Zenuwen en ruggenmerg

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Basisstof 5.2 en 5.3 

Zenuwen en ruggenmerg

programma

• Terugblik 
• uitleg deel 5.2 en 5.3
• Aan de slag 

Het centrale zenuwstelsel bestaat uit ..

1. Grote hersenen en zenuwen
2. Grote hersenen, ruggenmerg
3. Grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam en ruggenmerg
4. Zenuwen, grote hersenen en kleine hersenen

Wat is de taak van een gevoelszenuwcel?

1. snelle reactie op een prikkel
2. bescherming voor het lichaam
3. reageren op een prikkel nadat je deze jezelf bewust bent geworden
4. vertaling van een prikkel naar een impuls

Wat is de taak van een schakelzenuwcel?

1. snelle reactie op een prikkel
2. het doorgeven van een impuls naar een volgende zenuwcel
3. reageren op een prikkel nadat je deze jezelf bewust bent geworden
4. vertaling van een prikkel naar een impuls

Wat is de taak van een bewegingszenuwcel?

1. snelle reactie op een prikkel
2. het doorgeven van een impuls naar een volgende spier of klier
3. reageren op een prikkel nadat je deze jezelf bewust bent geworden
4. vertaling van een prikkel naar een impuls

Leerdoelen

• Je kunt omschrijven wat een zenuw is en je kunt de drie typen zenuwen noemen met hun kenmerken.
• Je kunt de delen van het ruggenmerg noemen met hun functies en kenmerken  

Zenuwen 

• Impulsen worden via duizenden uitlopers tegelijk voortgeleid. 
• Al die uitlopers liggen bij elkaar in een zenuw.  
• 3 type zenuwen
• Gevoelszenuw= alleen uitlopers gevoelszenuwcellen
• Bewegingszenuw= uitlopers bewegingszenuwcellen
• Gemengdezenuw= combinatie 

Ruggenmerg

• Ruggenmerg verbindt veel zenuwen met de hersenen.

Ruggenmerg dwarsdoorsnede

• Grijze stof:  cellichamen van schakel- en bewegingscellen. 
• Witte stof: uitlopers van zenuwcellen 

Dwarsdoorsnede wervelkolom

Cellichamen van de gevoelszenuwcellen liggen net buiten het centrale zenuwstelsel in de zenuwknoop. 

Doorgeven van impulsen

Stel: je legt je hand op een warme plaat. Hoe kom je tot het wegtrekken van je hand? 

• Gevoelszenuwcel in hand-> centrale zenuwstelsel 
• Schakelcellen (uitlopers)-> hersenen 
• Hersenen-> (uitlopers) schakelcellen
• Schakelcellen-> beweginszenuwcel
• Uitloper bewegingszenuwcel-> spiercel

Het ruggenmerg is een onderdeel van...

1. De hersenstam
2. De zenuwen
3. De kleine hersenen
4. Het centrale zenuwstelsel

In je ruggenmerg zit grijze stof. Uit welke cellen bestaat die grijze stof?

1. Uitlopers van zenuwcellen
2. Uitlopers van zenuwcellen en bewegingscellen
3. Cellichamen van bewegingscellen en schakelcellen

Waar komen in het ruggenmerg de impulsen aan die afkomstig zijn van zintuigen?

1. Aan de buikzijde
2. Aan de rugzijde

In de tekst hiernaast is spraken van uitlopers van zenuwcellen. Hoe heten die zenuwcellen?

1. Bewegingszenuwcellen
2. Gevoelszenuwcellen
3. Schakelcellen

Aan de slag

5.2 opdracht: 9

5.3 opdracht: 15, 18, 19 & 20

Klaar? ga naar Biologiepagina.nl en oefen met type zenuwcellen en het ruggenmerg.