Krachtige taal (retorica)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Doelen

Je kent de kenmerken van krachtige argumentatie: pathos, ethos en logos

Je kunt de 3 soorten argumenten herkennen in een tekst.

Je kunt zelf overtuigend schrijven aan de hand van sterke argumentatie.

Als ik mijn mening wil geven ...

Denk ik vooraf na over wat ik ga zeggen en hoe ik dat ga zeggen

Denk ik alleen na over wat ik ga zeggen

Ik denk niet vooraf na, maar zeg het gewoon. De woorden komen vanzelf.

Denk ik achteraf vaak dat ik het anders had moeten zeggen om mijn gelijk te krijgen

Denk ik zo lang na dat het geen zin meer heeft om mijn mening te geven.

Greta Thunberg

Hoe kreeg deze 16-jarige scholier een groot deel van de wereld zo ver om te staken? Hoe kwam het dat zij mocht spreken voor de Verenigde Naties?

Retorica: de kunst van het overtuigen

Het begrip retorica wordt ook wel 'redenaarskunst' of 'welsprekendheid' genoemd. Het is afgeleid van het Oudgriekse woord 'retor', wat 'spreker' of 'leraar' betekent. Een goed retor is iemand die zijn publiek op een schijnbaar natuurlijke manier van zijn standpunt weet te overtuigen.

Een standpunt verwoordt wat iemand ergens van vindt. In een tekst over pesten zou dat kunnen zijn: Ik vind dat pesten strenger moet worden bestraft. Synoniemen voor een standpunt zijn een bewering, mening, opinie, opvatting en stelling.

Wie overtuigend willen leren spreken, doet er verstandig aan eerst overtuigend te leren schrijven. De basis van een inhoudelijk sterk betoog - of dat nu gesproken of geschreven is - is namelijk een ijzersterke argumentatie!

Het begrip retorica wordt ook wel 'redenaarskunst' of 'welsprekendheid' genoemd. Het is afgeleid van het Oudgriekse woord 'retor', wat 'spreker' of 'leraar' betekent. Een goed retor is iemand die zijn publiek op een schijnbaar natuurlijke manier van zijn standpunt weet te overtuigen.

Retorica: de kunst van het overtuigen

Ethos

Pathos

Logos

Ethos

Je presenteert jezelf als een geloofwaardig, betrouwbaar, betrokken en deskundig persoon.

Hier gaat het om jou als persoon en waarom jouw mening belangrijk is.

Ethos

Pathos

Logos

Pathos

Welke emotie wil en ga jij oproepen bij de ander? Jouw overtuigingskracht is afhankelijk van het gevoel dat jij oproept.

Je speelt in op de gevoelens door beeldende taal, humor en woordgebruik.

Ethos

Pathos

Logos

Logos

Je doet een beroep op het verstand van de ander. De structuur en opbouw van je boodschap en de ondersteuning van bewijsmateriaal helpen om de ander te overtuigen dat je niet zomaar iets zegt, maar doordacht tot deze boodschap bent gekomen.

Ethos

Pathos

Logos

Wie ben jij? Wat is je betrokkenheid en ervaring bij het onderwerp?

Welk gevoel breng jij over? 

Je kunt dat wel zeggen, maar waar blijkt het uit?

Argumenteren

Wat maakt een argument krachtig?

Ethos

Pathos

Logos

Natuurlijk, er zijn mensen met een bijnadoodervaring, maar je kunt je afvragen hoe betrouwbaar die zijn. We weten namelijk dat bewustzijn na overlijden technisch onmogelijk is, want daar zijn zenuwsignalen voor nodig.

Ik weet zeker dat 'knurps' geen Nederlands woord is, want dan had ik het als docent Nederlands wel geweten.

Hoe kun je beweren dat het verstandig is dat Cambuur en SC Heerenveen gaan fuseren? Een voetbalclub is meer dan een zakelijke onderneming. Generaties groeien op met hart voor hun club, hun kleuren, hun stad. Schaam je voor deze mening!

Opdracht overtuigen

Stel...

Je bent vader/moeder van een kind van 14-16 jaar. Hoe overtuig je hem/haar dat ze niet moeten gaan roken.

* ethos

* pathos

*logos

Verdeel de groep in 3 en laat iedere groep een argumentatie maken volgens ethos, pathos of logos.

Welke groep heeft de beste argumenten en waarom?

Opdracht overtuigen

Stel...

Je wil jouw oude mobieltje verkopen aan je jongere broertje/zusje.

* ethos

* pathos

*logos

Verdeel de klas in 3 groepjes en laat iedere groep een argumentatie maken volgens ethos, pathos of logos. Deze wissel je 3 keer.

Welke groep heeft de beste argumenten en waarom?

Opdracht overtuigen

Stel...

Je wil anderen overtuigen om zich te laten inenten tegen corona.

* ethos

* pathos

*logos

Verdeel de groep in 3 en laat iedere groep een argumentatie maken volgens ethos, pathos of logos.

Welke groep heeft de beste argumenten en waarom?

Opdracht reclamespotje

* Neem een willekeurig voorwerp.

* Bedenk een reclamespotje waarbij je het product probeert te verkopen.

* Zorg dat zowel ethos, pathos en logos ingezet worden om de kijker te overtuigen.

Verdeel de groep in 3 en laat iedere groep een argumentatie maken volgens ethos, pathos of logos.

Welke groep heeft de beste argumenten en waarom?

Wat gaan we doen vandaag?

* Filmpje over creatieve manieren van reclames maken bekijken en nabespreken

* Eigen reclamefilmpjes bekijken en feedback geven

* Uitleg summative assessments

Filmpje

Schooltv: Metropolis in de klas: Reclame 

Maak aantekeningen; je krijgt straks 3 vragen.

Bespreek

Wat vind je van de reclame voor parfum in Pakistan? Welke technieken gebruikt hij om zijn producten te verkopen?

Bespreek

Wat vind je van de reclame voor de watermachine in de US? Gebruikt ze vooral ethos, pathos of logos?

Bespreek

Op welke doelgroep richt de reclamemaker in Burkina Faso zich vooral en waarom? Wat kan je hiervan meenemen voor je eigen reclamecampagne?

Filmpje

Een goede reclametekst schrijven: 9 tips (DYC)

Welke tips?

1. Weet voor wie je schrijft

2. Schrijf vanuit klantvoordelen

3. Benoem het grootste voordeel eerst

4. Besteed de meeste tijd aan de kop

5. Kom met bewijs!

6. Gebruik magische woorden

7. Verwerk een zonde

8. Helder, duidelijk en kort

9. Eindig altijd met een call-to-action

9 tips voor een goede reclametekst

1. Weet voor wie je schrijft

2. Schrijf vanuit klantvoordelen

3. Benoem het grootste voordeel eerst

4. Besteed de meeste tijd aan de kop

5. Kom met bewijs!

6. Gebruik magische woorden

7. Verwerk een zonde

8. Helder, duidelijk en kort

9. Eindig altijd met een call-to-action

https://www.doyoucopy.nl/een-goede-reclametekst-schrijven-9-tips/ 

Welke tips?

1. Weet voor wie je schrijft

2. Schrijf vanuit klantvoordelen

3. Benoem het grootste voordeel eerst

4. Besteed de meeste tijd aan de kop

5. Kom met bewijs!

6. Gebruik magische woorden

7. Verwerk een zonde

8. Helder, duidelijk en kort

9. Eindig altijd met een call-to-action

Welke doelgroep? Wat vind je hiervan?

Welke tips?

1. Weet voor wie je schrijft

2. Schrijf vanuit klantvoordelen

3. Benoem het grootste voordeel eerst

4. Besteed de meeste tijd aan de kop

5. Kom met bewijs!

6. Gebruik magische woorden

7. Verwerk een zonde

8. Helder, duidelijk en kort

9. Eindig altijd met een call-to-action

Welke tips?

1. Weet voor wie je schrijft

2. Schrijf vanuit klantvoordelen

3. Benoem het grootste voordeel eerst

4. Besteed de meeste tijd aan de kop

5. Kom met bewijs!

6. Gebruik magische woorden

7. Verwerk een zonde

8. Helder, duidelijk en kort

9. Eindig altijd met een call-to-action

Welke tips?

1. Weet voor wie je schrijft

2. Schrijf vanuit klantvoordelen

3. Benoem het grootste voordeel eerst

4. Besteed de meeste tijd aan de kop

5. Kom met bewijs!

6. Gebruik magische woorden

7. Verwerk een zonde

8. Helder, duidelijk en kort

9. Eindig altijd met een call-to-action

Welke tips? Seksistisch of niet?

Summative assessments

Criteria A + B: Schrijf een tekst waarbij je een reclame analyseert.

 

Criteria C + D: Bedenk met je groepje een reclamecampagne en werk dit uit d.m.v. een, reclamefilmpje en reclametekst (bv. poster). 

Schrijf hierbij een verslag met daarin jullie aanpak, verantwoording, taakverdeling en zorg voor een goede bronverwijzing.

Criteria C + D: Bedenk met je groepje een reclamecampagne en werk dit uit d.m.v. een reclametekst, reclamefilmpje en poster

* Maak groepjes van 3 of 4 personen

* Bedenk een product dat je wil verkopen of een maatschappelijk onderwerp waarvoor je aandacht wil vragen

* Bedenk een reclamecampagne met behulp van de theorie over retorica (ethos, logos, pathos) en de 9 tips die je hebt gekregen

* Ontwerp 2 eindproducten: 1 filmpje + 1 poster

* Schrijf hierbij een verslag met daarin jullie aanpak, verantwoording, taakverdeling en zorg voor een goede bronverwijzing

* Lever alles in op ManageBac

Beoordeling reclamecampagne

Producing text: (cijfer 5/6)

The student:

i. produces texts that demonstrate considerable personal engagement with the creative process; demonstrates considerable thought, imagination and sensitivity and substantial exploration and consideration of new perspectives and ideas

ii. makes thoughtful stylistic choices in terms of linguistic, literary and visual devices, demonstrating good awareness of impact on an audience

iii. selects sufficient relevant details and examples to develop ideas.

Beoordeling reclamecampagne

Using language: (cijfer 5/6)

The student:

i. uses a varied range of appropriate vocabulary, sentence structures and forms of expression competently

ii. writes and speaks competently in a register and style that serve the context and intention

iii. uses grammar, syntax and punctuation with a considerable degree of accuracy; errors do not hinder effective communication

iv. spells/writes and pronounces with a considerable degree of accuracy; errors do not hinder effective communication

v. makes sufficient use of appropriate non-verbal communication techniques.

Planning

wo. 11/01: werken aan reclamecampagne

vr. 13/01: werken aan reclamecampagne

di. 17/01: werken aan reclamecampagne

wo. 18/01: afmaken + inleveren reclamecampagne + lezen

vr. 20/01: Boek uit! 

di. 24/01: Summative reclame analyseren (cr. A+B)