les twee opdracht cartoons koude oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Les twee:                                cartoons koude oorlog

We gaan een met een gekozen cartoon                                                     (die over de koude oorlog gaat )

de 6 stappen van de opdracht oefenen.

                                                                                                                                           Het is hetzelfde zonder mechanische problemen

                                                              Marshallplan

                                                                          Marshall Stalin plan

Stappenplan voor het beoordelen van politieke prenten of cartoons:

Stap 1

Visuele symbolen

Een visueel symbool in een cartoon is een afbeelding van iets dat voor iets anders staat, een gebeurtenis, een land, een persoon, een idee of een trend in het nieuws. Bijvoorbeeld: een dollarteken staat voor de economie. Een octopus kan staan voor een machtig bedrijf dat met zijn tentakels anderen beheerst. Vraag 1: Welke symbolen zie je in de cartoon?

stap 1:
Welke symbolen zie je in de cartoon?

Stap 1:  Welke symbolen zie je op de cartoon:

1.Je ziet twee gebieden afgeschermd door een houten schutting: het ijzeren gordijn

2. Het ene gebied werkt met een tractor, het andere gebied met een ploeg en mankracht.

3. De ploeg is in de vorm van een hamer en sikkel, het symbool voor de Sovjet-Unie.

Stap 2: Vervorming

Een verandering of overdrijving van een bepaalde maat, vorm, emotie of beweging die extra betekenis geven aan de symbolen in de afbeelding. Bijvoorbeeld: China wordt vaak afgebeeld als een draak, maar een grote vuurspuwende draak zet China neer als een agressief land. Een zielige, zieke draak zet China neer als een land dat zwak is.

Vraag 2: Hoe zijn de symbolen vervormd en wat betekent dat?

Vraag 2: Hoe zijn de symbolen vervormd en wat betekent dat?

Vraag 2: Hoe zijn de symbolen vervormd en wat betekent dat?

1. De man op de tractor heeft er plezier aan.

2. De mannen aan de andere kant worden gecommandeerd en hebben het heel zwaar.

Stap 3: Ironie in woorden en beelden

Ironie is een soort humor waarbij iets gezegd wordt op een manier waardoor het lijkt alsof het ene bedoeld wordt, maar feitelijk het tegenovergestelde wordt bedoeld. Het wordt vaak gebruikt in cartoons om te laten zien dat iets of iemand valse bedoelingen heeft met wat hij zegt of laat zien.

Vraag 3: Bevat de cartoon ironie? en zo ja, hoe?

Vraag 3: Bevat de cartoon ironie? en zo ja, hoe?

Vraag 3: Bevat de cartoon ironie? en zo ja, hoe?

Ja, de tekst wil laten zien dat al die Marshallhulp van de VS niet nodig is, maar de tekening laat juist het tegenovergestelde zien.

1. De man op de tractor geniet van de Marshallhulp. 

2. De mensen die Marshall Stalin hulp hebben, moeten vreselijk afzien. De tekst geeft aan dat de hulp hetzelfde is (Het is hetzelfde maar dan zonder mechanische problemen). Maar de tekening laat juist het omgekeerde zien.

Stap 4  Stereotypen 

Een stereotype is een zeer overdreven weergave van een idee of een groep. Een stereotype is vaak beledigend, maar ze maken soms de boodschap van een cartoon snel duidelijk. Ze laten ook zien hoe er in een bepaald land over het algemeen gedacht wordt. Een stereotype is dus ook belangrijk om te achterhalen wie de tekenaar is. 

Vraag 4: Probeer te achterhalen welke personen of groepen worden afgebeeld in de stereotypen en bedenk welke boodschap ze overbrengen.



Vraag 4: Probeer te achterhalen welke personen of groepen worden afgebeeld in de stereotypen en bedenk welke boodschap ze overbrengen.

Vraag 4: Probeer te achterhalen welke personen of groepen worden afgebeeld in de stereotypen en bedenk welke boodschap ze overbrengen.

1. De boer op de tractor werkt met een glimlach op zijn gezicht. In het Westen lacht het leven je toe. Omgekeerd het Oosten.

2. Je ziet 1 boer uit het Oosten  (hangend op het ijzeren gordijn) met jaloezie verlangend naar het Westen kijken. (" Kon ik daar maar wonen, werken en leven".)

3. Een militair in het Oosten houdt zijn burgers strak in de gaten.

Stap 5

Argumenten of een slogan

Een slogan geeft een mening weer zonder dat te bewijzen. In een goede cartoon zal de tekenaar proberen zijn mening over te brengen. Zijn argumenten hiervoor zijn te vinden in de cartoon, soms in de tekst, soms in de afbeelding zelf.

Vraag 5: Welke onderdelen van de cartoon ondersteunen de boodschap die de tekenaar over wil brengen?

Wat hebben wij nu net gedaan?

En wat moet jij nu (nog) gaan doen?

• We hebben de 6 stappen voor 1 cartoon gedaan.
• Voor jullie opdracht moeten jullie hetzelfde doen voor 3 cartoons.
• Daarnaast moet je zorgen voor een goede lay-out (het moet er netjes en verzorgd uitzien.)
• Je moet het inleveren voor vrijdag 29 mei 16.00 uur inleveren in de magister opdrachten.

Vraag 5: Welke onderdelen van de cartoon ondersteunen de boodschap die de tekenaar over wil brengen?

Vraag 5: Welke onderdelen van de cartoon ondersteunen de boodschap die de tekenaar over wil brengen?

1. Het voordeel van mechanische hulp (tractor) in de landbouw. De boer op de tractor werkt met een lach op zijn gezicht.

Het nadeel van handwerk en gebrek aan mechanische ondersteuning. De boeren in het oosten hebben het zwaar in de tekening.

2. De boer op de tractor werkt in vrijheid. 

De boeren in het oosten worden constant in de gaten gehouden.

Stap 6

Het gebruik en misbruik van politieke cartoons

Een cartoon kan grappig zijn of beledigend of schandelijk, maar het doel van een cartoon is om je aan het denken te zetten over iets dat in het nieuws speelt. Je kunt ze niet gebruiken als bronnen die aangeven hoe iets op een bepaald moment was. Cartoons geven aan hoe de stemming onder bepaalde mensen was en ze geven inzicht in trends en meningen, maar niet in historische feiten.

Vraag 6: Welke politieke mening probeert de tekenaar over te brengen?



Vraag 6: Welke politieke mening probeert de tekenaar over te brengen?


Vraag 6: Welke politieke mening probeert de tekenaar over te brengen?

De tekenaar wil laten zien dat het afwijzen van de Marshallhulp door Stalin (hij zegt dat de Oost-Europese landen die niet nodig hebben, hij heeft zijn eigen Marshall Stalin hulp) rampzalig is voor die Oost-Europese landen. Het Westen gaat er op vooruit, het Oosten blijft achter in kommer en kwel. Geen hulpmiddelen en onder dwang keihard werken.