KD ICH - Hoofdstuk 5 - Energieleverantie

• KD ICH
• MBO
• Studiejaar 2

Keuzedeel ICH

Hoofdstuk 5

Energieleverantie

Herhaling vorige week

Bespreken onderstaande vragen (les 2):​

1. Wat is de meest globale trainingsopbouw?
2. Wat gebeurt er bij te vroeg trainen en wat zijn de gevolgen?
3. Noem 3 punten passend bij de psychologische voorbereiding (W-up).​
4. Waar hou jij rekening mee bij een warming-up?

Controleer je antwoorden met behulp van je boek. 

Hoofdstuk 5: 

Energieleverantie

ATP?

Hoofdstuk 5.1: Energiebronnen

BEGRIPPEN

Conditietraining: richt zich op uithoudingsvermogen, kracht en snelheid in bewegingen.​

Contractie: gevolg van een zenuwprikkel en splitsing van energie die ligt opgeslagen in chemische brandstoffen.

ATP (Adenosine-Tri-Fosfaat): 

Enige chemische verbinding die in staat is om chemisch gebonden energie om te zetten in mechanische arbeid (Dus in beweging.)

Voorraadtanks ATP resynthese

Energiebronnen

Blz 31 t/m 33 trainingsleer

Hoe werkt de energieleverantie?

ENERGIEBRONNEN

Splitsing van:​

• Creatinefosfaat ​ (CP/ Fosfaatsysteem)
• Glycogeen zonder O2​ (melkzuursysteem)
• Glycogeen met O2​ (zuurstofsysteem)

• vetzuren​
• Eiwitten​

Vermogen en capaciteit. Hoe zat dit ook alweer?

Om ATP terug te winnen gebruiken we verschillende systemen:

ENERGIESYSTEMEN

 Creatinefosfaatsysteem

Max. inspanning functioneert ongeveer 10 à 15 sec.​

​

GEEN zuurstof​

Kleine capaciteit, groot vermogen

Terug vorming creatinefosfaat

20 - 25 sec.​

50%​

na 45 sec.​

75%​

na 1 min.​

90%​

CP-systeem

CP + ADP >>>                 >>> C + P + ADP

Creatinefosfaat ligt in je spieren (en lever) opgeslagen en is zeer snel te gebruiken voor ATP-resynthese

Creatine Phosphate: creatine fosfaat (ook wel fosfaatsysteem)

MAXIMALE INSPANNING TOT 20 SECONDEN

ATP

CP-systeem

Glycogeen zonder O2​

Soort noodsysteem - inwerking bij hoge intensiteit over iets langere periode.

Anaerobe 

Wordt melkzuur gevormd.​

Beperkte capaciteit (± 1 minuut)​

​

Na ± 20 sec. maximaal beschikbaar

Voorbeelden van sport? 400m sprint, 100m vrije slag, 

Terug vorming 

na 15 min.​

± 50%​

na 30 min.​

± 75%​

na 45 min.​

± 90%​

Melkzuursysteem

Glycogeen + ADP >>>                                            >>> P + ADP

Groot nadeel : melkzuurproductie! PIJN!

Glycogeen zonder O2

NA 20 SECONDEN OPTIMAAL, NA 1 MINUUT VERVAL VERMOGEN

ATP + melkzuur

Melkzuursysteem

Glycogeen met O2​

Aerobe energievoorziening heeft een tijdje nodig om op gang te komen.

Glycogeen is een afbraakproduct van koolhydraten en vetten.​

Bij vetten is meer O2 nodig voor verbranding dan koolhydraten.​

​

Zolang het lichaam beschikt over glycogeen en voldoende O2 naar werkende spieren wordt getransporteerd → energiebehoefte gedekt​​

​Sporten die aanspraak doen op dit energiesysteem?

Terugvorming:

na 30 sec.​ ± 75%​

na 90 sec.​± 90%

Zuurstofsysteem

Glycogeen/vet + O2 + ADP >>                                                 >> P + ADP

Glycogeen / vetzuren met O2

NA 2 MINUTEN OPTIMAAL. VANAF 45 MINUTEN OPTIMALE VETVERBRANDING

ATP + H20 + CO2

Zuurstofsysteem

EIWIT-SPLITSING

Alleen als alle voorgaande energiebronnen zijn uitgeput.​

Bij doorgaand presteren → eigen spiereiwitten consumeren.

Alleen bij extreem lange duurarbeid, waarbij bij de arbeid niet voldoende wordt gegeten.

Melkzuur

Een hoge melkzuurconcentratie die bij zware inspanning in het bloed kan ontstaan, heeft zeer nadelige gevolgen op het directe prestatievermogen.

Voor de inspanning die wordt gevraagd, schiet op dat moment het aerobe systeem te kort. Daarom moet het anearobe systeem te hulp schieten.

De verzuring die daarbij ontstaat , verstoort vervolgens veel activiteiten in en rond de spiercellen .

Melkzuur gevolgen

‘Verzuring’ verstoort activiteiten rond de spiercellen:​

• Invloed op zuurgraad, dus werking enzymen blokkeert → afbraak van melkzuur stagneert.

• Beschadiging aan wanden van de spiercellen → contractie ↓ en spiercellen gaan ‘lekken’ → transport O2 minder en afvalstoffen slechter afgevoerd​

• Coördinatie raakt verstoort ​

(celwand beschadigd, zenuwprikkel minder effect op contractie vermogen van de spier)​

• Vrije uiteinden van zenuwen geprikkeld → pijn

Energiesystemen

Welk systeem gebruiken de sporters op de achtergrond veel?

1. Aeroob systeem
2. Melkzuursysteem
3. CO2-systeem
4. CP-systeem

Welk systeem gebruiken de sporters op de achtergrond veel?

1. Aeroob systeem
2. Melkzuursysteem
3. CO2-systeem
4. CP-systeem

Welk systeem gebruikt de sporter op de achtergrond het meest?

1. CP-systeem
2. Zuurstofsysteem
3. Melkzuursysteem
4. H2O-systeem

Welk systeem gebruikt de sporter op de achtergrond het meest?

1. CP-systeem
2. Zuurstofsysteem
3. Melkzuursysteem
4. H2O-systeem

Noem een sporter die voornamelijk aanspraak doet op het CP systeem

1. Marathonloper
2. Triatleet
3. Bobsleeër
4. Darter

Voorraadtanks ATP resynthese

Hersteltijd tanks

Als je 1 minuut lang tikker bent, hoe lang moet je dan rusten om de CP-tank weer vol te krijgen?

1. 60 seconden
2. 90 seconden
3. 3 kwartier
4. 2 minuten

Wat is anaerobe verbranding?

1. Verbranding met O2
2. Verbranding zonder O2
3. Verbranding met CO2
4. Verbranding met D2

Bij het melkzuursysteem zit er 1 groot nadeel, wat is dat nadeel?

1. Het verbruik van suikers
2. Het verbruik van O2
3. De vorming van melkzuur
4. De vorming van B2

LESOPDRACHT

1. Vorm een tweetal.​
   
2. Per tweetal krijg je een casus, deze casus ga je voorbereiden. ​
3. In de praktijk komt elke casus één keer aan bod, niet iedereen zal deze casus dus uitvoeren.