3.2 Genen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

B2 Genen

1. Herhaling

Het uiterlijk van een organisme noemen we

1. Genotype
2. Fenotype

De informatie op chromosomen voor één erfelijke eigenschap

1. is een fenotype
2. is een gen
3. is een chromosoom

De informatie voor alle erfelijke eigenschappen noemen we

1. Genotype
2. Fenotype

Welke geslachtschromosomen kunnen niet voorkomen

1. Gewone lichaamscel
2. Geslachtscel

Welke geslachtschromosomen kan een man doorgeven aan zijn kinderen?

1. Alleen Y
2. Alleen X
3. X of Y

B2 Genen

Belangrijkste begrippen:

Homozygoot

Heterozygoot

Dominant

Recessief

Intermediair fenotype

Voor elke eigenschap heb je een gen. Een gen kan variëren. Elke variant noem je een allel.

Je hebt een gen voor haarkleur.

De varianten kunnen zijn zwart, blond, bruin, rood haar.

Je hebt ook een gen voor haarvorm.

De varianten kunnen zijn krullend haar of stijl haar.

Stijl of krullen?

De genen zijn gelijk. 

Gen van je vader = steil

Gen van je moeder = steil

> Homozygoot  voor deze eigenschap

> Homo = gelijk

Stijl of krullen?

De genen zijn gelijk

Gen van vader = krullend 

Gen van moeder = krullend 

> Homozygoot voor deze eigenschap

Stijl of krullen?

De genen zijn ongelijk

Gen van vader = steil haar

Gen van moeder = krullend

> Heterozygoot voor deze eigenschap

> Hetero = ANDERS

Homozygoot --> eigenschap is gelijk 

Heterozygoot --> eigenschap is verschillend

Welk gen zie je in het fenotype als iemand heterozygoot is?

Welk chromosomenpaar is heterozygoot?

1

2

3

1. Chromosomenpaar 1
2. Chromosomenpaar 2
3. Chromosomenpaar 3

Stijl of krullen?

Blijkbaar is het gen van krullend haar sterker..

Gen voor krullen = dominant (STERKER)

Gen voor steil = recessief (ZWAKKER / VERLIEST)

Stijl of krullen?

Deze persoon is heterozygoot voor haarvorm

Het gen van krullend haar is dominant

Stijl of krullen?

Deze persoon heeft twee gelijke genen (homozygoot). Deze genen zijn recessief.

Deze persoon is homozygoot recessief. 

Stijl of krullen?

Deze persoon heeft twee gelijke genen (homozygoot). De genen zijn dominant.

Deze persoon is homozygoot dominant.  

IPV figuurtjes letters

Homozygoot krul = AA

Homozygoot steil = aa

Heterozygoot = Aa

Gebruik duidelijke letters Aa, Bb, Dd, Ff, Ee, Qq, Gg 

Welke kleur ogen heeft de persoon met chromosomenpaar 1?

1. Bruine ogen
2. Blauwe ogen
3. Combinatie van bruin en blauwe ogen

Het gen voor blauwe ogen is recessief, dat voor bruine ogen is dominant. Hoe noem je het genotype van iemand met genotype aa.

1. Homozygoot dominant
2. Homozygoot recessief
3. Heterozygoot

Het gen voor blauwe ogen is recessief, dat voor bruine ogen is dominant. Wat is de oogkleur van iemand met genotype Aa.

1. Bruin
2. Blauw
3. Groen

Intermediair fenotype

beide genen even sterk

Rood leeuwenbekje = A_rA_r

Wit leeuwenbekje = A_wA_w

Roze leeuwenbekje = A_rA_w

Aan de slag!

Maken afsluiting opdracht 1 + 2

Maken 3.2