HV3 P5.2 opgave 24

• Middelbare school

Leerdoelen P5.2

1. verschillende effecten van straling op het menselijk lichaam kunnen benoemen
2. uitleggen wat achtergrondstraling is
3. aangeven waar de stralingsdosis van afhangt
4. uitleggen hoe je je kunt beschermen tegen verschillende soorten straling

Herhaling: Straling en levende cellen

Straling die schade aan kan richten noemen we 

ioniserende straling

Er bestaan radioactieve bronnen, er bestaat ioniserende straling ----- radioactieve straling bestaat niet!

Herhaling: Effecten van ioniserende straling

Het KAN het DNA beschadigen:

- cellen overlijden, dit kun je zien aan haaruitval, 'brandwonden' op de huid en in de longen

- celproductie verstoren, dit kun je zien als de afweer verstoord is. Er worden dan geen witte bloedlichaampjes meer gemaakt

- DNA beschadigen, dit kan onzichtbaar blijven, leiden tot celdood, leiden tot overmatige celgroei (kanker)

- geslachtscellen beschadigen met gevolgen voor de kinderen 

Soms kan een beschadigde cel zichzelf ook weer repareren. 

Niet alleen cellen kunnen worden aangetast, maar ook materialen. Beton wordt bijvoorbeeld broos en gaat scheuren.

Herhaling: Stralingsdosismeter

1. Meet alle straling
2. berekent stralingsdosis
   (gecorrigeerd voor het soort straling)
3. Stralingsdosis is de in het lichaam
   geabsorbeerde stralingsenergie met
   een correctie voor het soort straling

Leuk om te vertellen

1. Als je volgens de meter teveel straling hebt ontvangen mag je niet meer werken. 
2. vrouwen met kinderwens wordt geadviseerd snel aan kinderen te beginnen of niet dit werk te doen in het ziekenhuis

Herhaling: Bescherming

Wat kun je doen om jezelf te beschermen tegen straling?

1. neem afstand
2. plaats iets tussen jezelf en de bron
3. minimaliseer de mogelijke blootstellingsduur

Leuk om te vertellen

1. Als je volgens de meter teveel straling hebt ontvangen mag je niet meer werken. 
2. vrouwen met kinderwens wordt geadviseerd snel aan kinderen te beginnen of niet dit werk te doen in het ziekenhuis

Opgave 24

Op de volgende pagina volgt de tabel die je moet gebruiken bij het beantwoordenVul hierna de antwoorden in, was al huiswerk. Dus als het goed is heb je het al gemaakt.

Gebruik voor het beantwoorden van de vragen de tabel op de volgende pagina.

Overnemen in je schrift!!!!

Soort straling	lading	massa	doordringend vermogen	ioniserend vermogen
alpha	+	groot	laag	zeer hoog
beta	-	zeer klein	middel	hoog
gamma	neutraal	geen	hoog	middel
rontgen	neutraal	geen	hoog	laag

Welke straling kan gebruikt worden bij uitwendige bestraling van de lever

1. alfa
2. beta
3. gamma

Welke straling kan gebruikt worden bij uitwendige bestraling van de nieren

1. alfa
2. beta
3. gamma

Welke straling kan gebruikt worden bij uitwendige bestraling van het bot van de arm

1. alfa
2. beta
3. gamma

Welke straling kan gebruikt worden bij uitwendige bestraling van de longen

1. alfa
2. beta
3. gamma

Welke straling kan gebruikt worden bij uitwendige bestraling van de huid

1. alfa
2. beta
3. gamma

Welke straling kan gebruikt worden bij uitwendige bestraling van de blaas

1. alfa
2. beta
3. gamma

Welke straling kan gebruikt worden bij uitwendige bestraling van de hersenen

1. alfa
2. beta
3. gamma

Welke straling kan gebruikt worden bij uitwendige bestraling van de maag

1. alfa
2. beta
3. gamma