GT3_Trema of koppelteken

Nederlands
Trema of koppelteken
1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Nederlands
Trema of koppelteken

Slide 1 - Tekstslide

Terugblik
Samenstellingen 

- soms direct aan elkaar --> koffiebeker, telefoonoplader 
- soms met tussen letters -en-  -->  paardenstal, luizenkam
- soms met tussenletter -s- --> damesschoen, boksersneus
- soms met tussen letter -e-  --> rijstepap, secondewijzer, horlogemaker




Slide 2 - Tekstslide

Trema of koppelteken
In sommige woorden schrijf je een trema of koppelteken, om te voorkomen dat je een woord verkeerd uitspreekt. 

reunie - reünie   of stageuren - stage-uren

Slide 3 - Tekstslide

Zo gebruik je een trema
- Een trema maakt duidelijk dat het om twee klinkers gaat en niet om één klank. Drieëntwintig, reünie, coördinator. 

- Veel woorden die eindigen op -ee, krijgen in het meervoud soms -ën bij. Twee - tweeën. Het trema geeft aan dat een nieuwe klankgroep begint. slee - sleeën, zee - zeeën. 

Slide 4 - Tekstslide

Zo gebruik je een trema
- Soms eindigen woorden op -ie. 
Valt de klemtoon niet op -ie, dan komt er alleen een -n bij. 


- Als je in één woord twee of drie opeenvolgende klinkers niet als één klank mag lezen, dan zet je op de tweede klinker vaak een trema. 
  • met klemtoon: knie - knieën, kopie - kopieën 
  • zonder klemtoon: porie - poriën, bacterie - bacteriën 
poëzie - naïef - ruïne - reünie 

Slide 5 - Tekstslide

Waar moet het trema in
beinvloeden?

Slide 6 - Open vraag

Waar moet het trema in cooperatieve?

Slide 7 - Open vraag

Waar moet het trema in tweeenzestig?

Slide 8 - Open vraag

Waar moet het trema in reeen?

Slide 9 - Open vraag

Waar moet het trema in geuniformeerd?

Slide 10 - Open vraag

Zo gebruik je een koppelteken
Je schrijft een koppelteken tussen twee delen van een samenstelling: 
  1.  Als de samenstelling verkeerd uitgesproken zou worden: radio-omroep, montage-instructie
  2. In aardrijkskundige aanduidingen: Zuid- Afrika, Noord-Brabantse 
  3. Voor of na een hoofdletter: Henk-Jan, X-benen
  4. Na een cijfer, afkorting of symbool: 3-jarig, ABC-eilanden, $-teken

Slide 11 - Tekstslide

Waar hoort het koppelteken in autoonderdelen

Slide 12 - Open vraag

Waar hoort het koppelteken in meeeten?

Slide 13 - Open vraag

Waar hoort het koppelteken in 100jarige?

Slide 14 - Open vraag

Waar hoort het koppelreken in diplomauitreiking?

Slide 15 - Open vraag

Welke woorden zijn juist gespeld?
A
pianomuziek
B
Europa-cup
C
paarden-stal
D
KLM-vlucht

Slide 16 - Quizvraag

Welke woorden zijn juist gespeld?
A
tweeenzestig
B
onderzeeër
C
roeien
D
museum-directeur

Slide 17 - Quizvraag

Welke woorden zijn juist gespeld?


A
berepoot
B
staatsschuld
C
dameschoen
D
stekeblind

Slide 18 - Quizvraag

Welke woorden zijn juist gespeld?
A
krantenkop
B
tarwemeel
C
beregoed
D
kippenei

Slide 19 - Quizvraag

Maak de opdracht trema of koppelteken op papier. 

Klaar? 
Kijk je huiswerk opdracht na, ik zal het antwoordenblad in Teams zetten. 

Lezen in je leesboek. 

Slide 20 - Tekstslide