Thema 2 B3 De organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Thema 2 

Voeding en vertering

B3

De organen voor vertering

Wat gaan we doen?

• Herhaling B2 (5 min)
• Leerdoelen B3 (1 min)

• Uitleg B3 

De organen voor vertering (19 min)

• Zelfstandig aan de slag! (10 min)
• Afsluiter B2 (5 min)

            

Wat is vertering?

1. Energie in voedingsstoffen gebruiken om te bewegen.
2. Voedingsstoffen gebruiken om cellen te bouwen.
3. Voedingsstoffen klein maken zodat ze in het bloed kunnen worden opgenomen.
4. Voedingsstoffen opnemen in het bloed.

Een voedingsvezel is een voedingsstof

1. juist
2. onjuist

Wat is de rol van voedingsvezels bij vertering?

1. ze zorgen voor oppervlakte vergroting
2. ze zorgen voor een goede darmperistaltiek
3. ze helpen bij vertering van vet

Lever

maag

Alvleesklier

12-vingerige darm

Dunne darm

Dikke darm

Endeldarm

Anus

Wat is de functie van peristaltiek?

1. Het verkneden van verteringssappen en de voedselbrij
2. Het voortduwen van de voedselbrij
3. Beide
4. Geen van beide

Welke functie heeft deze voedingsstof in je lichaam vooral?

1. bouwstof en transportmiddel
2. reservestof en beschermende stof
3. bouwstof en brandstof
4. brandstof en reservestof

Welke groepen voedingsstoffen moeten verteerd worden voordat ze kunnen worden opgenomen?

1. Vezels, vetten, eiwitten, koolhydraten
2. Eiwitten, koolhydraten, vetten
3. Glucose, koolhydraten, eiwitten, zetmeel
4. Vetten, eiwitten, mineralen

Wat is mechanische vertering en wat is de functie daarvan?

Chemische vertering

Leerdoelen B3

2.3.6 Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen.

2.3.7 Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies.

Verteringssappen

Gemaakt door verteringsklieren:

• speekselklieren
• maagsapklieren
• lever
• alvleesklier
• darmsapklieren

Mondholte, keelholte, slokdarm

• Speeksel door speekselklieren
• Bevat water, slijm en enzymen
• Slijm verhoogt glijbaarheid
• Enzym in speeksel verteert voor een deel het zetmeel (grote koolhydraat) in voedsel
• Tong verplaatst voedsel via keelholte naar slokdarm
• Darmperistaltiek slokdarm zorgt voor voedsel in de maag.

Maag

• Maag constant in beweging door kring- en lengterspieren
• Kneden, mengen en mixen van voedsel met maagsap gemaakt door maagsapklieren 
• Maagsap bestaat uit water, enzymen en zoutzuur
• Zoutzuur doodt bacteriën
• Enzym in maagsap verteert eiwitten voor een deel
• Maagportier: kringspier die uitgang kan afsluiten

Twaalfvingerige darm, lever, galblaas en alvleesklier

• Na de maag komt de voedselbrij terecht in de twaalfvingerige darm

• De lever en de alvleesklier zijn verbonden aan de twaalfvingerige darm

• Na de twaalfvingerige darm komt het eten terecht in de dunne darm

Lever

• produceert gal
• gal opgeslagen in de galblaas
• afgegeven aan de twaalfvingerige darm via galbuis
• galblaas dus geen klier
• gal emulgeert vetten (oppervlaktevergroting) en verteert ze niet

Alvleessap

• Alvleessap is een verteringssap, gemaakt door de alvleesklier
• bevat enzymen voor vertering van koolhydraten, vetten en eiwitten

Waar zijn we nu?

Dunne darm

• 6 meter lang
• sterk gekronkeld en opgerold
• Darmsapklieren maken darmsap
• Enzymen die vertering van eiwitten en koolhydraten afmaken
• Daarna opname verteringsproducten in het bloed

Bouw dunne darm

• Darmvlokken zijn uitstulpingen op de darmplooien
• Functie: vergroten oppervlakte
• Bloedvaten in darmvlokken: opname van water met opgeloste voedingstoffen en verteringsproducten in het bloed

Dikke darm

• dunne darm sluit aan op de dikke darm.
• anderhalve meter lang
• Onverteerde voedselresten komen in de dikke darm.
• Water wordt opgenomen in het bloed, voedselresten ingedikt
• Cellulose (koolhydraat) in celwanden van plantaardig voedsel moeilijk te verteren
• Bacterien in dikke darm kunnen dat wel
• Darmperistaltiek naar endeldarm
• Ontspanning kringspier (anus) ->ontlasting

Zelfstandig aan de slag

• Maak eerst opdracht 1 t/m 4 (opdracht 3 en 4 inleveren)
• Kijk deze opdrachten nu eerst na met het antwoordboek
  
• Maak de opdrachten 5 t/m 8 (+9)
• Kijk de opdrachten weer na
• Oefen de flitskaarten en maak de Test Jezelf van B3
  

Klaar?

Lees de Samenhang op bladzijde 113 en maak opdracht 10

Lever hier een foto van opdracht 3 en 4 (samenvatting) in!

Afsluiter B3

biologiepagina.nl

Procentuele score?

Waarom is het handig dat de dunne darm een groot oppervlak heeft?

Wat is de goede volgorde?

1. maag-slokdarm-dikke darm-dunne darm
2. slokdarm-maag-dikke darm-dunne darm
3. dunne darm-maag- dikke darm-slokdarm
4. slokdarm-maag-dunne darm-dikke darm

Vetbollen worden kleine vetbolletjes.

Je noemt dit .....
de stof die dit doet is ....

1. peristaltiek ..... alvleessap
2. vertering van vet .... speeksel
3. emulgeren ..... gal
4. klierwerking..... alvleessap

Hoe heet het orgaan waar de (verteerde) voedingsstoffen worden opgenomen?

1. Dunne darm
2. Blinde darm
3. Dikke darm
4. Twaalfvingerige darm

waardoor kan dit efficiënt gebeuren?