2 H: Thema 3: BS 7: Weefselvloeistof & lymfe

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Thema 3: BS 9:

Weefselvloeistof & lymfe

Kun je je lymfestelsel voelen?

Wat is lymfe en welke functie heeft het?

Programma

-Terugblik

-Uitleg BS 8 + oefening

-Huiswerk

-Afsluiting

Je hebt snel een bloedtransfusie nodig.
Met welke bloedgroep zit je in de meest gunstige positie (de algemene ontvanger)?

1. Bloedgroep A
2. Bloedgroep B
3. Bloedgroep AB
4. Bloedgroep 0

De algemene ontvanger

Bloedgroep AB:

-Geen antistoffen

-Er kan geen afweer-reactie optreden

-Geen sleutels (antistoffen) om op de slotjes  (antigenen) te passen -> klontering

Toetstermen

-Je kan de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe noemen. 

-Je kan de functie van kleppen in het lymfestelsel beschrijven. 

-Je kan uitleggen waarom een infectie in het lymfesysteem ernstige medische aandacht vraagt.

Leerdoelen

-Je kunt de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe noemen.

-Je kunt de functie van lymfeknopen in het lymfestelsel beschrijven.

Weefselvloeistof

-Bloeddruk perst vocht uit haarvaten

-Weefselvloeistof 

-Aanvoer & afvoer van stoffen van en naar cellen

-Vocht dat zich buiten de haarvaten bevindt

-Bevindt zich tussen cellen & organen

-Samenstelling afhankelijk van de locatie

-Aanvoer: Zuurstof & voedingsstoffen

-Afvoer: koolstofdioxide & andere afvalstoffen

Haarvat

-Dunne wand

-Openingen waardoor weefselvloeistof het bloedvat in en uit kan

Er wordt 2x een monster weefselvloeistof uit de haarvaten van testpersoon X afgenomen.
Monster A: aan het begin van een haarvat
Monster B: aan het einde van een haarvat.
Wat kan je zeggen over de samenstelling van monster A & B

1. A: O2 & CO2 B: voedingsstoffen & andere afvalstoffen
2. A: O2 & CO2 B: CO2 & andere afvalstoffen
3. A: O2 & voedingsstoffen B: voedingsstoffen & andere afvalstoffen
4. A: O2 & voedingsstoffen B: CO2 & andere afvalstoffen

Lymfe

-Niet-opgenomen weefselvloeistof komt in de lymfevaten

-> dan heet het lymfe

-Lymfevaten bevatten 

kleppen

-Lymfe = water + opgeloste stoffen + witte bloedcellen

-Afvoer CO2 + afvalstoffen vanuit cellen in organen

-Bevat ook niet-opgenomen (door cellen) O2 + voedingsstoffen 

Kleppen

-Zorgen dat de lymfe maar in één richting stroomt

-Voorkomen van terugstroom door zwaartekracht

Hier zie je een afbeelding van een lymfevat.
In welke richting stroomt de lymfe?

1. Richting A
2. Richting B

Lymfestelsel

-Alle lymfevaten samen vormen lymfestelsel

1) Rechterlymfestam

2) Borstbuis

-Lymfeknopen zuiveren lymfe

2 grote lymfevaten

-Monden uit in aders onder het sleutelbeen

-Via deze aders komt de lymfe in de bovenste holle ader

Lymfeknopen (= lymfeklieren):

-In hals, oksels & liezen

-Zuiveren van o.a. ziekteverwekkers

-Nieuw lymfesysteem ontdekt in de hersenen

-Verwijdert schadelijke stoffen & dode cellen

Iemand met een ontstoken lymfevat moet meteen naar de dokter vanwege een grote kans op bloedvergiftiging.
Wat is het verband tussen een ontstoken lymfevat en bloedvergiftiging?

Welk onderdeel moet zeker terug komen in de herhalingsles?

Samenstelling bloed

Slagader, Aders en Haarvaten

Grote & kleine bloedsomloop

Route door het bloedvatenstelsel

Het hart

Gezond leven (ziektes)

Bloedgroepen

Lymfe

Immuunsysteem

Tijd over?

Ga verder met:

BS 7: 1 t/m 5 

Klaar?

Ga verder met BS 4-6-8

De volgende les

Huiswerk: 

  BS 9: M Opdr 38 

De volgende les:

Herhalingsles thema 3