Inleidend praatje over waarom nu weer het model van Stronks.
Waarom zijn er meerdere modellen, waarom steeds een ander model? Complementeren elkaar en daardoor kun je een holistisch beeld schetsen van een zorgvrager.
Het model van Stronks is een kader dat wordt gebruikt om de sociaal-economische gezondheidsverschillen te verklaren. Dit model, ontwikkeld door professor Karien Stronks, biedt inzicht in hoe een andere etnische achtergrond invloed uitoefent op gezondheid via verschillende tussenliggende factoren.
Kernpunten van het Model van Stronks:
Sociaal-economische positie (SEP): De basis van het model is de sociaal-economische positie van een individu, wat bepaald wordt door factoren zoals opleidingsniveau, inkomen, en beroep.
Materiële factoren: Deze omvatten de fysieke omstandigheden waarin iemand leeft, zoals huisvesting, werkcondities, en toegang tot gezondheidszorg.
Leefstijl: Dit betreft gedragingen zoals roken, alcoholgebruik, voeding, en lichaamsbeweging.
Psychosociale factoren: Dit zijn factoren zoals stress, sociale steun, en controle over het eigen leven.
Gezondheid: De combinatie van bovenstaande factoren beïnvloedt de gezondheid van een individu.
Migratieproces en culturele achtergrond: dit zijn ook belangrijke factoren in het model van Stronks, omdat de afkomst, gewoonten, reden van verblijf in ons land zeer bepalend zijn voor manier van leven, toegang tot gezondheidszorg, stress, sociale omgeving en woonomgeving kan beinvloeden.
Een verpleegkundige kan het model van Stronks gebruiken om de gezondheidsverschillen tussen patiënten beter te begrijpen en gerichte interventies te plannen. Hier zijn enkele manieren waarop het model in de verpleegkundige praktijk kan worden toegepast:
Inzicht in Risicofactoren:
Identificeren van Risicogroepen: Door het model van Stronks te gebruiken, kan een verpleegkundige herkennen welke patiënten mogelijk extra risico lopen vanwege hun sociaal-economische status (SES). Dit helpt om aandacht te besteden aan patiënten die in een lagere sociaal-economische positie verkeren, omdat zij vaak meer gezondheidsproblemen hebben.
Analyse van Leefstijl en Omstandigheden:
Verpleegkundigen kunnen het model gebruiken om te onderzoeken hoe materiële omstandigheden (zoals slechte huisvesting of beperkte toegang tot gezonde voeding) en leefstijlgewoonten (zoals roken of onvoldoende beweging) bijdragen aan de gezondheid van een patiënt.
Interventies op Maat: Door inzicht te krijgen in de specifieke materiële, leefstijl- en psychosociale factoren die de gezondheid van een patiënt beïnvloeden, kan een verpleegkundige meer gerichte en effectieve interventies plannen. Bijvoorbeeld, als een patiënt in een stressvolle omgeving leeft, kan de verpleegkundige psychosociale ondersteuning bieden of doorverwijzen naar passende hulp.
Gezondheidsbevordering: Verpleegkundigen kunnen het model gebruiken om educatieve interventies te ontwerpen die zijn afgestemd op de specifieke behoeften van patiënten met een lagere SES. Dit kan bijvoorbeeld het aanbieden van voorlichtingssessies over gezonde voeding of stressmanagement zijn.
Psychosociale Ondersteuning: Het model benadrukt de rol van psychosociale factoren in gezondheid. Verpleegkundigen kunnen hierdoor aandacht besteden aan zaken zoals sociale steun, het gevoel van controle en stressniveaus bij patiënten. Dit kan leiden tot het aanbieden van psychologische ondersteuning of het betrekken van het sociale netwerk van de patiënt in de zorg.
Omgevingsfactoren Betrekken: Verpleegkundigen kunnen met het model de invloed van de fysieke en sociale omgeving op de gezondheid van een patiënt erkennen. Dit kan betekenen dat er aandacht wordt besteed aan het verbeteren van de leefomstandigheden van de patiënt, bijvoorbeeld door hen te helpen bij het verkrijgen van betere huisvesting of toegang tot sociale diensten.
Preventieve Zorg: Door het model van Stronks te gebruiken, kunnen verpleegkundigen bijdragen aan preventieve zorgprogramma's die gericht zijn op de sociaal-economische determinanten van gezondheid. Ze kunnen deelnemen aan het ontwikkelen van programma's die zich richten op de verbetering van de levensomstandigheden of de bevordering van gezonde leefgewoonten bij risicogroepen.
Door het model van Stronks te gebruiken, kan een verpleegkundige een breder begrip en beeld krijgen van de factoren die bijdragen aan de gezondheid van patiënten en interventies op maat ontwikkelen die rekening houden met de complexe interacties tussen sociaal-economische positie, leefstijl, en gezondheid. Dit leidt tot meer effectieve en doelgerichte zorg voor patiënten die sociaal-economisch kwetsbaar zijn.
NB acculturatie= wanneer leden van verschillende culturen met elkaar in aanraking komen en wanneer als gevolg daarvan culturele patronen veranderen.
Denk aan anders eten, meer/minder bewegen;./ doordat je gewoonten overneemt van de andere cultuur. Dit kan positief uitpakken maar ook negatief uitpakken.