hoofdstuk 3

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 2

Hoofdstuk 3

lezen

Theorie

Het deelonderwerp van een alinea 

Een alinea is een stuk van een tekst. 

Elke alinea heeft zijn eigen onderwerp. 

je noemt dit een deelonderwerp. 

je kunt het deelonderwerp meeste in één of een paar woorden opschrijven. 

Theorie

De kernzin van een alinea

in een alinea staat altijd één zin die het belangrijkst is. 

Je noemt deze zin de kernzin 

Vaak begint een alinea met de kernzin. 

In de kernzin vind je het deelonderwerp dat bij de alinea hoort. 

Lees de tekst op de volgende slide goed door. 

Beantwoord daarna de vragen. 

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. het vervalsen van geld
2. katoen
3. briefgeld

Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

1. het papier van briefgeld moet heel stevig zijn
2. briefgeld is papier van katoen waar iets op gedrukt is
3. door speciale kenmerken is briefgeld niet te vervalsen

Wat is de kernzin van de inleidende alinea?

1. briefgeld is eigenlijk gewoon papier waar iets op gedrukt staat.
2. iedereen gebruikt bijna dagelijks briefgeld
3. hoe wordt briefgeld eigenlijk gemaakt?

Wat is het deelonderwerp van de inleidende alinea?

1. Bedrukt papier
2. Het dagelijks gebruik van briefgeld
3. briefgeld

Wat is de kernzin van de tweede alinea?

1. Briefgeld wordt gemaakt van katoen
2. het speciale papier wordt gemaakt van de pluizige zaden van de katoenplant
3. het papier wordt zo gemaakt dat er een watermerk in past en er goed een afbeelding op kan worden gedrukt.

Wat is het deelonderwerp van de tweede alinea?

1. stevig papier
2. katoen papier
3. de pluizige zaden van de katoenplant

Wat is de kernzin van de derde alinea?

1. In een fabriek drukken grote drukpersen de afbeelding op het papier
2. Ook wordt er in de fabriek met speciale kenmerken voor gezorgd dat het briefgeld niet te vervalsen is.
3. Als het briefgeld klaar is, wordt het goed gecontroleerd en op maat gesneden.

Wat is het deelonderwerp van de derde alinea?

1. de fabriek
2. speciale kenmerken
3. het drukken

Theorie 

De volgorde van alinea's 

De alinea's van een tekst staan altijd in een bepaalde volgorde. 

Deze volgorde moet logisch zijn. 

logisch betekent dat de volgorde klopt. 

Als de volgorde van alinea's logisch is, kun je informatie in de tekst beter begrijpen. 

fout voorbeeld.

Jongetje helpt Haïti met 100.000 pond. 

oproep

Charlie deed een oproep op internet: "Ik wil geld ophalen met een fietstocht, omdat er in Haïti een grote aardbeving was waarbij heel veel mensen dood zijn gegaan. 

Een 7-jarig jongetje uit Groot-Brittannië heeft 100.000 pond (€114.000) opgehaald voor Haïti. Charlie wilde eerst 500 pond bij elkaar fietsen. Uiteindelijk werd hij voor veel meer geld door mensen gesponsord. 

8 km 

De boodschap werd over de hele wereld gelezen. Heel veel mensen maakten geld over. Het jongetje heeft uiteindelijk 8 km gefietst om het geld binnen te halen. 

Geen logische volgorde.

Als je de tekst leest, klopt er niets van de volgorde waarin de alinea's staan. Alleen de titel en de bron staan op de goede plaats. 

Je weet wel ongeveer wat er gebeurd is. 

goed voorbeeld

Jongetje helpt Haïti met 100.000 pond.

Een 7-jarig jongetje uit Groot-Brittannië heeft 100.000 pond (€114.000) opgehaald voor Haïti. Charlie wilde eerst 500 pond bij elkaar fietsen. Uiteindelijk werd hij voor veel meer geld door mensen gesponsord.

oproep

Charlie deed een oproep op internet: "Ik wil geld ophalen met een fietstocht, omdat er in Haïti een grote aardbeving was waarbij heel veel mensen dood zijn gegaan.

8 km

De boodschap werd over de hele wereld gelezen. Heel veel mensen maakten geld over. Het jongetje heeft uiteindelijk 8 km gefietst om het geld binnen te halen. 

logische volgorde

als je de tekst leest, klopt de volgorde waarin de alinea's staan wel. 

Je weet precies in welke volgorde de dingen gebeurd zijn. 

opdracht:

Het stripverhaal in de volgende sleepvraag staat in de verkeerde volgorde. 

Zet de plaatjes op de goede plek. 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

over wie ging het stripverhaal?

wat is er gebeurd

waar is het gebeurd?

wanneer is het gebeurd?

hoe loopt het stripverhaal af?

Klaar! Goed gedaan!