Les 4.1 Stoffen veranderen

Les 4.1 Stoffen veranderen
1 / 37
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolvmbo t, mavoLeerjaar 3

In deze les zitten 37 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Les 4.1 Stoffen veranderen

Slide 1 - Tekstslide

Planning
  • Practicum bespreken? 
  •  Les 4.1 Stoffen veranderen
  • Opgaven maken

Slide 2 - Tekstslide

Practicum bespreken? 

Slide 3 - Tekstslide

Stoffen verhitten

Slide 4 - Tekstslide

Stoffen verhitten
Fase-overgang
BV: 
- smelten
- koken
Verbranden
Ontleden

Slide 5 - Tekstslide

Stoffen verhitten
Fase-overgang
BV: 
- smelten
- koken
Verbranden
Voor verbranding is er het volgende nodig:
- Zuurstof (uit de lucht)
- (Ontbrandings) temperatuur
- Brandstof

Ontleden
Als je een stof verhit wanneer er geen zuurstof aanwezig is, zal de stof ontleden. Uit één stof ontstaan meerdere stoffen.

Slide 6 - Tekstslide

Chemische reactie

Chemische reactie: als de beginstoffen verdwijnen en er nieuwe stoffen ontstaan

Slide 7 - Tekstslide


Reactieschema: een verkorte weergave van een chemische reactie in woorden
Regels
  • Beginstoffen voor de pijl
  • --> (pijl altijd naar rechts)
  • Reactieproducten achter de pijl
  • Altijd fase achter de stoffen (s)/(l)/(g)

  • Beginstoffen --> reactieproducten

Slide 8 - Tekstslide

verbranding(sreacties)
  • Wél voldoende zuurstof aanwezig? Dan is het een verbrandingsreactie!
  • Bij een verbrandingsreactie ontstaan altijd verbrandingsproducten.

  •  Brandstof + zuurstof (g) --> verbrandingsproducten


Slide 9 - Tekstslide

Aardgas bestaat voornamelijk uit de stof methaan. Als je methaan volledig verbrandt, komen er waterdamp en koolstofdioxide vrij.
Geef het reactieschema

Slide 10 - Open vraag

Voorbeeld verbrandingsreactie
  • Aardgas bestaat voornamelijk uit de stof methaan. Als je methaan volledig verbrandt, komen er waterdamp en koolstofdioxide vrij.

  • Hoe zet het reactieschema eruit?
  • Methaan (g) + zuurstof (g) --> water (g) + koolstofdioxide (g)


Slide 11 - Tekstslide

Ontleding(reacties)
  • Ontledingsreactie: als er uit één stof meerdere nieuwe stoffen ontstaan.
  • één beginstof --> twee of meer reactieproducten

Slide 12 - Tekstslide

Als je brood in een reageerbuis verhit, treedt er een reactie op die je kunt vergelijken met het ontleden van hout. Het brood verdwijnt en er ontstaan koolstof, water en witte rook. Geef het reactieschema!

Slide 13 - Open vraag

Bekijk het reactieschema:
Brood (s) --> koolstof (s) + water (l) + witte rook (g)

Is hier sprake van een ontleding? leg je antwoord uit!

Slide 14 - Open vraag

Voorbeeld ontledingsreactie
  • Als je brood in een reageerbuis verhit, treedt er een reactie op die je kunt vergelijken met het ontleden van hout. Het brood verdwijnt en er ontstaan koolstof, water en witte rook.

  • Hoe ziet het reactieschema eruit?
  • Brood (s) --> koolstof (s) + water (l) + witte rook (g)
  • Is dit een ontledingsreactie?
  • Ja! één beginstof, meerdere (3) reactieproducten



Slide 15 - Tekstslide

Organische stoffen
  •  Organische stoffen: bv. Hout, papier en brood

  • Ontleding organische stoffen:
  • organische stof (s) --> koolstof (s) + water (l) + witte rook (g)

  • Bij de ontleding van organische stoffen ontstaat dus altijd koolstof, water en witte rook!

Slide 16 - Tekstslide

welke stof ontstaat er altijd bij ontleding van organische stoffen?
A
koolstof
B
zuurstof
C
koolstofdioxide

Slide 17 - Quizvraag

wat ontstaat er altijd bij ontleden van een organische stof( zoals brood bijvoorbeeld)
A
koolstof en waterdamp
B
koolstofdioxide en water
C
koolstof en waterdamp en witte rook
D
koolstof en water en witte rook

Slide 18 - Quizvraag

Verbranding vs ontleding
Verbranden
- Zuurstof nodig
- Voldoende brandstof en zuurstof? Verbranding blijft doorgaan.
- Er komt warmte vrij
Brandstof + zuurstof (g) --> verbrandingsproducten

Ontleden
- NOOIT zuurstof
- Moet blijven verhitten. 
- Er is warmte nodig voor de reactie te laten verlopen
één beginstof --> twee of meer reactieproducten


Slide 19 - Tekstslide

 zet de woorden op de juiste plaats
Verbranding
Ontleding
Zuurstof nodig
Geen zuurstof nodig
Warmte is nodig voor de reactie
Warmte komt vrij bij de reactie
Brandstof + zuurstof --> verbrandingsproducten
één beginstof --> meerdere reactieproducten

Slide 20 - Sleepvraag

Verbranding of ontleding?
Suiker --> koolstof + water + witte rook
A
Verbranding
B
Ontleding

Slide 21 - Quizvraag


Verbranding of ontleding?
alcohol + zuurstof --> azijnzuur + water
A
Verbranding
B
Ontleding

Slide 22 - Quizvraag


Verbranding of ontleding?
suiker --> alcohol + koolstofdioxide
A
Verbranding
B
Ontleding

Slide 23 - Quizvraag

Verbranding of ontleding?
mergel (s) → kalk (s) + koolstofdioxide (g)
A
Verbranding
B
Ontleding

Slide 24 - Quizvraag

Verbranding of ontleding?
koolstof (s) + zuurstof (g) → koolstofdioxide (g)
A
Verbranding
B
Ontleding

Slide 25 - Quizvraag

Reactieverschijnselen
Je kunt vertellen of er een reactie heeft plaatsgevonden, als één van de volgende reactieverschijnselen hebben plaatsgevonden:
  1. Verandering van kleur
  2. Verandering van geur
  3. Verandering van smaak
  4. Warmte
  5. Rook
  6. Vlammen
  7. Licht
  8. Gasvorming

Slide 26 - Tekstslide

Welke van de onderstaande opties is GEEN reactieverschijnsel?
A
Rook
B
Kleur verandering
C
Licht
D
Fase bij kamertemperatuur

Slide 27 - Quizvraag

Chemische reactie
Geen chemische reactie
van fase veranderen
Verbranden
Ontleden

Slide 28 - Sleepvraag

Chemische reactie
Geen chemische reactie

Slide 29 - Sleepvraag

Geef het reactieschema voor de verbranding van benzine.
+
+
Water
Zuurstof
Benzine
Koolstof-dioxide

Slide 30 - Sleepvraag

Maken opgave 8 t/m 13 
(12b niet maken)
vanaf blz 13 boek B

Slide 31 - Tekstslide

8
  • a) koolstof
  • b) bij verhitten van brood is koolstof ontstaan. Er moet dus een ontledingsreactie hebben plaatsgevonden. (zuurstof kan niet makkelijk bij de boven- en onderkant van het brood komen)

Slide 32 - Tekstslide

9
  • a) suiker --> koolstof + water + witte rook
  • b) ja, uit één stof ontstaan meerdere (3) nieuwe stoffen. 

Slide 33 - Tekstslide

10
  • B

Slide 34 - Tekstslide

11
  • a) ammoniumnitraat --> ammoniak + salpeterzuur
  • b) ja, uit één stof ontstaan meerdere (2) nieuwe stoffen.
  • c) ammoniumnitraat --> water + stikstof + zuurstof
  • d) ontledingsreactie: uit één stof ontstaan meerdere (3) nieuwe stoffen. 
  • ook goed: bij verbranding wordt zuurstof verbruikt/is nodig: bij deze reactie ontstaat juist zuurstof

Slide 35 - Tekstslide

12
  • a) er ontstaan vlammen
  • de reactie gaat door als het plastic uit de gasvlam is. 

Slide 36 - Tekstslide

13
  • a) alcohol + zuurstof --> azijnzuur + water
  • b) nee, er zijn meerdere (2) beginstoffen
  • c) ja, het is een reactie mét zuurstof. Er zijn alleen géén vuurverschijnselen. Je zou kunnen spreken van een heel langzame verbranding. 

Slide 37 - Tekstslide