Herkenning en vervreemding I Guido van der Werve

• Kunst, ckv, filmeducatie
• Middelbare school
• HBO
• MBO
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6
• Studiejaar 1,2

Introductie

Met deze les haal je de tentoonstelling Guido van der Werve: Tastbare futiliteit van Eye Filmmuseum naar je klas. Beeldend kunstenaar Guido van der Werve is internationaal bekend geworden met zijn genummerde (video)werken, waarin hij zelf de hoofdrol heeft. Zo liep hij voor Nummer acht over een bevroren ijszee voor een ijsbreker uit, en stond hij voor Nummer negen 24 uur lang op de Noordpool. Terugkerende elementen in zijn oeuvre zijn thema’s als melancholie, vervreemding en zelf gecomponeerde klassieke muziek. Door dialoog, kijk- en doe opdrachten onderzoeken en ervaren leerlingen zijn werk en werkwijze. Extra leuk; in de les daagt Guido van der Werve de leerlingen uit met een creatieve filmopdracht.

Instructies

In de les worden filmfragmenten afgewisseld met vragen over de film. Aan het einde van de les zit ook een creative maakopdracht. Neem de les vooraf door.

Lesdoelen

• Leerlingen kunnen benoemen wat film met hun doet
• Leerlingen denken na over wat voor een effect muziek en camerawerk op de sfer/stemming van een film hebben
• Leerlingen maken kennis met een kunstenaar/filmmaker en krijgen inzicht in zijn maakproces
• Leerlingen ontwikkelen hun eigen filmidee geïnspireerd door Guido van der Werve
  

De les sluit aan op het examenprogramma Kunst Algemeen en het vernieuwde CKV (havo/vwo). De les past goed bij Domein B - dimensie herkenning en vervreemding. 

HERKENNING & 

VERVREEMDING

 

Onderzoek het werk van Guido van der Werve

Introductie

In deze les bekijken we twee films van de kunstenaar Guido van der Werve. 

In de les onderzoeken we zijn werkwijze en hoe hij persoonlijke ervaringen in films vertaalt. Tenslotte gaan jullie zelf een persoonlijke ervaring omzetten in een film.

Vraag 

Kijk

Luister

De boodschap van een film kan bijvoorbeeld politiek, maatschappelijk of/en persoonlijk zijn.  

Dit hoeft echter niet altijd direct duidelijk te zijn. Soms moet je heel goed kijken en luisteren, om te begrijpen wat de filmmaker ons met de film wil vertellen.

Info

Legenda

Als er een icoon in beeld staat kun je er op klikken. Er zijn vragen en kijk- en luisteropdrachten.

We gaan nu een kort fragment bekijken uit de film Nummer 9 van Guido van der Werve. Welk woord komt in je op als je de film bekijkt?

Kijkopdracht bij de film: Nummer Negen

We gaan nu naar een fragment uit de  film Nummer Negen van Guido van der Werve bekijken. Eigenlijk duurt de film 40 minuten, we kijken alleen de eerste 2 minuten.

Kijkopdracht voor de leerlingen: Welk woord komt in je op als je de film bekijkt?

Bekijk het filmfragment
Start de film door op de play-knop te drukken. Vergeet het geluid niet aan te zetten.

Wat heb je gezien?

Wat voor gevoel gaf de film je?

Welk woord heb je bedacht? Waarom dat woord?

Waar zou de film over gaan?

In het volgende fragment legt Guido van der Werve meer uit over dit werk en zijn werkwijze.

Vragen over filmbeleving

• Wat heb je gezien?
• Wat voor gevoel gaf de film je?
• Is dit een film die je in een reguliere bioscoop of op Netflix zou zien?
• Welk woord heb je bedacht? Waarom dat woord?
• Waar zou de film over gaan?

(Alle antwoorden zijn goed)

Video Guido van der Werve over Nummer 9
Start de film door op de play-knop te drukken. Vergeet het geluid niet aan te zetten.

Guido van der Werve wil met elke film een bepaalde sfeer voor de kijker creëren. Guido begint meestal met een gevoel, en vertaalt dit dan met zijn films tot een sfeer op beeld. 

Guido van der Werve vergelijkt zijn werkwijze met die van componisten. In het volgende fragment legt hij dit verder uit. 

Context Guido van der Werve

Guido van der Werve wil met elke film een bepaalde sfeer voor de kijker creëren. Guido begint meestal met een gevoel, en vertaalt dit dan met zijn films tot een sfeer op beeld, eentje die universeel begrijpelijk is.

Guido van der Werve vergelijkt zijn werkwijze met die van componisten. In het volgende fragment legt hij dit verder uit.

Video Guido van der Werve over zijn werkwijze
Start de film door op de play-knop te drukken. Vergeet het geluid niet aan te zetten.

We gaan nu een fragment uit zijn werk Nummer 4 bekijken, welke sfeer roept dit fragment bij jou op? 

Kijkvraag sfeer - Nummer 4 

We gaan nu een fragment uit zijn werk Nummer 4 bekijken, welke sfeer roept dit fragment bij jou op? 

Bekijk het filmfragment
Start de film door op de play-knop te drukken. Vergeet het geluid niet aan te zetten.

Welke sfeer zat er in de film en wat deed dat met je?

Waardoor kreeg je dit gevoel?

We bekijken het fragment nog een keer om te onderzoeken hoe de sferen/stemmingen worden gecreëerd. Let op het camerawerk en de muziek. 

Vraag over de stemming + Kijkopdracht

• Welke sfeer/stemming zat er in de film en wat deed dat met je? (romantisch, rustgevend, triest, melancholisch, somber, hoopvol, betekenisvol)
• Waardoor kreeg je dit gevoel? (muziek, setting etc) 

Kijkopdracht: 

• We bekijken het fragment nog een keer om te onderzoeken hoe de sferen/stemmingen worden gecreëerd. Let op het camerawerk en de muziek. 

Bekijk het filmfragment
Start de film door op de play-knop te drukken. Vergeet het geluid niet aan te zetten.

Hoe beweegt de camera en wat wordt er opgenomen?

Waar sta je als kijker? Wat is je perspectief?

Wat valt op aan zijn manier van filmen? Wat is er anders in vergelijking met een normale film?

Hoe ondersteunt het camerawerk de sfeer van de film?

Vragen over over de camerawerk van de film

• Wat valt op aan zijn manier van filmen? Wat is er anders in vergelijking met een normale film? (traag, geen acteurs, stand van camera: weinig variatie, afstand blijft hetzelfde, weinig shots, weinig en langzame edits, weinig dialoog of verhaal, sprekende beeldtaal, sfeerbeeld )

• Hoe beweegt de camera en wat wordt er opgenomen? (weinig, blijft meestal op één plek, pan shot, totaalshots – vaak mensen, actie volledig met omgeving, geen close ups)
• Waar sta je als kijker? Wat is je perspectief? (vaak op afstand, neutraal standpunt?
• Hoe ondersteunt het camerawerk de sfeer van de film? 

Past de muziek bij wat je ziet?

De video heeft geen muziek aan het begin. Wat voor gevoel geeft je dat?

Hoe ondersteunt de muziek de stemming/sfeer van de film?

Vragen over over de muziek van de film

• Past de muziek bij wat je ziet?
  
• Hoe ondersteunt de muziek de stemming/sfeer van de film? (Trieste, melancholische muziek ondersteunt stemming van de film: eenzaamheid, melancholie, nostalgie, nutteloosheid van het bestaan)
  
• De video heeft geen muziek aan het begin. Wat voor gevoel geeft je dat? (Bijvoorbeeld; rust, maar toch ook onbenaderbaar en ongemak)

We hebben het werk van Guido van der Werve onderzocht. Met zijn werk probeert hij persoonlijke gevoelens om te zetten tot een stemming/sfeer op beeld.

Stel je voor; jij maakt een film over je persoonlijke ervaringen ( bijv. in de coronapandemie ) in de stijl van Guido van der Werve - hoe zou je dat filmen?

Opdracht: Eigen film maken in de stijl van Guido van der Werve

We hebben net goed naar het werk van Guido van der Werve gekeken. Met zijn werk probeert hij persoonlijke gevoelens om te zetten tot een stemming/sfeer op beeld.  

Stel je voor; jij maakt een film over je persoonlijke ervaringen ( bijv. in de coronapandemie ) in de stijl van Guido van der Werve - hoe zou je dat filmen?

Bekijk ook de videoboodschap van Guido zelf op de volgende slide, waarin hij de opdracht zelf uitlegt. 

Maakoptie 1 (meer tijd): Maak een film van één minuut met je telefoon. Als je meerdere scènes wilt monteren, kan dit met  iMovie of Power Director (tutorials inde slides hierna). Zoek ook muziek die bij de stemming van je film past.

Optie twee (bij minder tijd): Teken een shot van je film en geef je film een titel.

Bekijk het filmfragment: creatieve filmopdracht
Start de film door op de play-knop te drukken. Vergeet het geluid niet aan te zetten.

Guido van der Werve geeft hier de leerlingen 

Tutorial Power Director

Tutorial iMovie

Afronden

Bespreek de opdrachten (films of tekeningen) na en laat de leerlingen vertellen waarom zij elke keuze hebben gemaakt. 

Guido van der Werve wil met elke film een bepaalde sfeer voor de kijker creëren. Guido begint meestal met een gevoel, en vertaalt dit dan met zijn films tot een sfeer op beeld, eentje die universeel begrijpelijk is. Nu je zijn werk hebt onderzocht, kijk je er  anders naar? 

Meer doen met film je kunstvak? Bekijk meer filmlessen voor het vo hier.