voedsel.
•     Trial and error; onderscheid maken in giftige en eetbare planten (bijvoorbeeld)
• Gebruik van veel stenen voorwerpen (steentijd)
  

    Gevolg 1; Kleine groepen > minder monden te voeden.
    Gevolg 2; Weinig bezit > alles moest gedragen worden.

Vaardigheid 9: oorzaken en gevolg

De oorzaak(en) zijn de redenen waarom iets gebeurt. De aanleiding is de directe oorzaak waardoor iets gebeurt. Het gevolg is wat er gebeurde. (onthoud de drie W's). Oorzaak: het ijs smelt > gevolg: er is leven in NL mogelijk.

Hoe weten wij hoe de jagers en verzamelaars leefden?

1. Archeologie; bodemvondsten
2. Experimentele archeologie; Het leven naspelen > vuur maken
3. Bestuderen van gelijksoortige groepen; Bosjesmannen

Hoe betrouwbaar zijn deze vormen?

Wat voor archeologische vondsten zouden er gedaan zijn van deze mensen en welke conclusies kunnen we hieruit trekken?

(Bijv: Vuursteen > dat ze vuur maakten)

Samenlevingen

Samenleving: Het samenleven van een grote groep mensen

Samenleving 1:

Jagers en Verzamelaars

• Economie: Jagen en verzamelen
• Politiek: Nomadisch bestaan, geen eenduidige leider.
• Sociaal: Verschillende taken man en vrouw; mannen jagen, vrouwen verzorging kinderen en verzamelen
• Cultuur: (geen geschreven bronnen); gebruik van tatoeages en beeldjes.

Dus...... S.O

27 September

Leren:

• 1.1 t/m 1.3 (blz 8 t/m 17)
• Tien tijdvakken
  
• Gemaakte opgaven
• toepassen van vaardigheid 1 t/m 5 (blz 144-145)