3GL Erfelijkheid en evolutie BS3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Erfelijkheid en evolutie

Basisstof 3: genenparen

Wat doen we vandaag?

Herhaling basisstof 2

Uitleg basisstof 3

Opdrachten maken

Klassikaal opdracht 14 bespreken

Bladzijde 105

Verder nog vragen over het huiswerk?

waarom heeft de een bruine en de ander blauwe ogen?

Genenparen

Chromosomen komen in paren voor

Genen komen dus ook in paren voor

De twee genen staan voor dezelfde eigenschap

MAAR

De informatie die op het gen staat, kan anders zijn!

Homozygoot of Heterozygoot

Homo betekent 'gelijk'

Hetero betekent 'verschillend'

Als iemand heterozygoot is voor oogkleur. dus een gen voor bruine en een gen voor blauwe ogen heeft. welk fenotype zal deze persoon dan hebben?

1. Blauwe ogen
2. Bruine ogen
3. Een mix van bruin en blauw
4. een totaal andere kleur

hoe kan dat?

Het gen voor bruine ogen is 'dominant'

→ Een dominant gen komt.

      altijd tot uiting. 

Het gen voor blauwe ogen is 'recessief'

→ Een recessief gen komt alleen.

      tot uiting als het dominante gen

      niet aanwezig is. 

stel iemand heeft bruine ogen. Kan je dan zeggen of diegene hetero- of homozygoot is? Waarom?

Symbolen voor genen

Voor elke erfelijke eigenschap gebruik je een letter

- Bij het dominante gen gebruik je een 'Hoofdletter' (A)

- bij het recessieve gen gebruik je een 'kleine letter' (a)

- Je hebt altijd twee genen voor een eigenschap, dus twee letters:

genotypen: AA / Aa / aa

Genotypen  a        A       -      A       A     -    a        a

Intermediair fenotype

- Bij intermediaire fenotypes wordt geen onderscheid        gemaakt tussen dominante en recessieve                            eigenschappen.

- Beide genen zijn even sterk, dus allebei een hoofdletter

- De schrijfwijze veranderd dus voor deze genen.

ROOD → Ar + Ar

 WIT     → Aw + Aw

Hoe zal het genotype van een roze bloem eruit zien?

        ArAr                             AwAw                     ArAw

Aan de slag!

Wat? Lees vanaf bladzijde 109 in je handboek.
Maak opdracht 18, 19, 22, 23, 24, 25, 26  vanaf bladzijde 108 in je werkboek.

Hoe? Eerste 10 minuten alleen in stilte, hierna fluisterend overleg in 2-tal.

Hulp? Hand opsteken, docent komt helpen.

Klaar?  Nakijken + verbeteren basisstof 1 t/m 3 via magister.