Veiligheid en SOAs (B2.6+2.7, K2.6)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Welkom!

Zitten op je eigen plek

Telefoon op stil en in je tas

Boek+schrift/chromebook op tafel

Thema 2 - Voortplanting en seksualiteit

Thema 2 - Voortplanting en seksualiteit

2.1 - Voortplantingsstelsel van de man

2.2 - Voortplantingsstelsel van de vrouw

2.3 - Veranderingen in de puberteit

2.4 - Bevruchting en zwangerschap

2.5 - Geboorte

2.6 - Voorbehoedsmiddelen

2.7 - Seksueel overdraagbare aandoeningen

2.8 - Seksualiteit

2.1 - Voortplantingsstelsel van de man

2.2 - Voortplantingsstelsel van de vrouw

2.3 - Veranderingen in de puberteit

2.4 - Bevruchting en zwangerschap

2.5 - Geboorte

2.6 - Veilig vrijen

2.7 - Seksualiteit

2.8 - Erfelijkheidsonderzoek

Thema 2 - Voortplanting en seksualiteit

2.5 - Geboorte

Doelen van de vorige paragraaf

Basis+Kader:

Je kunt beschrijven hoe de bevruchting bij de mens verloopt

Je kunt embryonale ontwikkeling beschrijven

Je kunt beschrijven wat prenataal onderzoek is en enkele voorbeelden noemen

Je kunt de fasen van een bevalling noemen en omschrijven wat tijdens elke fase gebeurt

Kader:

Je kunt beschrijven welke veranderingen er in het lichaam van een vrouw plaatsvinden net voor en na de bevruchting

Je kunt beschrijven hoe eeneiige en twee-eiige tweelingen ontstaan

Doelen van deze paragraaf

Je kan enkele voorbehoedsmiddelen noemen

Je kan bij voorbehoedsmiddelen aangeven hoe ze werken en of ze betrouwbaar zijn

Je kunt klachten bij enkele seksueel overdraagbare aandoeningen noemen

Je kunt de behandelingen van enkele seksueel overdraagbare aandoeningen noemen

Wat zijn voorbehoedsmiddelen?

VOORBEHOEDSMIDDELEN

ANTICONCEPTIEMIDDELEN

=

GEBOORTE REGELING

Voorbehoedsmiddelen

Voorkomen zwangerschap

Niet allemaal even betrouwbaar

Wie kent voorbeelden?

Anticonceptie (voorbehoedsmiddelen)

Voorbehoedsmiddelen

Onbetrouwbaar: 

periodieke onthouding - Geen seks tijdens vruchtbare periode (rond de eisprong)

de geslachtsgemeenschap onderbreken - voor het klaarkomen penis uit de vagina

Voorbehoedsmiddelen

Betrouwbare voorbehoedsmiddelen:

Andere voorbehoedsmiddelen

Hormoonpleister - op huid, geeft hormonen af

Hormoonstaafje - onder huid, geeft hormonen af; door dokter geplaatst

NuvaRing - in vagina geplaatst, geeft hormonen af. Na 3 weken nieuwe ring 

Prikpil - injectie (spuit) in arm, elke 3 maanden. Bevat hormonen; daarna lang geen eisprong (soms meer dan 2 jaar)

Sterilisatie

SOA

SOA is een afkorting van Seksueel Overdraagbare Aandoeningen. 

Er zijn verschillende SOA's. 

Je kunt een SOA krijgen door seks met een besmette persoon. 

Bekende SOAs

Chlamydia

Gonorroe

Hepatitis B

Herpes genitalis

AIDS (HIV)

HPV en genitale wratten

Syfilis

Chlamydia

Chlamydia is de meest voorkomende soa.

De meeste mensen merken niets van een besmetting.

Zij hebben geen symptomen (klachten).

Kan leiden tot ontsteking aan eierstokken of bijballen -> onvruchtbaarheid

Ook als je geen symptomen hebt, kan je de ziekte overdragen aan anderen!!

Gonorroe

De symptomen van gonorroe zijn:

- pijn bij het plassen

- vieze afscheiding uit de penis en vagina

Gonorroe wordt ook wel 'druiper' genoemd.

Vrouwen hebben meestal geen symptomen.

Hepatitis B

Leverontsteking

Klachten pas na 3 maanden (vermoeid, misselijk, spierpijn, koorts, buikpijn)

Geen medicijn, virus vaak na 6 maanden weg uit lichaam

Intenting mogelijk

Herpes genitalis

Herpes wordt veroorzaakt door een virus.

De symptomen zijn:

- pijnlijke blaasjes rondom de geslachtsorganen

- zweertjes rondom de geslachtsorganen

van Hiv naar AIDS

Hiv: Human imune virus.
AIDS: Acquired immune deficiency sundrome)

hiv leidt tot aids. aids is dodelijk :(

Iemand die seropositief is besmet met hiv.

HPV en genitale wratten

Humaan Papillomavirus (HPV) -> ruimt lichaam zelf op

Soms toch wratten op uitwendige geslachtsorganen (ongevaarlijk)

HPV kan baarmoederhalskanker, anuskanker of keelkanker veroorzaken

Tot 18e intenting tegen HPV (75% minder kans op baarmoederhalskanker)

Syfilis

Bacteriele infectie

Ziekteverschijnslen:

• Zweertjes op penis, vagina, anus of mond

Genezing:

• Antibiotica
  

Soa-test

Onder de 25 jaar kun je gratis een soa-test laten doen.

Dit kan bij je huisarts of bij de GGD.

Bij mannen is een urinetest vaak voldoende.

Bij vrouwen is meestal een uitstrijkje nodig. Bij en uitstrijkje wordt met een wattenstaafje over de rand van de vagina gestreken. Soms wordt er ook een uitstrijkje van de keel of de anus gemaakt.

Om op syfilis en hiv te testen, is bloedonderzoek nodig.

Aan het werk

Basis: 2.6+2.7 

Kader: 2.6