grammatica MV plus herhaling woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Leerdoelen

• Je weet wat de functie is van het meewerkend voorwerp en je kunt deze herkennen in zinnen en zelf gebruiken in zinnen. 
• je kunt de woordsoorten die we tot nu toe behandeld hebben, herkennen en benoemen.

Meewerkend voorwerp (MV)

De functie van het meewerkend voorwerp:

een meewerkend voorwerp geeft aan voor wie iets bestemd is. 

Het komt vaak voor bij werkwoorden die iets te maken hebben met 'vertellen' (meedelen, uitleggen, zeggen) of met 'geven' (overhandigen, lenen, toesturen).

aan / voor

Een meewerkend voorwerp kan beginnen met aan of voor, maar dat hoeft niet.

Als aan in de zin staat, moet je het kunnen weglaten. 

Als het MV met voor begint, is het onderwerp meestal iemand die iets voor een ander doet. Die ander is dan het MV. Je kunt voor niet zo makkelijk weglaten als aan. 

Let op: niet elk zinsdeel dat begint met aan of voor is een MV!

De kok schepte voor de soldaten een flinke portie boerenkool op.
MV=

1. De kok
2. voor de soldaten
3. een flinke portie boerenkool
4. geen MV in deze zin

Nadia mocht de koningin een boeket aanbieden.
MV=

1. Nadia
2. de koningin
3. een boeket
4. geen MV in deze zin

Voor de zoveelste keer legde de docent het MV uit aan de leerlingen.
MV=

1. Voor de zoveelste keer
2. de docent
3. het MV
4. aan de leerlingen

Aan de overkant ligt altijd een rode kater voor de deur te slapen.

1. Aan de overkant
2. een rode kater
3. voor de deur
4. geen MV in deze zin

Zo vind je het MV

1. Noteer OW - WG/NG - eventueel LV

2. Stel de vraag: Aan/voor wie + WG/NG + OW + eventueel LV?

Het antwoord is het MV.

3. Controleer tenslotte nog of je aan/voor kunt weglaten of toevoegen.

Heeft Herman Brood dit museum ooit een van zijn schilderijen geschonken?
MV=

1. Herman Brood
2. dit museum
3. een van zijn schilderijen
4. geen MV in deze zin

Die nieuwe docent Engels lijkt mij heel aardig.
MV=

1. Die nieuwe docent Engels
2. mij
3. heel aardig
4. geen MV in deze zin

Wil jij alle feestgangers voor de speech een glaasje cola inschenken?
MV=

1. alle feestgangers
2. voor de speech
3. een glaasje cola
4. geen MV in deze zin

Mijn oom heeft deze shirts voor mij meegebracht.
MV=

1. Mijn oom
2. deze shirts
3. voor mij
4. geen MV in deze zin

Herhaling woordsoorten

• ZN /EIG
• BLW/OLW
• VZ
• BN
• zww/hww/kop

Narcissus was een wonderschone jongen.
was=

1. zn
2. hww
3. kop
4. zww

Zijn gouden krullen golfden over zijn schouders.
golfden=

1. hww
2. kop
3. zww
4. geen van deze drie

Zijn heldere ogen waren net sterren.
waren=

1. hww
2. kop
3. zww
4. geen van deze drie

De nimf Echo aanbad hem.

1. De=blw Echo=zn
2. aanbad=hww nimf=zn
3. Echo=eig aanbad=kop
4. Echo-eig aanbad=zww

Narcissus heeft haar liefde afgewezen.

1. heeft = hww haar = zn
2. heeft = hww afgewezen = kop
3. heeft = zww liefde = zn
4. heeft = hww afgewezen = zww

Hij wilde al zijn tijd besteden aan de jacht.

1. jacht = zww tijd = zn
2. wilde = hww aan = vz
3. besteden = zww de = olw
4. besteden = hww tijd = zn

Op een dag belandde hij bij een heilige vijver.

1. belandde = zww heilige = bn
2. Op = bn bij = vz
3. belandde = hww vijver = zn
4. een = olw bij = blw

Hij zag zijn weerspiegeling in het water.

1. zag = hww water = zn
2. zag = zww in = bn
3. zag = hww weerspiegeling = zww
4. zag = zww weerspiegeling = zn

Hij werd verliefd op die prachtige verschijning.

1. werd = kop op = blw
2. werd = hww verliefd = zww
3. werd = kop verschijning = zn
4. die = blw verschijning = zn

Hij wilde met zijn mooie vriend praten.

1. met = vz praten = zww
2. mooie = bn wilde = zww
3. vriend = zn praten = hww
4. met = vz Hij = zn

Helaas bleek die niet te antwoorden.

1. bleek = kop
2. bleek = hww
3. bleek = zww
4. antwoorden = zn

Narcissus stierf.

1. Narcissus = zn
2. stierf = zww
3. stierf = hww
4. stierf = kop

De narcis zal altijd een prachtige bloem blijven.

1. zal = hww blijven = zww
2. zal = hww blijven = kop