erfelijkheid

Erfelijkheid Vmbo 3
1 / 22
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

In deze les zitten 22 slides, met tekstslides en 1 video.

Onderdelen in deze les

Erfelijkheid Vmbo 3

Slide 1 - Tekstslide

Genotype en Fenotype
Genotype en Fenotype

Slide 2 - Tekstslide

fenotype
  • De uiterlijke kenmerken van een organisme: fenotype
  • De informatie voor de uiterlijke kenmerken staat in het DNA

Slide 3 - Tekstslide

Genotype
De erfelijke eigenschappen liggen in de DNA
Dit noemen we het genotype
Het genotype wordt bepaald bij de bevruchting en kan tijdens het leven niet meer veranderen!

Slide 4 - Tekstslide


genotype:
de informatie in het DNA / 
de eigenschappen op de chromosomen

fenotype:
de verschijningsvorm van een eigenschap
(wordt bepaald door het genotype en omgevingsfactoren)

Slide 5 - Tekstslide

Genotype en fenotype
Genotype

Fenotype


Slide 6 - Tekstslide

Veranderingen in genotype

Geslachtelijke voortplanting + mutatie -> nieuwe genotypen

fenotypen 

Slide 7 - Tekstslide

Geslachtschromosomen in lichaamscellen

Geslachtschromosomen
  • X- chromosoom
  • Y- chromosoom
XX
XY

Slide 8 - Tekstslide

Geslachtschromosomen
Deze bepalen het geslacht
XX is vrouw
Xy is man

Slide 9 - Tekstslide

Geslachtschromosomen

Slide 10 - Tekstslide

Geslachtschromosomen 

Slide 11 - Tekstslide

Genenparen
Homozygoot -> 2 x dezelfde
Heterozygoot -> ongelijk

Slide 12 - Tekstslide

Dus er zijn 2 soorten genenparen 
Genenparen die hetzelfde zijn en genenparen die andere informatie bevatten

Slide 13 - Tekstslide

Belangrijke begrippen 
Dominant allel: komt altijd tot uiting komt in het fenotype.

Recessief allel: komt alleen maar in het fenotype tot uiting komt als er geen dominant allel is.

Onvolledig dominant allel: komt deels tot uiting in het fenotype.
Voorbeeld: allel voor rood en allel voor wit samen levert roze op.

Slide 14 - Tekstslide

Verschillende kruisingen:
- Normale kruising (ook wel monohybride kruising)
- Intermediaire kruising
- X-chromosomale kruising

-> stambomen

Slide 15 - Tekstslide

Monohybride kruisingen
  • Kruisingen waarbij we naar één eigenschap kijken
  • P: ouders (eerste kruising
  • F1: nakomelingen eerste kruising
  • F2: nakomelingen vanonderlingen kruising F1

Slide 16 - Tekstslide

Kruisingtabel
  • Kruisingstabel = visuele manier om weer te geven hoe allelen overerven

  • F1 is heterozygoot => twee verschillende allelen A en a
  • Je kunt de overervingskansen uitzetten in een kruisingstabel

Slide 17 - Tekstslide

Kruising
Opschrijven (uitwerken) van een kruising

Stap 1:
Begin met ouders.
Geef je aan met: P
Vul fenotype en genotype in.

Slide 18 - Tekstslide

Zelfstandig bekijken
https://www.youtube.com/watch?v=JT2qhYV-N-s

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Video

mutaties                   
Fouten in het genotype => mutatie
Soms heb je een "happy a accident" Mutaties kunnen goed uitpakken in bepaalde situaties.
Mutaties vaak recessief 
soms 
dominant

Slide 21 - Tekstslide

Mutatie sikkelcelanemie
Bij inspanning veranderen de rode bloedcellen in een onwerkbare vorm. maar..... wanneer een malariaparasiet het bloed binnenkomt iheeft een persoon met sikkelcelanemie een groot voordeel!

Slide 22 - Tekstslide