3.4 Ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom 

Denk om…

Je jas uit, pet af.

Mobiel in de telefoontas (op stil).

Boek (dicht) + schrift, pen op tafel. Tas op de grond.

Zitten op je eigen plek!

Eten en drinken doe je in de kantine.

5 minuten de tijd.

3.4 Ruiken en Proeven

Planning 

• Welkom 
• 10 minuten ZS lezen 3.4 ruiken en proeve 
• uitleg 3.4 ruiken en proeven 
• Afsluiting: bedenk 1 meerkeuzevraag over de lesstof.
• *invullen enquetes 

§3.4 blz. 78 lesboek

In stilte zelf lezen blz 78 en 79

Leerdoelen 

Aan het eind van de les weet je...

• Hoe het reukzintuig werkt.
• Hoe het smaakzintuig werkt.
• Hoe je je voedsel beoordeelt.
• Hoe we geuren kunnen onderscheiden. 

L1: Hoe werkt het reukzintuig ?

Reukzintuig 

• Reukzintuigcellen liggen in het neusslijmvlies
• Er zijn verschillende typen - allemaal gevoelig voor een andere geurstof
  

Hoe ruik je?

- ruiken doe je met je reukzintuig

- reukzintuig bovenin je neusholte

- reukzintuig is een deel van je 

   neusslijmvlies

- neusslijmvlies houdt je neusholte 

  vochtig

- ingeademde lucht met 

   geurstoffen, dat zijn prikkels voor 

   je reukzintuig

• Neusslijmvlies: Een laagje slijm dat de ingeademde lucht warm en vochtig maakt. Ook bedekt het de neusholte en zorgt ervoor dat ziekteverwekkers en stofdeeltjes er aan blijven kleven. 
  
• Reukharen: Zijn dunne haartjes die geurstoffen kunnen waarnemen. 
  
• Zintuigcel: Wordt geprikkeld door geurstoffen of smaakstoffen en zet dit om in impulsen. De impulsen gaan via zenuwen naar het centrale zenuwstelsel.
  
• Zenuw: geeft impulsen door naar de hersenen.
  

L2:Hoe werkt het smaakzintuig?

kleine uitsteeksels-smaakpapillen-smaakzintuig

Proeven met vijf soorten smaakzintuigen

L3:hoe beoordelen we voedsel?

• Geur, smaak, uiterlijk, structuur, temperatuur van voedsel
• Eetgewoonte
• Ervaring 
• Voorkeur (verandert)

Je gebruikt meerdere zintuigen bij het beoordelen. 

Lekker? 

L4: Hoe kun je verschillende geuren onderscheiden?

•  Er zijn verschillende soorten receptoren (reukharen)
  
• Geurstof + receptor als slot en sleutel
• Geuren zijn mengsels
  

•  De combinatie van receptoren bepaalt de geur die je ervaart in je hersenen

Aan het werk 

opdrachten 3.4 maken

(enquête invullen)

Klaar? bedenk 1 meerkeuze vraag over de lesstof. 

Waardoor kun je verschillende geuren onderscheiden?

reukzintuig kan wel duizend verschillende typen zintuigcellen bevatten.

ieder reukzintuigcel heeft een andere vorm aan de onderkant (receptor) waar de geur aan vast hecht.

elk soort geurdeeltje past op een bepaalde receptor

1. geurdeeltjes binden aan receptoren
2. geprikkelde reukzintuigcellen geven impulsen door
3. impulsen van de verschillende typen reukzintuigcellen worden gebundeld
4. impulsen worden doorgegeven aan de hersenen
5. de hersenen bepalen op basis van de combinatie van impulsen welke geur het is

geuren worden opgeslagen in de hersenen

maken.wikiwijs.nl

Huiswerk

Opdr. 3, 5, 6, 8, 10 en 12

Blz. 126 werkboek