les 2 Medicatie voor de luchtwegen/ parkison

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Hoe zit je er aan het begin van deze les bij?

😒🙁😐🙂😃

Wat weet je nog van de vorige les over medicijnen?

0

Medicatie voor de luchtwegen

1. Luchtwegverwijders: kort- en langwerkend
2. Ontstekingsremmers: inhalatie of tabletten
3. Slijmoplossers.

1. Luchtwegverwijders

• Kortwerkend: snelle werking, binnen enkele minuten

Salbutamol (Ventolin®) 

Terbutaline (Bricanyl®)

Ipratropium (Atrovent®) =

Langwerkend : mechanische werking, uren tot een dag)

Salmeterol (Serevent®) 

Formoterol (Foradil®, Oxis®)

Indacaterol (Onbrez®)

Tiotropium (Spiriva®

Glycopyrronium (Seebri®) 

1. Luchtwegverwijders

• Als inhaleren niet voldoende werkt: Luchtwegverwijder in tabletvorm: theofylline.

2. ontsteking remmers:

Ontstekingsremmers

Inhalatiecorticosteroïden:

Budesonide (Pulmicort®)

Fluticason (Flixotide®, Arnuity®)

Beclometason (Qvar®, Foster® in combinatie met LABA)

Ciclesonide (Alvesco®)

Tabletten / systemische corticosteroïden

Prednison: let op???

Dexamethason : let op ??? 

3. Slijmoplossers

• Slijmverdunners = mucolytica
• Maakt taai slijm dunner, daardoor makkelijker ophoesten
• Acetylcysteïne, broomhexine.

Begeleiding van de zorgvrager bij de inhalatie

Je kunt de zorgvrager helpen door:

• Een goede ademhalingstechniek aan te leren
  
• Te vertellen waarop hij moet letten tijdens het medicijngebruik
  
• Mee te denken over een passend toedieningssysteem
• Ruim de tijd nemen voor instructie en regelmatig controleren of de zorgvrager de juiste ademtechniek nog toepast
  
• omspoelen gebruiksmateriaal.

SPOELEN van de mond !!!!!

De zorgvrager moet goed voorgelicht worden over de techniek, zodat de medicijnen optimaal kunnen werken. Er zijn verschillende technieken om medicijnen te inhaleren en ook verschillende materialen die de zorgvrager daarbij kan gebruiken. Als verpleegkundige ben je daarvan op de hoogte. Je past de juiste techniek toe, met het juiste materiaal en volgens protocol.

Slijmoplosser

Luchtwegverwijder

Ontstekingsremmer

Zet in de juiste volgorde van toedienen

1

2

3

Vernevelaar

Voorzetkamer

Poederinhalator

Dosisaerosol

Parkinson

Oorzaak van Parkinson

Gebrek aan dopamine

Dopmanine is een neurotransmitter

Een neurotransmitter zorgt voor een goede overdracht van de prikkel van de zenuwcel naar de spieren

Symptonen

traagheid, stijfheid, tremoren,

speekselvloed, verminderd zicht

moeite met starten van de beweging

verminderde balans, slapeloosheid, depressie, obstipatie

Medicatie

Van Parkinson kan je niet genezen, ze kunnen wel medicatie voorschrijven om pijn en ongemak te bestrijden

Levodopa:

 helpt tegen stijfheid, traagheid en soms ook het trillen: sinemet, madopar

De begindosering bestaat meestal uit 2-3 maal daags 62.5 mg. 

Afhankelijk van de klachten en bijwerkingen kan deze dosering opgehoogd worden.

Carbidopa: dit zorgt dat levodopa langer werkt

bijwerkingen:

 

die het meest voorkomen in het begin zijn misselijkheid en orthostase klachten (licht in het hoofd bij overeind komen).
Deze klachten zijn goed te behandelen met domperidon (Motilium®) en verdwijnen vaak na een aantal weken.

Na een paar jaar gebruik van levodopa kan de werking gaan wisselen.

Soms heeft de zorgvrager meer last van parkinsonklachten, zoals stijfheid en traagheid. Op andere momenten kan hij juist te veel bewegen.

Deze schommelingen kunnen verminderen door de dosering aan te passen of extra medicijnen toe te voegen.

Dopamine agonisten stimuleren de dopaminereceptoren in de hersenen.

De symptomen van de ziekte van Parkinson kunnen goed worden behandeld met 

dopamine agonisten. 

In vergelijking met levodopa zijn deze medicijnen wel iets minder effectief maar geven daarentegen minder wisseling na langdurig gebruik.

Er zijn verschillende soorten dopamine agonisten die vergelijkbaar werkzaam zijn:
Bromocriptine (Parlodel®)
Pergolide (Permax®)
Pramipexole (Sifrol®)

Ropinorole (Requip®

Levodopapomp: aanmerking voor een levodopapomp als de standaard parkinson medicijnen niet het gewenste effect hebben.

v

Therapietrouw!

Vaste tijden!  Stiptheid!
levadopa: inname 1 uur voor of na maaltijd
niet met vruchtensap!

Aanwijzingen voor het geven van medicatie Parkinson:

1. Op tijd toedienen

Parkinsonmedicatie moet gedurende lange tijd worden ingenomen, omdat de werking afhankelijk is van een constante spiegel in het bloed.

Vertraagde inname kan leiden tot stijfheid en traagheid (off-periodes) of juist overbeweeglijkheid.

2. Bij voorkeur moet de medicatie 1 uur voor of 1 uur na  maaltijd worden ingenomen.

vooral eiwitrijke voeding  ( melk en melkproducten zoals kaas, pudding, yoghurt..)

3. Juiste manier van innemen

Tabletten en capsules moeten vaak in hun geheel doorgeslikt worden met water, tenzij anders voorgeschreven.

Sommige medicijnen, zoals smelttabletten, lossen in de mond op.

4. Geen abrupte stop

Het stoppen van een plot kan leiden tot een schadelijke terugval 

Bij aanpassing van de medicatieafspraken dit altijd in overleg met een arts

5. Observatie van bijwerkingen

Veel gebruikte parkinson medicatie, zoals levodopa, dopamine-agonisten en MAO-B-remmers, kunnen bijwerkingen geven 

(bv. hallucinaties)

Te veel medicatie kan over beweeglijkheid veroorzaken.

6. Afstemmen bij andere medicatie

Sommige medicijnen (zoals bepaalde antipsychotica en maagzuurremmers) kunnen de werking van parkinson medicatie beïnvloeden.

Welk cijfer geef je deze les?

110

Afronding les 

Vragen??