Les 4 - Gesprekstechnieken/actief luisteren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Les 4 - Gesprekstechnieken/actief luisteren

Inhoud

• Terugblik vorige les
• Leerdoelen
• Voorkennis
• Theorie

1.    opdracht kenmerken actief luisteren
2.    opdracht valkuilen van actief luisteren
3.    opdracht oplossingen bedenken 

• Rollenspel
• Reflectie
• Evaluatie
• Huiswerk 

Terugblik vorige les

Quizz

Leerdoelen

De student:

- legt uit wat actief luisteren is

- neemt belemmeringen bij zichzelf weg, waardoor hij actief kan luisteren

- is bewust van eigen kwaliteiten en valkuilen m.b.t. actief luisteren

- oefent met actief luisteren

Wat is actief luisteren volgens jou?

Actief luisteren betekent echt goed opletten naar wat iemand zegt en ook begrijpen hoe ze zich voelen. Het gaat niet alleen om horen, maar ook om begrijpen. Je laat zien dat je echt luistert door vragen te stellen, samen te vatten wat er gezegd wordt en te laten zien dat je interesse hebt. Het doel is om echt verbonden te zijn met de ander en te begrijpen wat ze bedoelen.

Opdracht 1

• Groepjes van 3-4 studenten maken
• Schrijf/teken de kenmerken van actief luisteren op die je nog weet van de eerder gelezen theorie
• Geef  voorbeelden bij de kenmerken
• Presenteer je lijst met kenmerken en voorbeelden aan de klas

Actief luisteren, zoals beschreven in de theorie van Thieme Meulenhoff, omvat verschillende kenmerken die helpen bij effectieve communicatie. Hier zijn enkele van die kenmerken:

1. Aandachtige betrokkenheid: De luisteraar richt zijn volledige aandacht op de spreker en vermijdt afleidingen. Dit omvat oogcontact maken, non-verbale signalen opvangen en het tonen van interesse in wat de spreker zegt.
2. Reflectie: De luisteraar herhaalt of parafraseert af en toe de boodschap van de spreker om te laten zien dat hij begrijpt wat er gezegd wordt. Dit helpt om misverstanden te voorkomen en om de spreker aan te moedigen om verder te praten.
3. Empathie tonen: Actief luisteren houdt ook in dat de luisteraar probeert de gevoelens en emoties van de spreker te begrijpen en hierop te reageren met empathie. Dit kan worden gedaan door bijvoorbeeld te benoemen welke emoties de spreker lijkt te ervaren.
4. Samenvatten: Periodiek samenvatten van de belangrijkste punten die de spreker heeft gemaakt, kan helpen om de communicatie te stroomlijnen en ervoor te zorgen dat beide partijen op dezelfde pagina zitten.
5. Open vragen stellen: De luisteraar moedigt de spreker aan om uitgebreid te praten door open vragen te stellen die meer dan alleen ja- of nee-antwoorden vereisen. Dit helpt om een dieper begrip van het onderwerp te krijgen en stimuleert actieve betrokkenheid van de spreker.
6. Bevestiging: Het af en toe bevestigen van wat de spreker zegt, of het nu gaat om instemmende geluiden, knikken met het hoofd of korte interjecties, laat zien dat de luisteraar aandachtig is en de boodschap waardeert.

Opdracht 2 en 3

• Ga met je groepje zoveel mogelijk valkuilen op schrijven die bij actief luisteren kunnen voorkomen
•  Bedenk en schrijf individueel op post-its bij elke valkuil een oplossing en plak die bij de valkuil
• Klassikaal worden de valkuilen en oplossingen besproken

Rollenspel

• Studenten worden verdeeld in duo's 
• Elk duo voert een gesprek waarbij de ene student actief luistert naar de ander m.b.v. een casus
• Na de 1e ronde worden de rollen omgedraaid
• Na afloop bespreekt ieder duo wat goed ging en verbeterpunten

Reflectie

• Vul individueel het reflectieformulier in van les 4 
• Upload het bestand in It's Learning

Evaluatie

• Zijn er nog vragen? 
• Tips en tops over de les

Huiswerk

Kijk in It's Learning in de planning bij module 2 les 4 wat het huiswerk is