Retorica en stijlmiddelen - oefenen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

We gaan starten!

Wat heb je nodig?

pc

cursus deel 2 en deel 3

extra cursus solliciteren

ethos

pathos

logos

Ethos

het vertrouwen dat je wekt.

Pathos

de emoties die je oproept.

Logos 

de logica van wat je vertelt.

Sleepvrag

Hierna volgt een sleepvraag. Je leest:

1.  een uitspraak die bij logos, ethos of pathos past (zwart)

2. een vormkenmerk dat bij logos, ethos of pathos past (wit)

Sleep naar het juiste rode blok.

Ethos

Pathos

Logos

Ik ben zelf ook een leerling en ik zie elke dag de stress bij alle leerlingen.

Volgens de politie hebben steeds meer jongeren wapens.

Nette kleding dragen

Structuur in je verhaal

Je vuist in de lucht stompen

Deze arme dieren moeten lijden voor onze zucht naar schoonheid!

In welke beroepen wordt retoriek gebruikt?

Stijlmiddelen

Stijlmiddelen - of stijlfiguren - worden gebruikt door schrijvers en sprekers om bepaalde effecten teweeg te brengen bij hun publiek. Deze effecten hangen samen met de retorische driehoek van ethos, pathos en logos. 

Je wilt bijvoorbeeld indruk maken, grappig zijn of bepaalde gevoelens oproepen. Daarbij is een speech met stijlfiguren ook gewoon leuker om te horen!

Repetitio & anafoor

De spreker herhaalt een woord (repetitio) of een (deel van) een zin (anafoor) meerdere keren.

Wij zijn leerlingen, wij hebben de toekomst!

Zonder jou is alles in mijn leven killer. 

Zonder jou is alles plotseling veel stiller. Zonder jou is wat voorheen vertrouwd was, niet langer vertrouwd.

Antithese

De spreker zet twee tegenovergestelde zaken zij aan zij. Vaak om het verschil in betekenis te accentueren.

In goede en in slechte tijden, in ziekte en gezondheid. 

Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat.

Ik ga het niet terugnemen, ik ga het herhalen.

Drieslag

De spreker noemt drie zaken van iets. Dit kunnen woorden of zinnen zijn.

Ik kwam, ik zag, ik overwon. 

Heerlijk, helder, Heineken.

Bloed, zweet en tranen.

Niks, nada, noppes.

(Anti)climax

Anticlimax

De spreker maakt een opsomming waarvan de delen steeds zwakker, kleiner of slechter worden.

Climax

De spreker maakt een opsomming waarvan de delen steeds sterker, groter of beter worden.

Ik vind onze nieuwe coach razend slim, heel gedreven, tactisch heel sterk en een enorme eikel.

Het is een groot probleem, het is een verschrikking en het is een totale ramp voor de mensheid!

Zij steunen elkaar door dik en dun.
Dit is een:

1. Anafoor
2. Drieslag
3. Climax
4. Anthithese

Ze huilt, maar ze lacht.

1. Antithese
2. Exclamatio
3. Anafoor
4. Herhaling

Weet je wat ik heb gekocht? Nieuwe schoenen, een spiksplinternieuwe telefoon voor mijn vriendin, een PlayStation voor mijn broertje en voor jou... een bosje bloemen.

1. Climax
2. Repetitio
3. Anticlimax
4. Anafoor

Hij werd kwaad, woedend, nee.. witheet, toen hij zag dat hij een bekeuring had gekregen.

1. Anafoor
2. Repetitio
3. Anticlimax
4. Climax

Het regent kleine druppels in een plas
Het regent pijpestelen overal
Het regent harder, sneller en nog luider
Alles wordt kleddernat

1. Anafoor
2. Climax
3. Anticlimax
4. Repetitio

De hoogste kwaliteit voor de laagste prijs.

1. Drieslag
2. Antithese
3. Herhaling

Koning, keizer, admiraal. Ik ken ze allemaal.

1. Tegenstelling
2. Drieslag
3. Herhaling
4. climax