Spelling H4 en 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Programma

Nakijken en bespreken opdracht 3,4 en 5 spelling H4, blz. 124-125

Uitleg theorie H5 spelling
Oefenen
Huiswerk

Lesdoelen

Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters correct spellen.

Je kunt hoofdletters, leestekens en aanhalingstekens correct gebruiken.

Opdracht 3

• 1 aardewerk
  
• 2 blindedarm
  
• 3 dwingeland
  
• 4 eikenboom
  
• 5 etagewoning
  
• 6 groenteboer

• 7 krantenkop
  
• 8 leeuwendeel
  
• 9 Onze-Lieve-Vrouwekerk
  
• 10 stekeblind
  
• 11 tarwemeel
  
• 12 vitaminegebrek
  

Opdracht 4

• 1 baggerschip
  
• 2 filiaalchef
  
• 3 landingssnelheid
  
• 4 luchtspiegeling
  
• 5 parlementszetel
  
• 6 verkiezingsstrijd
  
• 7 vissersschuit
  
• 8 woningschaarste
  

Vragen?

Opdracht 5

• 1 apenkool – onjuist: apekool (niet (meer) als samenstelling herkenbaar)
  
• 2 duimenlot – onjuist: duimelot (niet (meer) als samenstelling herkenbaar)
  
• 3 ellenboog – onjuist: elleboog (niet (meer) als samenstelling herkenbaar)
  
• 4 flierefluiter – juist: niet (meer) als samenstelling herkenbaar
  
• 5 gemeentegrens – juist: gemeente heeft een meervoud op -n en op -s, dus geen tussen-en: gemeentegrens
  
• 6 huizehoog – onjuist: uitzondering! Het is een versterking, maar het linkerdeel geeft een soort ‘maat’ aan, een ‘eenheid’ (vergelijk: mijlenver, urenlang): huizenhoog

Opdracht 5

• 7 ladenkast – onjuist; lade heeft zowel een meervoud op -n als een meervoud op -s, dus geen tussen-en: ladekast
  
• 8 ledemaat – juist; niet (meer) als samenstelling herkenbaar
  
• 9 madelief – juist; niet (meer) als samenstelling herkenbaar
  
• 10 reuzesprong – onjuist: reus heeft alleen een meervoud op –en: reuzensprong; maar reuzeleuk
  
• 11 ruggenspraak – onjuist; niet (meer) als samenstelling herkenbaar: ruggespraak
  
• 12 schattenbout – onjuist; niet (meer) als samenstelling herkenbaar: schattebout
  

Theorie spelling H5: Hoofdletters en aanhalingstekens

Je krijgt een hoofdletter in de volgende gevallen:

• Aan het begin van een zin. Let op: 's Morgens eet ik.../ 53 betogers gingen...
• bij eigennamen (persoon, dier, schip, straat, stad, berg, rivier, planeet, taal, titel, feestdag, organisatie, school, wet enz. ) Let op bij persoonsnamen: Jan van der Voort, J. van der Voort, Van der Voort: als er een voorletter of -naam voor de voorvoegsels staat, schrijf je deze met kleine letter.
• bij bijvoeglijke namen die van aardrijkskundige namen zijn afgeleid. Italiaans ijs/Noord-Hollandse tulpen

kleine letter

Je gebruikt een kleine letter:

• bij samenstelling met religieuze feesten: paashaas, pinkstermaandag
• bij religies en stromingen: islam, hindoeïsme, communisme
• bij windstreken: het noorden
• bij namen van periodes: maandag, april, middeleeuwen
• bij namen die niet meer aan de persoon zelf doen denken: marxisme
• bij soortnamen: een fles bordeaux, een stukje edammer

Even oefenen
Kies de juiste schrijfwijze:

1. Vesuvius
2. vesuvius

Kies de juiste schrijfwijze:

1. Augustus
2. augustus

Kies de juiste schrijfwijze:

1. 's Avonds eet ik soep.
2. 's avonds eet ik soep.

Kies de juiste schrijfwijze:

1. Katholicisme
2. katholicisme

Kies de juiste schrijfwijze:

1. het Zuidoosten van Italië
2. het zuidoosten van Italië
3. het zuidoosten van italië

Kies de juiste schrijfwijze:

1. Zuidoost-Italië
2. zuidoost-Italië
3. Zuidoost-italië
4. zuidoost-italië

Kies de juiste schrijfwijze:

1. Janneke van Buren
2. janneke van Buren
3. Janneke Van Buren

Kies de juiste schrijfwijze:

1. mevrouw J. Van der Gaag
2. mevrouw j. Van der Gaag
3. mevrouw J. van der Gaag
4. mevrouw J. Van Der Gaag

Je gebruikt aanhalingstekens:

• bij citaten (directe rede) Let op de plaats van de aanhalingstekens en de leestekens:                                                                                                                                   - 'Je moet even een boodschap voor me doen' , zei vader.                                      -  'Jan van Loon, ' zei de voorzitter, 'is niet meer welkom.'                                        -  Zij vroeg: 'Bent u hier bekend?'
• bij titels: 'Honderd uur nacht' is een prachtig boek.
• als je het woord zelf bedoelt: Hoe schrijf je 'cadeau'?

Let op: gedachten zet je NIET tussen aanhalingstekens!!!!

In welke zin staan de leestekens correct genoteerd?

1. 'Dat wil ik niet' , zei Joop, 'want ik heb geen zin,'
2. 'Dat wil ik niet, ' zei Joop, 'Want ik heb geen zin.'
3. 'Dat wil ik niet' , zei Joop, 'Want ik heb geen zin.'
4. 'Dat wil ik niet, ' zei Joop, 'want ik heb geen zin.'

In welke zin staan de leestekens correct genoteerd?

1. 'Ik ga niet mee' , zei Janneke.
2. 'Ik ga niet mee, ' zei Janneke.

In welke zin staan de leestekens en hoofdletters correct genoteerd?

1. Ik vroeg: 'wil je mee?'
2. Ik vroeg: 'Wil je mee?'
3. Ik dacht: 'wil je mee?'

Huiswerk

Zijn er nog vragen?

Maak opdracht 1 t/m 4 van Spelling H5 online: ga via Magister naar de leermiddelen> Nieuw Nederlands!