12 september 2022, week 3 VP Geriatrie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Probeer binnen één minuut de volgende zestien woorden te onthouden. Na deze minuut mogen jullie de woorden voor jezelf opschrijven. Hoeveel woorden heb jij goed?

De woorden:
Banaan, dromedaris, basgitaar, aannemer, bizon, drumstel, appel, docent,citroen, viool, concierge, cavia, cello, druif, bakker, aap.

Energizer- geheugen

Wijs de studenten op het hoofdstuk Methodiek 2.8- Mijn studenten hebben dit ook gemaakt qua opdrachten. Dus hebben de voorkennis al.

Welke woorden weet jij nog?

Wat komt er in je op als je denkt aan dementie?

VANAF 45 jaar/ jonge zorgvragers 

'' Naar schatting zijn er in Nederland 12.000 mensen met dementie die jonger zijn dan 65 jaar. ''

- vaak erfelijk 

- lichamelijk sterk

- andere behoeften dan ouderen

- aparte begeleidingsprogramma's

Stadia dementie: 

 Bedreigde ik = beginnende dementie
Verdwaalde ik = matig ernstige dementie
Verborgen ik = ernstige dementie (volledig afhankelijk)
Verzonken ik = (cliënt kan niet meer lopen, spreekt nauwelijks, ligt vaak in foetushouding als pasgeboren baby)

Zie thema 4.13 PBSD

Symptomen

Geheugenstoornissen

- Nieuwe informatie niet meer opnemen.

- Opgeslagen informatie moeilijk ophalen

Cognitieve stoornissen

- Afasie/ Taalstoornis

- Apraxie/ Verminderd vermogen van het uitvoeren van motorische handelingen

- Agnosie/ onvermogen om objecten te herkennen

Diagnose

Reden om naar de huisarts te stappen:

- Geheugenproblemen of verandering van gedrag of karakter

 

Algemeen onderzoek:

MRI-scan en PET-scan: 

Door de afwijkingen die te zien zijn kunnen verschillende vormen van dementie worden onderscheiden. 

Bloedonderzoek:

Neurolopsychologisch onderzoek:

Executieve functies:

Plannen

Organisatie

Cognitieve flexibiliteit

Doelgericht gedrag

Timemanagement

Voorbeelden als deze functies niet meer lukken:

- Geen activiteiten meer kunnen organiseren

- Impulsief gedrag

- Niet meer flexibel kunnen omgaan met veranderingen 

- Obsessief gedrag (zoals steeds tellen, zingen, tikken of hetzelfde gedrag vertonen)

- Moeite hebben met passend reageren in sociale interacties

- Problemen met emotie regulatie

Afasie

Apraxie

Agnosie

Stoonis in de uitvoerende functies

Mevrouw Kamp heeft moeite met het uitspreken van woorden en zinnen

Meneer Pietersen

 heeft moeite met het plannen van haar wekelijkse activiteiten

Mevrouw van Dam weet niet meer wat een stoel is en herkent andere objecten niet meer

Mevrouw Pieters kan

niet meer zelfstandig eten omdat ze het het bestek niet meer goed kan vasthouden. 

Stadium 1

Stadium 2

Stadium 3

Stadium 4

Spullen kwijtraken

Een 'fout' maken tijdens een bezigheid verbergen door er een grapje van te maken

Moeite met orienteren 

Minder goed met woorden uitdrukken

''Sorry ik ben de afspraak vergeten''

''Ik zit al 20 minuten in de auto en ik weet niet meer waar ik naartoe zou gaan''

Tijd 23.30uur

''ik ga even booschappen doen''

''Ik kan niet meer vertellen hoe ik me voel''

Dementie is geneesbaar .

1. Juist
2. Onjuist

Welke vormen van dementie zijn er?

1. Ziekte ven Alzheimer, Lewy body dementie
2. Ziekte van Parkinson en alleen vasculaire dementie.
3. Ziekte van Alzheimer , vasculaire dementie, frontotermonale dementie, Lewy body dementie en nog veel meer.
4. Ik heb echt geen enkel idee

Wat is de bekendste vorm van dementie?

1. Ziekte van Parkinson
2. Lewy body dementie
3. Ziekte van Alzheimer
4. Vasculaire dementie

Hoe kun je iemand met dementie het beste begeleiden?

Hoe ga je GOED om met dementie; oftewel, waar staat de afkorting voor?

1. Geruststellen;Oogcontact; Even meedenken;Dankjewel
2. Goedpraten;Oogcontact;Emotie tonen; Doorvragen
3. Geruststellen; Objectief;Even meedenken;Duidelijkheid
4. Goedgezind;Open houding; Energiek; Dankjewel

Bij dementie kunnen hallucinaties
optreden als symptoom.

Wat wordt bedoeld met een hallucinatie?

1. Een fantasie die als werkelijkheid ervaren wordt
2. Een waarneming die in feite niet aanwezig is
3. Een herinnering anders dan de werkelijkheid
4. Een hallucinatie komt niet voor bij Dementie

Bij dementie kunnen wanen optreden als symptoom.

Wat wordt bedoeld met een waan?

1. Een fantasie die als werkelijkheid ervaren wordt
2. Een waarneming die in feite niet aanwezig is
3. Een herinnering anders dan de werkelijkheid
4. Een waan komt niet voor bij Dementie

Welke woorden weet jij nog?

Opdrachtje

In de volgende dia's komen een aantal benaderingswijze.

Aan jullie de taak om op te zoeken: 

Doel
De doelgroep 

toepassing

Doel: Dementieproces vertragen

Oriënteren op het hier en nu.

Doelgroep: stadium 1

Toepassing:

Geheugenspelletjes

Wegwijzers

Leesbare klokken

ROT borden met daarop dag, datum

Spiegels

Foto's

Doel: De beleving staat centraal. Een sfeer scheppen waarin gedesoriënteerde oudere mensen zich veilig voelen. Je sluit aan bij wat iemand zou willen.

Doelgroep: Elke vorm van dementie

Toepassing: Meegaan in de wereld van de dementerende. Eigen spulletjes, foto;s , stoel, zachte muziek, loopcircuit.

Doel: Iemand in zijn eigen werkelijkheid laten om onrust of agressie te voorkomen 

Doelgroep: vanaf stadia 2

Toepassing: 

Niet eromheen praten, niet ontkennen, maar echt luisteren.

Doel: Bevestigen wat iemand nog wel weet . Op een bepaald moment toepassen.

Doelgroep: stadia 2 en 3

Toepassing: 

Thema's organiseren

Puzzels

Liedjes

Foto's

Oude jeugdboeken

Doel: Uitgaan gaan van mogelijkheden

Doelgroep:  Alle stadia

Toepassing: 

Pannenkoeken bakken

Beslag maken

Iets uitdelen

Gezicht wassen

Doel: Contact leggen en een veilig leefklimaat creëren.

Doelgroep: diep dementerende stadia 4 of gehandicapten met een laag niveau.

Toepassing:

Licht: ogen

Geluid:oor

Stofjes: voelen

Geuren: bad

Proeven

Doel:

Voorkomen van decubitus en contacturen. Ontspanning teweeg brengen. Kan goed samengaan met snoezelen.

Doelgroep:

Ernstige chronisch verpleegbehoeftige patiënten bij wie adl-training en geen zelfstandige verplaatsing meer mogelijk is. 

Denk aan loopstoornissen, dementie stadium 4

Toepassing:

Hulpmiddelen aangepast bad, bed

Wisselligging

Tillift