Lesdoelen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Lesdoelen

Lesdoelen

• de belangrijkste onderdelen van de mondiale stralingsbalans toelichten;
  
• je kennis over de mondiale stralingsbalans gebruiken om te beredeneren waardoor instraling en uitstraling ruimtelijk verschillen.
  

Belangrijke rol weggelegd voor broeikaseffect bij stralingsbalans

• Leven op aarde afhankelijk van energiebalans, waarbij broeikaseffect zorgt voor absorberen van langgolvige straling 
• Natuurlijk broeikaseffect zorgt voor rondpompen warmte
• Zonder natuurlijk broeikaseffect is het veel te koud om te leven

Albedo

Leerdoelen

• overheersende windrichtingen intekenen op een aardbol;
  
• overheersende windrichtingen verklaren aan de hand van de ligging van drukgebieden en het corioliseffect;
• beredeneren waar, wanneer en uit welke richting een moesson waait

Wet van Buys Ballot 

2 regels:

1: Lucht stroomt van hoge- naar lagedrukgebieden

2: Met op het NH een afwijking naar rechts - ZH een afwijking naar links

Corioliseffect

Het Corioliseffect beschrijft de afbuiging van bewegende objecten (zoals luchtstromen en oceaanstromen) als gevolg van de rotatie van de aarde. Op het noordelijk halfrond buigt de beweging naar rechts, en op het zuidelijk halfrond naar links. Dit effect speelt een cruciale rol in de vorming van weersystemen zoals hogedruk- en lagedrukgebieden.

Wet van Buys Ballot

De wet van Buys Ballot is een praktische toepassing van het Corioliseffect op winden rondom druksystemen. Het stelt dat:

Op het noordelijk halfrond staat de wind met de rug naar de wind en ligt het lagedrukgebied links en het hogedrukgebied rechts.

Op het zuidelijk halfrond is dit omgekeerd.

Dit betekent dat Buys Ballot’s wet een gevolg is van het Corioliseffect en niet hetzelfde. De wet helpt vooral meteorologen om windrichtingen te voorspellen zonder ingewikkelde berekeningen.

Dus kort samengevat: het Corioliseffect veroorzaakt de afbuiging van winden, en de wet van Buys Ballot beschrijft hoe deze winden zich gedragen rondom druksystemen.

Corioliseffect

Noordelijkhalfrond                            

= afwijking naar rechts                            

Zuidelijkhalfrond

= afwijking naar links 

Het corioliseffect wordt veroorzaakt door verschillen in baansnelheid op aarde (1)

Omdat de omtrek van evenaar naar pool afneemt, neemt ook de baansnelheid in de richting af. Wind die waait van de evenaar richting de pol raakt daarom voor, terwijl wind die waait van de pool richting evenaar achter raakt. Dus daarom krijgt het een afwijking naar links.

Corioliseffect

Het Corioliseffect beschrijft de afbuiging van bewegende objecten (zoals luchtstromen en oceaanstromen) als gevolg van de rotatie van de aarde. Op het noordelijk halfrond buigt de beweging naar rechts, en op het zuidelijk halfrond naar links. Dit effect speelt een cruciale rol in de vorming van weersystemen zoals hogedruk- en lagedrukgebieden.

Wet van Buys Ballot

De wet van Buys Ballot is een praktische toepassing van het Corioliseffect op winden rondom druksystemen. Het stelt dat:

Op het noordelijk halfrond staat de wind met de rug naar de wind en ligt het lagedrukgebied links en het hogedrukgebied rechts.

Op het zuidelijk halfrond is dit omgekeerd.

Dit betekent dat Buys Ballot’s wet een gevolg is van het Corioliseffect en niet hetzelfde. De wet helpt vooral meteorologen om windrichtingen te voorspellen zonder ingewikkelde berekeningen.

Dus kort samengevat: het Corioliseffect veroorzaakt de afbuiging van winden, en de wet van Buys Ballot beschrijft hoe deze winden zich gedragen rondom druksystemen.

ITCZ

Wanneer is er een regenseizoen in India?

Lesdoelen

• Oorzaken en gevolgen van warme en koude zeestromen uitleggen;
  
• Toelichten welke twee factoren de thermohaliene circulatie aandrijven;
  
• Uitleggen dat zee- en luchtstromen de warmte over het aardoppervlak herverdelen.
  

Warme golfstroom

Golfstroom uit een relatief warm gebied.

- Van evenaar naar de Polen.

Koude golfstroom

Golfstroom uit een relatief koud gebied.

-  Van de Polen naar evenaar.

De Golfstroom

De warme zeestroom die vanuit het Caribisch gebied naar West-Europa stroomt.

Bepaalt ons klimaat!

Klimaat bij ons veel warmer dan in gebieden op dezelfde breedtegraad elders op de wereld.

Koud en zout water is relatief zwaar en zinkt dit noemt men de:

diepwaterpomp

-Water wordt zouter door ?

-Koud water is zwaarder dan warm water

Oceanische circulatie en mondiale windsysteem belangrijk voor herverdeling warmte op aarde. 

Waarom?

Lucht- en zeestromen zorgen samen voor transport van warmte richting hogere breedten.

Dus voor -> een meer gelijkmatige verdeling van warmte op aarde.