D. Samenstellingen: koppelteken

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

D. Samenstellingen

koppelteken

Lesdoel:

Je kunt een koppelteken correct gebruiken. 

Kijk eens naar de volgende woorden. 

Wat valt je op?

kantenklaarpakket

radiouitzending

Sintmaarten

Zuidspanje

exvriend

onhollands

hotelrestaurant

Theorie (koppelteken)

Koppeltekens gebruiken we:

• in samenkoppelingen, die anders onoverzichtelijk worden:
• kant-en-klaarpakket, doe-het-zelver
  
  
• in samenstellingen tussen klinkers die je ook samen kunt uitspreken
  (botsende klinkers):
• radio-uitzending, na-apen, havo-opleiding 

Vervolg theorie (koppelteken)

• bij cijfers, letters, andere tekens, afkortingen en St of Sint:
• 70-jarige, S-bocht, A4-formaat, $-teken, vmbo-leerling, Sint-Maarten
• in aardrijkskundige namen of woorden die daarvan afgeleid zijn:
• Noord-Brabant, Zuid-Amerika, Midden-Nederland, Noord-Afrikaan
• als het tweede deel van de samenstelling een hoofdletter heeft:
• on-Hollands, pro-Amerikaans 
• tussen gelijkwaardige delen in een samenstelling:
• woon-werkverkeer, haat-liefdeverhouding, hang-en-sluitwerk

- bij dubbele achternamen

Ernst Jansen-Steur, Hannie Werters- van de Hoek
- bij een functie, rang of titel
assistent-bedrijfsleider, minister-president

- in de combinatie 'niet + een ZN'
niet-roker, niet-alledaags

- tussen gelijkwaardige delen in een samenstelling

woon-werkverkeer, haat-liefdeverhouding, hang-en-sluitwerk

Vervolg theorie (koppelteken)

• in woorden met de voorvoegsels: adjunct-, aspirant-, bijna-, ex-, interim-, kandidaat-, leerling- niet-, non-, oud-
• adjunct- : adjunct-directeur                                  leerling- : leerling-bakker
• aspirant- : aspirant-lid                                             niet- : niet-roker  
• bijna- : bijna-botsing                                               non- : non-actief               
• ex- : ex-echtgenoot                                                  oud- : oud-voetballer      
• interim- : interim-manager                                  kandidaat : kandidaat-notaris 
• sint- : sint-jakobsschelp                                                  

                                        

Even testen

Welk woord is correct gespeld?

1. BMIwaarden
2. BMI-waarden

Welke woord is correct gespeld?

1. studieavond
2. studie-avond

De volgende woorden zijn allebei correct gespeld:
havodiploma & havo-opleiding

1. Waar
2. Niet waar

Welk woord is correct gespeld?

1. havo/vwo-klas
2. havo/vwo klas

Welke woord is correct gespeld?

1. Zuid-Amerikaans
2. Zuid Amerikaans

Welk woord is correct gespeld?

1. interimdirecteur
2. interim-directeur

Welk woord is correct gespeld?

1. 65+ kaart
2. 65+-kaart

Welk woord is correct gespeld?

1. mond-op-mondbeademing
2. mond- op mondbeademing

Doel: ik weet wanneer ik een koppelteken moet gebruiken

😒🙁😐🙂😃