Zakelijke brief (aandachtspunten)

1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

In deze les zitten 18 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 15 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Eindopdracht stap 7
Een zakelijke brief met een voorstel voor een verandering om jouw ideale school te worden.


Leerdoelen
Een overtuigende en formele brief kunnen schrijven met toepassing van moeilijke woorden in de juiste context en samenhang aanbrengen in de tekst met samengestelde zinnen en signaalwoorden.

Afronding
Je krijgt een cijfer aan de hand van een rubric (beoordelingsmodel). Weging: 1 keer

Slide 2 - Tekstslide

Aan de slag met je brief:

Het perspectief van jouw brief: de lezer

Bepaal je onderwerp en je doel (wat wil je bereiken bij de lezer?) - elo.bornego.nl

Overtuigen met begrip en inlevingsvermogen
(argumenten met ethos, pathos en logos)

Afwegen en ordenen van informatie 
(bepaal inleiding, kern en slot)

Schrijven en reviseren (aanpassen)
Feedback geven en ontvangen

Slide 3 - Tekstslide

steeds op dezelfde manier
overgang
vroeger, voorheen
voortdurend, blijvend
voor het eerst aanwezig zijn
algemeen geldend (voor iedereen)
droombeeld
zich vergissen
suggestie
consequent
debuteren
permanent
transitie
utopie
eertijds
universeel
miskleunen

Slide 4 - Sleepvraag

Lees de drie fragmenten die hiernaast staan.

Beoordeel de drie teksten op de drie onderdelen die belangrijk zijn:

Woordniveau
Zijn de woorden zakelijk, passend en goed gebruikt?

Zinsniveau
Zijn de zinnen goed opgebouwd? Is er sprake van variatie? Zijn zinnen langer en geven ze meer informatie?

Tekstniveau
Is er sprake van samenhang tussen zinnen? Volgen zinnen elkaar logisch op? Is de boodschap duidelijk?
(1) We hebben te maken met een universeel probleem. Sommige mensen zijn idealist, want ze zien een utopisch beeld voor zich. Zij krijgen veel bagger over zich heen. Ik denk dat de opinie subtiel moet veranderen om een alternatief te attenderen voor de wellevendheid.

(2) Onze samenleving is beland in een loopgravenoorlog ten aanzien van het klimaat. Enerzijds heb je de klimaatsceptici die steigeren wanneer linkse partijen consequent wijzen op de gevaren van de klimaatverandering op aarde. Anderzijds heb je de wetenschappers die pleiten voor vergaande maatregelen om de aarde te redden en die willen dat het klimaat prominent op de agenda komt te staan.

(3) De algemene opinie is dat de urgentie van het klimaat helder is. We moeten extra kracht bijzetten. We zullen radicaal anders moeten omgaan met onze aarde. Je kunt niet voorkomen dat je mensen de gordijnen injaagt. De belangrijkste troef is dat de gemiddelde temperatuur snel stijgt.

timer
4:00

Slide 5 - Tekstslide


Retorica: de kunst van het overtuigen

Het begrip retorica wordt ook wel 'redenaarskunst' of 'welsprekendheid' genoemd. Het is afgeleid van het Oudgriekse woord 'retor', wat 'spreker' of 'leraar' betekent. Een goed retor is iemand die zijn publiek op een schijnbaar natuurlijke manier van zijn standpunt weet te overtuigen.


Een standpunt verwoordt wat iemand ergens van vindt. In een tekst over pesten zou dat kunnen zijn: Ik vind dat pesten strenger moet worden bestraft. Synoniemen voor een standpunt zijn een bewering, mening, opinie, opvatting en stelling.


Wie overtuigend willen leren spreken, doet er verstandig aan eerst overtuigend te leren schrijven. De basis van een inhoudelijk sterk betoog - of dat nu gesproken of geschreven is - is namelijk een ijzersterke argumentatie!







Het begrip retorica wordt ook wel 'redenaarskunst' of 'welsprekendheid' genoemd. Het is afgeleid van het Oudgriekse woord 'retor', wat 'spreker' of 'leraar' betekent. Een goed retor is iemand die zijn publiek op een schijnbaar natuurlijke manier van zijn standpunt weet te overtuigen.
Retorica: de kunst van het overtuigen

Slide 6 - Tekstslide

Ethos


Pathos


Logos
Ethos
Je presenteert jezelf als een geloofwaardig, betrouwbaar, betrokken en deskundig persoon.
Hier gaat het om jou als persoon en waarom jouw mening belangrijk is.

Slide 7 - Tekstslide

Ethos


Pathos


Logos
Pathos
Welke emotie wil en ga jij oproepen bij de ander? Jouw overtuigingskracht is afhankelijk van het gevoel dat jij oproept.
Je speelt in op de gevoelens door beeldende taal, humor en woordgebruik.

Slide 8 - Tekstslide

Ethos


Pathos


Logos
Logos
Je doet een beroep op het verstand van de ander. De structuur en opbouw van je boodschap en de ondersteuning van bewijsmateriaal helpen om de ander te overtuigen dat je niet zomaar iets zegt, maar doordacht tot deze boodschap bent gekomen.

Slide 9 - Tekstslide

Ethos


Pathos


Logos
Wie ben jij? Wat is je betrokkenheid en ervaring bij het onderwerp?


Welk gevoel breng jij over? 



Je kunt dat wel zeggen, maar waar blijkt het uit?

Slide 10 - Tekstslide

Het perspectief van jouw brief
Je schrijft om te lezen

Wat weet je van de lezer van jouw brief? Wat is de betrokkenheid, het belang en de kennis van de lezer bij jouw brief?

Slide 11 - Tekstslide

Onderwerp en doel
Welk onderwerp kies jij om over te gaan schrijven?
Wat wil je bereiken bij jouw lezer?

Slide 12 - Tekstslide

Informatie verzamelen om te kunnen overtuigen
1) Wat is jouw betrokkenheid bij het onderwerp? Waarom is jouw mening geloofwaardig en belangrijk?

2) Welk gevoel wil jij oproepen bij de lezer? Hoe ga jij die emotie oproepen?

3) Welke (feitelijke) informatie ondersteunt jouw mening?

Maak een mindmap met veel informatie

Slide 13 - Tekstslide

Afwegen en ordenen
Welke informatie ga jij absoluut gebruiken om te overtuigen? 

Welke informatie kun jij aan elkaar verbinden?

Orden de informatie naar inleiding, kern en slot.

Slide 14 - Tekstslide

tegenstellend
concluderend
doel-middel
opsommend
redengevend
oorzaak-gevolg
bovendien
enerzijds ... anderzijds
hierdoor
opdat
want
dus
hoewel
daarnaast
te danken aan
om te
dan ook
ten slotte
doordat
namelijk
concluderend
maar

Slide 15 - Sleepvraag

De interne behandeling van de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst rammelde aan alle kanten. De directeuren en bewindspersonen wijzen vooral naar elkaar, maar het is voor de onderzoekscommissie klip en klaar: ze wisten het, maar kozen er bewust voor om niets te doen.
Aangezien duizenden gezinnen getroffen zijn door de fouten die de Belastingdienst heeft gemaakt, pakt de onderzoekscommissie nu goed door.
Je moet veel lezen en nadenken over wat je leest om ervoor te zorgen dat je woordenschat wordt uitgebreid.
Lezen is niet alleen goed voor je woordenschat, het vergroot ook je kennis van de wereld.
Opsommend
Redengevend
Tegenstellend
Doel-middel
Concluderend

Slide 16 - Sleepvraag

Spinnen aan de drugs
Een normaal spinnenweb ziet eruit als een fietswiel. Een spin heeft drugs gekregen. Het web dat ze weeft neemt heel andere vormen aan. Amerikaanse onderzoekers stelden het vast. Ze deden een aantal proeven met stimulerende en verdovende middelen.
Spinnen die onder invloed zijn van marihuana beginnen hun web te weven op de gewone manier. Na een poosje verliezen ze hun concentratie. Ze raken verdoofd. Het web ziet er in het midden uit als een normaal web. Aan de buitenkant zit het vol gaten.
Spinnen aan de drugs
Een normaal spinnenweb ziet eruit als een fietswiel. Maar als een spin drugs heeft gekregen, neemt het web dat ze weeft heel andere vormen aan. Dat stelden Amerikaanse onderzoekers vast toen ze een aantal proeven deden met stimulerende en verdovende middelen.
Spinnen die onder invloed zijn van marihuana beginnen hun web te weven op de gewone manier. Maar na een poosje verliezen ze hun concentratie en raken ze verdoofd. Het web ziet er in het midden nog wel uit als een normaal web, maar aan de buitenkant zit het vol gaten.

Slide 17 - Tekstslide

Schrijven en reviseren
Start met de eerste versie van je brief.

Bedenk steeds wat je wilt schrijven, zoek vervolgens de juiste woorden, maak informatierijke zinnen (bijv.bepaling en bijw.bepalingen), breng samenhang aan (samengestelde zinnen met voegwoorden)

Let op de zakelijke conventies (adres, plaats en datum, onderwerp, aanhef, afsluiting)

Slide 18 - Tekstslide