HAVO 2 - ZINSDELEN: BIJVOEGLIJKE BEPALING NOG MAKEN

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Goedemorgen!

Planning vandaag

Herhaling

1. Zinsontleding: dat is zinnen opdelen in zinsdelen en die zinsdelen benoemen.
   
2. Persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde, onderwerp, lijdend voorwerp

Maar eerst een paar vragen ....

Hoeveel zinsdelen heeft de zin?

Waren zij gisteren op mijn feestje?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Uit hoeveel woorden bestaat het onderwerp?

Vanmorgen heeft de hond van mijn neef mijn vader gebeten.

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Wat is het onderwerp van de zin?

Jip en Janneke hebben een hondje dat Takkie heet.

Verander het onderwerp en de persoonsvorm van getal.

De metselaar bouwt zijn eigen huis.
De .... hun eigen huis.

Persoonsvorm

De oude man leest wel heel erg langzaam.

1. Hoe vind je de persoonsvorm?

- Maak de zin vragend > het werkwoord dat vooraan komt te staan is de pv

- Verander de zin van getal (enkelvoud - meervoud), het werkwoord dat verandert, is de pv

- Verander de zin van tijd (tegenwoordige - verleden tijd), het werkwoord dat verandert, is de pv

Persoonsvorm

De oude man leest wel heel erg langzaam.

1. Hoe vind je de persoonsvorm?

- Maak de zin vragend > het werkwoord dat vooraan komt te staan is de pv

Leest de oude man wel heel erg langzaam?

- Verander de zin van getal (enkelvoud - meervoud), het werkwoord dat verandert, is de pv

De oude mannen lezen wel heel erg langzaam.

- Verander de zin van tijd (tegenwoordige - verleden tijd), het werkwoord dat verandert, is de pv

De oude man las wel heel erg langzaam.

Werkwoordelijk gezegde

De oude man leest wel heel erg langzaam.

  

1. Hoe vind je het werkwoordelijk gezegde?

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden in de zin

Leest de oude man wel heel erg langzaam? 

Leest = pv + wg

De oude man heeft veel gelezen.

heeft = pv

heeft gelezen = pv

- Verander de zin van tijd (tegenwoordige - verleden tijd), het werkwoord dat verandert, is de pv

De oude man las wel heel erg langzaam.

Werkwoordelijk gezegde

De meisjes zijn de hele middag aan het lezen.

  

1. Hoe vind je het werkwoordelijk gezegde?

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden in de zin

De meisjes zijn de hele middag aan het lezen.

zijn = pv + wg

De oude man heeft veel gelezen.

heeft = pv

heeft gelezen = pv

- Verander de zin van tijd (tegenwoordige - verleden tijd), het werkwoord dat verandert, is de pv

De oude man las wel heel erg langzaam.

Onderwerp

De oude man leest wel heel erg langzaam.

1. Hoe vind je het onderwerp?

Onderwerp = wie/wat + [WG]?

2. Vul het onderdeel tussen haken [wg] in:

Wie/wat [leest]?  (Leest is in deze zin het werkwoordelijk gezegde.)

3. Beantwoord de vraag.

Wie leest?

Antwoord: de oude man = het onderwerp

Lijdend voorwerp

Als je het onderwerp hebt gevonden, ga je op zoek naar het lijdend voorwerp (LV).

Het lijdend voorwerp vind je door de volgende vraag te stellen:

wie/wat + [PV] + [O] + [overige werkwoorden]?

Lijdend voorwerp

De oude man leest de krant.

1. Hoe vind je het lijdend voorwerp?

Lijdend voorwerp = wie/wat + [PV] + [O] + [overige werkwoorden]?

2. Vul de onderdelen tussen haken in:

Wie/wat [leest] [de oude man]?

3. Beantwoord de vraag.

Wat leest de oude man?  Antwoord: de krant = lijdend voorwerp

Huiswerk en afronding