Vragers en aanbieders H5

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vragers en aanbieders H5

Verandering van prijs en inkomen

Les 1

Lesdoelen

• Je weet wat positieve en negatieve externe effecten zijn  
  
• Je kunt beschrijven wat de rol van de overheid hierin is
• Aan de hand van een berekening kan je het vraaggedrag van consumenten aantonen en onderbouwen

Positief extern effect

Negatief extern effect

Externe effecten, overheidsingrijpen

Extern effect: 

effect als gevolg van 

productie en consumptie --> 
Niet bij de prijs inbegrepen.

Negatieve externe effecten &  

positieve externe effecten

Een extern effect wordt niet in de prijs verrekend en is altijd slecht voor de maatschappij

1. dit is juist
2. dit is niet juist

Wat is geen voorbeeld van een extern effect?

1. Rommel na het concert in de ZiggoDome
2. Bouw van een nieuw stadsplein
3. Rommel na een wedstrijd van FCT buiten het stadion
4. Uitstoot van de fabriek van Tata-steel

Maatschappelijke...

Maatschappelijke kosten

Kosten van economisch handelen voor de samenleving. Kosten die de samenleving moet opbrengen, bijvoorbeeld door luchtvervuiling, roken, afval na de markt enz. De optelsom van de private kosten en de externe kosten van een product.

Maatschappelijke opbrengsten

Opbrengsten van economisch handelen voor de samenleving.

Hoe kan de overheid zorgen dat de milieuvervuiling door auto's wordt verminderd?

Profijtbeginsel

Profijtbeginsel

• Je betaalt als je ergens gebruik van maakt
  
• Voorbeeld: wegenbelasting of de kilometerheffing

Procentuele verandering berekenen 

Aan de slag!

- Maken 5.2 t/m 5.5 a,b 

    - Klassikaal, alleen of in tweetallen

    - Vragen? > Lees de vraag nog een keer door > Fluisterend aan je buurman/vrouw vragen > Aan mij vragen

    - In je schrift

Klaar?

- Nakijken van de opgaven of verder werken!

- Leerdoelen van de planner samenvatten 

Vragers en aanbieders H5

Verandering van prijs en inkomen

Les 2

Lesdoelen

• Aan de hand van een berekening kan je het vraaggedrag van consumenten aantonen en onderbouwen
  
• Je kunt de prijselasticiteit (Ev) berekenen, omschrijven en toepassen

Procentuele verandering berekenen 

Prijselasticiteit

De prijselasticiteit zegt iets over hoe sterk de gevraagde hoeveelheid reageert op een daling of stijging van de prijs.

Prijselasticiteit van de vraag berekenen 

.

Ev = procentuele verandering van de gevraagde hoeveelheid

          --------------------------------------------------------------

                            procentuele verandering van de prijs

Ev = gevolg / oorzaak

Samengevat

• Ev > 1, elastische vraag, omzet stijgt bij prijsdaling
• Ev = 0, volkomen inelastisch, omzet blijft gelijk bij prijsdaling
• 0 > Ev >1, inelastische vraag, omzet daalt bij prijsdaling
• Primaire goederen: inelastische vraag
• Luxe goederen: elastische vraag

Inelastisch

Iets is (prijs)inelastisch als de vraag niet sterk  reageert op een verandering van de prijs (primaire goederen).

Als de prijs met bijvoorbeeld 1% stijgt, zal de gevraagde hoeveelheid met minder dan 1% dalen.

Oefenopgave 1

a) De prijs daalt met 10% en de gevraagde hoeveelheid stijgt met 5%.

Bereken de elasticiteit.

b) De prijs stijgt met 10%. De waarde van de elasticiteit is -2.

Met hoeveel verandert de gevraagde hoeveelheid?

Uitwerking

a) Ev = 5% /-10% = -0,5
b) -2 = proc. ver. q / 10%    
procentuele verandering gevraagde hoeveelheid =

-2 x 10% = -20%
c) -0,5 = -5% / proc. ver. p
procentuele verandering prijs =  -5% / -0,5 = 10%

Aan de slag!

- Maken 5.5 t/m 5.11

    - Klassikaal, alleen of in tweetallen

    - Vragen? > Lees de vraag nog een keer door > Fluisterend aan je buurman/vrouw vragen > Aan mij vragen

    - In je schrift

Klaar?

- Nakijken van de opgaven of verder werken!

- Leerdoelen van de planner samenvatten 

Afsluiter

Samen maken: 5.10

Vragers en aanbieders H5

Verandering van prijs en inkomen

Les 3

Lesdoelen

• Je kunt de prijselasticiteit (Ev) berekenen, omschrijven en toepassen
• Je kunt uitleggen wat het effect is op de omzet bij een elastische of inelastische vraag

Prijsstijging zal leiden tot hogere omzet als de vraag inelastisch is. 

Hoe komt dat?

Prijsstijging zal leiden tot hogere omzet als de vraag inelastisch is. 

De daling van Qv is in verhouding kleiner dan de prijsstijging.

Bij een prijselastische vraag leidt prijsstijging tot een lagere omzet.

Hoe komt dat?

Bij een prijselastische vraag leidt prijsstijging tot een lagere omzet.

Een procentuele afname van de vraag is groter dan de procentuele stijging van de prijs.

Aan de slag!

- Maken 5.10 t/m 5.14

    - Klassikaal, alleen of in tweetallen

    - Vragen? > Lees de vraag nog een keer door > Fluisterend aan je buurman/vrouw vragen > Aan mij vragen

    - In je schrift

Klaar?

- Nakijken van de opgaven of verder werken!

- Leerdoelen van de planner samenvatten 

Vragers en aanbieders H5

Verandering van prijs en inkomen

Les 4

Lesdoelen

• Je kunt voorbeelden geven van inferieure, luxe en normale goederen.
• Je kunt aangeven in hoeverre deze goederen elastisch of inelastisch zijn. 

3 productgroepen

- Primaire producten

- Secundaire (luxe) producten

-Inferieure producten

Prijsstijging zal leiden tot hogere omzet als de vraag inelastisch is. 

De daling van Qv is in verhouding kleiner dan de prijsstijging.

Bij een prijselastische vraag leidt prijsstijging tot een lagere omzet.

Een procentuele afname van de vraag is groter dan de procentuele stijging van de prijs.

De prijsstijging is 8%
De vraagdaling is 2,5%
Bereken de elasticiteit in 2 decimalen

3 productgroepen

- Primaire producten

- Secundaire (luxe) producten

-Inferieure producten

Inferieure producten

De vraag naar deze producten neemt af  terwijl het inkomen toeneemt. Voorbeelden: vakantie in Nederland, tweedehands artikelen

Ey < 0

Primaire en Luxe goederen

Primaire goederen

Zijn goederen die noodzakelijk zijn om te leven. Je kunt niet zonder ze.

Luxe goederen

Zijn niet noodzakelijk maar wel leuk om te hebben. Een luxe dus.

Primaire en luxe goederen

Primaire goederen: 

Zijn goederen die noodzakelijk zijn om te leven.

Luxe (secundaire) goederen: 

Zijn niet noodzakelijk om te kunnen leven.

Aan de slag!

- Maken 5.10 t/m 5.16

    - Klassikaal, alleen of in tweetallen

    - Vragen? > Lees de vraag nog een keer door > Fluisterend aan je buurman/vrouw vragen > Aan mij vragen

    - In je schrift

Klaar?

- Nakijken van de opgaven of verder werken!

- Leerdoelen van de planner samenvatten